1 Front Białoruski

1 Front Białoruski
1-й Белорусский фронт
	; Sztandar 1 Frontu Białoruskiego z Muzeum Sił Zbrojnych FR w Moskwie
	Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1945
	Tradycje
Rodowód	Front Białoruski
	Dowódcy
Pierwszy	gen. armii Konstanty Rokossowski
Ostatni	marszałek Gieorgij Żukow
	Działania zbrojne
	II wojna światowa; Operacja Bagration; Operacja wiślańsko-odrzańska; Operacja pomorska; Operacja berlińska
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Podległość	Stawka
	Multimedia w Wikimedia Commons

1 Front Białoruski (ros. 1-й Белорусский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.

Formowanie i walki

1 Front Białoruski (I formowanie)

1 Front Białoruski został utworzony 24 (17?) lutego 1944 z przemianowania Frontu Zachodniego. Dowódca gen. armii Konstanty Rokossowski. Od 5 kwietnia 1944 przemianowany na Front Białoruski (II formowanie).

1 Front Białoruski (II formowanie)

Utworzony 16 kwietnia 1944 z Frontu Białoruskiego II formowania. 23 czerwca – 31 lipca 1944 uczestniczył w operacji białoruskiej przeciw niemieckiej Grupie Armii „Środek”. W lipcu jego związki dotarły do Bugu, później do Wisły. Do września uchwycił przyczółki na Wiśle pod Warką i Kazimierzem Dolnym, na Narwi pod Serockiem i Różanem. We wrześniu 1944 opanował prawobrzeżną część Warszawy, Pragę^[1].

Od 12 stycznia do 3 lutego 1945 wziął udział w operacji wiślańsko-odrzańskiej wychodząc na linię; Cedynia, Kostrzyn nad Odrą, Frankfurt n. Odrą. W tym czasie 1 FB liczył 1119838 żołnierzy, którzy mieli do dyspozycji: 2102 czołgi, 1279 dział pancernych, 2940 dział ppanc., 7015 dział polowych, 7595 moździerzy, 1114 wyrzutni rakietowych, 1676 dział plot. i 65120 samochodów^[2]. Od 1 marca jego prawoskrzydłowe związki wspólnie z 2 Frontem Białoruskim w ramach operacji pomorskiej walczyły przeciw niemieckiej Grupie Armii „Weichsel” wychodząc na wybrzeże Morza Bałtyckiego (zdobyto Kołobrzeg). 6 kwietnia 1945 wraz z 2 Frontem Białoruskim i 1 Frontem Ukraińskim przeprowadził operację berlińską, zakończoną zdobyciem Berlina, wyjściem 7 maja na Łabę i spotkaniem z wojskami amerykańskimi^[1].

Rozformowany 9 maja 1945. Na jego bazie utworzono Grupę Wojsk Okupacyjnych w Niemczech oraz Radziecką Administrację Wojskową w Niemczech.

Dowództwo frontu

Dowódcy frontu:

marszałek Konstanty Rokossowski (24.02.1944 – 05.04.1944),
marszałek Gieorgij Żukow (listopad 1944 – maj 1945)^[3].

Członkowie Rady Wojennej:

gen. Konstantin Tielegin (luty – maj 1944 i listopad 1944 – maj 1945),
gen. Nikołaj Bułganin (maj – listopad 1944)^[3].

Szefowie sztabu:

gen. płk Michaił Malinin (luty – kwiecień 1944 i kwiecień 1944 – czerwiec 1945),

Oficerowie sztabu:

gen. por. Nikolaj Antipienko – kwatermistrz,
gen. por. Kuźma Trubnikow – zastępca dowódcy,
gen. płk. Wasilij Kazakow – dowódca artylerii,
gen. por. Grigorij Orieł – dowódca wojsk panc. i zmech.
gen. płk Aleksiej Proszlakow – szef wojsk inżynieryjnych^[4].

Struktura organizacyjna

Skład
w czerwcu 1944^[1]:	W styczniu 1945^[1]
8 Gwardyjska Armia, 3 Armia 28 Armia 47 Armia 48 Armia 61 Armia 69 Armia 70 Armia 1 Armia Wojska Polskiego, 2 Armia Pancerna, 2 Gwardyjski Korpus Kawalerii 7 Gwardyjski Korpus Kawalerii 1 Gwardyjski Korpus Pancerny 9 Gwardyjski Korpus Pancerny 11 Gwardyjski Korpus Pancerny Grupa Konno Zmechanizowana 6 Armia Lotnicza 16 Armia Lotnicza	3 Armia Uderzeniowa 5 Armia Uderzeniowa 8 Gwardyjska Armia 33 Armia 47 Armia 61 Armia 69 Armia 1 Gwardyjska Armia Pancerna 2 Gwardyjska Armia Pancerna 1 Armia WP, 2 Korpus Kawalerii 7 Korpus Kawalerii 9 Korpus Pancerny 11 Korpus Pancerny 16 Armia Lotnicza

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.
↑ Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 221.
↑ ^a ^b 1-й Белорусский фронт - страница клуба "Память" Воронежского госуниверситета , narod.ru .
↑ Dolata 1971 ↓, s. 587.

Bibliografia

Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
Mała Encyklopedia Wojskowa MON 1967.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Я. Фойтцик, А.В. Доронин, Т.В. Царевская-Дякина: Советская военная администрация в Германии, 1945-1949. Справочник, РОССПЭН Moskwa 2009,

[CITEREFSobczak_(red.)1975144-1] Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.

[CITEREFPlikus_(kier.)1968221-2] Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 221.

[samsv-3] 1-й Белорусский фронт - страница клуба "Память" Воронежского госуниверситета , narod.ru .

[CITEREFDolata1971587-4] Dolata 1971 ↓, s. 587.

[1]

[2]

[3]

[4]