Układ preferowany

Wygląd przypnij ukryj

Układ preferowany – wyróżniony układ odniesienia, względem którego prawa fizyczne przyjmują szczególną i najprostszą postać.

Istnienie układu preferowanego stoi w sprzeczności z powszechnie obecnie akceptowaną wersją teorii względności. Koncepcja układu preferowanego, w swoich najprostszych wersjach, miała trudności z wyjaśnieniem doświadczenia Michelsona-Morleya z 1887.

Jego negatywny wynik można było wytłumaczyć korzystając z hipotezy emisyjnej Ritza, według której światło rozchodzi się w próżni ze stałą prędkością, ale tylko w układzie źródła. Ta teoria również nie zawierała wyróżnionego układu.

Eksperymentalna weryfikacja hipotezy układu preferowanego jest dyskusyjna i jak na razie brak powszechnej zgody co do możliwości przeprowadzenia takiego doświadczenia.

Układ preferowany umożliwia teoretyczny opis tachionów jak również konstrukcję relatywistycznego, kowariantnego operatora położenia dla cząstki masowej (bradionów).

Można wprowadzić układ preferowany korzystając z absolutnej synchronizacji zegarów.

Zobacz też

• współrzędne współporuszające się
• zasada równoważności

Przypisy

1. ↑ "Is faster-than-light propagation allowed by the laws of physics?". . .
2. ↑ "Synchronization Gauges and the Principles of Special Relativity" Guido Rizzi, Matteo
3. ↑ "Lorentz Covariant Canonical Formalism for Free Massive, Massless and Tachyonic Particles" P. Caban, M. Foryś and J. Rembieliński
4. ↑ "Quantum Preferred Frame: Does It Really Exist?" J. Rembielinski, K. A. Smolinski

Szczególna teoria względności

pojęcia podstawowe	prędkość światła w próżni (c) jednokierunkowa prędkość światła równoczesność synchronizacja zegarów absolutna standardowa układ odniesienia układ inercjalny pierwsza zasada dynamiki
postulaty	zasada względności niezmienniczosć c
przekształcenia współrzędnych	Galileusza grupa Galileusza Lorentza czynnik Lorentza grupa Poincarégo grupa Lorentza
zjawiska	kinetyczne skrócenie Lorentza paradoks drabiny względność jednoczesności dylatacja czasu paradoks bliźniąt podróże w przyszłość relatywistyczny efekt Dopplera precesja Thomasa paradoks Bella paradoks Ehrenfesta dynamiczne masa relatywistyczna masa spoczynkowa równoważność masy i energii deficyt masy siła Lorentza
typy cząstek według prędkości	tardion lukson tachion cząstka relatywistyczna
prędkości nadświetlne	grom fotoniczny masa urojona podróże w przeszłość paradoks dziadka tachionowy antytelefon
formalizm czasoprzestrzenny	pojęcia podstawowe zdarzenie czasoprzestrzenne linia świata czasoprzestrzeń Minkowskiego czterowektor czteropęd interwał czasoprzestrzenny diagram czasoprzestrzenny stożek świetlny
dowody doświadczalne	poprzedzające STW aberracja światła eksperyment Fizeau doświadczenie Michelsona-Morleya koroboracje doświadczenie Kennedy’ego-Thorndike’a doświadczenie Ivesa-Stillwella
dzieje	przesłanki powstania szczególnej teorii względności układ preferowany eter teoria eteru Lorentza teorie emisji
uczeni	prekursorzy George Airy François Arago George FitzGerald Armand Fizeau Augustin Fresnel Galileo Galilei Hendrik Lorentz Albert Michelson Edward Morley Henri Poincaré autor i kontynuatorzy Albert Einstein Hermann Minkowski
powiązane teorie	klasyczne mechanika klasyczna klasyczna teoria pola elektrodynamika klasyczna ogólna teoria względności kwantowe mechanika kwantowa paradoks EPR relatywistyczna mechanika kwantowa kwantowa teoria pola efekt Unruha

E = ( m c 2 ) 2 + ( p c ) 2 {\displaystyle E={\sqrt {(mc^{2})^{2}+(pc)^{2}}}}