Cząstka relatywistyczna to cząstka poruszająca się z prędkością porównywalną do prędkością światła w próżni. Określenie to jest ściśle związane z układem odniesienia: cząstka relatywistyczna w jednym układzie może nie być cząstką relatywistyczną w drugim.
Prędkość cząstki relatywistycznej nie jest wygodnym parametrem opisu jej ruchu, właściwsze jest posługiwanie się jej pędem, masą relatywistyczną, energią lub pospiesznością; wielkości te mogą zmieniać się o wiele rzędów wielkości, podczas gdy prędkość cząstki zmienia się nieznacznie i pozostaje "w przybliżeniu równa" prędkości światła w próżni.
Jednym z efektów towarzyszących cząstkom relatywistycznym jest wydłużenie ich czasu życia związane z dylatacją czasu i kontrakcją długości. Niektóre cząstki (np. mion, taon) są nietrwałe i rozpadają się ze średnim czasem życia krótszym od kilku mikrosekund w swoim własnym układzie odniesienia. Tymczasem ich czas życia w układzie, w którym cząstki te poruszają się z prędkościami relatywistycznymi, może być wielokrotnie dłuższy. Umożliwia to zaobserwowanie tych cząstek w miejscach, do których nie miałyby szans dotrzeć bez wspomnianych efektów relatywistycznych.
pojęcia podstawowe |
| ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
postulaty | |||||||
przekształcenia współrzędnych |
| ||||||
zjawiska |
| ||||||
typy cząstek według prędkości | |||||||
prędkości nadświetlne | |||||||
formalizm czasoprzestrzenny |
| ||||||
dowody doświadczalne |
| ||||||
dzieje | |||||||
uczeni |
| ||||||
powiązane teorie |
|
E
=
(
m
c
2
)
2
+
(
p
c
)
2
{\displaystyle E={\sqrt {(mc^{2})^{2}+(pc)^{2}}}}