Ivar Giaever

Wygląd przypnij ukryj Ivar Giaever
Ilustracja
Państwo działania

Norwegia

Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1929
Bergen

profesor
Specjalność: fizyka, astronomia
Alma Mater

Norges tekniske høgskole

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki

Strona internetowa

Ivar Giaever (ur. 5 kwietnia 1929 w Bergen) – norweski fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1973 (wraz z Leo Esaki) za eksperymentalne odkrycie tunelowania w nadprzewodnikach. Drugą część nagrody otrzymał Brian David Josephson za teoretyczne przewidzenie tego zjawiska.

Życiorys

Ivar Giaever urodził się w Bergen, ale dzieciństwo spędził w Toten, gdzie jego ojciec, John A. Giaever, pracował jako farmaceuta. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Toten, potem kontynuował edukację w szkole w Hamar. Przez rok pracował w zakładzie produkcyjnym w Raufoss, po czym, w 1948 roku, podjął studia.

Studiował w Norges tekniske høgskole w Trondheim, (NTH, później włączona w struktury Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego), w 1952 uzyskał stopień inżyniera mechanika. Po studiach odbył służbę wojskową (uzyskał stopień kaprala), a następnie pracował w urzędzie patentowym.

W 1954 roku wyemigrował do Kanady, gdzie krótko pracował w biurze architektonicznym, a następnie podjął pracę w General Electric w Ontario. W 1956 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych i podjął pracę w Centrum Badawczo Rozwojowym GE w Schenectady. W tym czasie jego zainteresowania badawcze przesunęły się w kierunku fizyki, podjął studia w tej dziedzinie na Rensselaer Polytechnic Institute, gdzie, w 1964 roku, uzyskał stopień doktora.

Badania Giaevera dotyczyły fizyki ciała stałego, w tym fizyki cienkich warstw, nadprzewodnictwa oraz zjawiska tunelowania. Za pionierskie badania łączące obserwacje nadprzewodnictwa i tunelowania otrzymał w 1965 roku nagrodę Oliver E. Buckley Condensed Matter Prize. W 1969 roku uzyskał stypendium Fundacji Guggenheima, które pozwoliło mu na roczny pobyt w Cambridge, gdzie prowadził badania dotyczące biofizyki. Po powrocie do GE badał zachowania molekuł białek na powierzchni ciała stałego.

W eksperymentach polegających na obserwacjach "kanapki" składającej się z izolowanego metalu nadprzewodzącego i normalnego, Giaevar osiągnął nowe efekty tunelowania, które doprowadziły do lepszego zrozumienia nadprzewodnictwa i pozwoliły na poszerzenie teorii nadprzewodnictwa BCS. Badania Giaevera bazowały na wynikach prac Leo Esakiego, a z kolei ich wyniki pozwoliły Brianowi Josephsonowi na postulowanie zjawiska tunelowania Josephsona. W 1973 roku Esaki i Giaever zostali uhonorowani Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki za ich "eksperymentaalne odkrycia dotyczące zjawiska tunelowania w półprzewodnikach i nadprzewodnikach" (po 1/4). Drugą połowę nagrody otrzymał Brian Josephson.

W 1988 roku Giaever odszedł z GE, został profesorem w Rensselaer Polytechnic Institute w Troy (Nowy Jork), a równocześnie profesorem Uniwersytetu w Oslo.

W 1952 roku ożenił się z Inger Skramstad, mają czworo dzieci. W 1964 roku uzyskał obywatelstwo amerykańskie.

Nagrody i wyróżnienia

Nagrody 1965 – Oliver E. Buckley Prize, 1973 – Nobel Prize, 1974 – Zworkin Award. Doktoraty Honorowe

Doctor of Science:

1974 – Union College, Schenectady, NY 1974 – Rensselaer Polytechnic Institute, Troy, NY 1976 – University of Oslo, Oslo, Norway 1985 – Clarkson University, Clarkson, NY 1985 – State University of New York, Schenectady, NY

Doctor of Engineering:

1976 – Michigan Technological University, Houghton, MI 1977 – Worcester Polytechnic Institute, Worcester, MA 1985 – Norwegian Institute Of Technology, Trondheim, Norway, 1985 Członkostwo stowarzyszeń naukowych

Stany Zjednoczone:

National Academy of Science National Academy of Engineering American Academy of Arts and Sciences (1974)

Członkostwo zagraniczne:

Norwegian Academy of Science Norwegian Academy of Engineering Swedish Academy of Engineering Korean Academy of Science

Poglądy na temat „globalnego ocieplenia”

Jest sceptykiem globalnego ocieplenia. Wyraża stanowczą tezę, że temperatura jest nadzwyczaj stabilna na przestrzeni 150 lat. Tym bardziej więc wpływ człowieka na klimat nie został udowodniony. W roku 2008 w czasie dyskusji na spotkaniu z laureatami Nagrody Nobla nt. zmian klimatu stwierdził:

„Jestem sceptykiem. Teraz dostaliśmy globalne ocieplenie. Stało się ono nową religią.”

Przypisy

  1. ↑ Giaever Ivar, Encyklopedia PWN  .
  2. ↑ Ivar Giaever - Facts. The Nobel Prize in Physics 1973 > Leo Esaki, Ivar Giaever, Brian D. Josephson . Nobel Media AB. . (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 12, 1973, Electron Tunneling and Superconductivity
  3. ↑ a b c d e f g Ivar Giaever. Biographical. nobelprize.org . . (ang.).
  4. ↑ a b c Ivar Giaever, Encyclopædia Britannica   (ang.).
  5. ↑ a b c Ivar Giaever home page. Strona internetowa Physics Department Rensselaer Polytechnic Institute Troy, NY . . (ang.).
  6. ↑ American Academy of Arts and Sciences: Book of Members. . (ang.).
  7. ↑ IvarI. Giaever IvarI., "De forunderlige klimamytene (The peculiar climate myths)", „aftenposten.no”, 26 czerwca 2011  .
  8. ↑ Ivar Giaever: The Strange Case of Global Warming. Lindau Nobel Laureate Meetings “Global Warming” . 2008. .
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedie internetowe: