Witold Staniewicz

Witold Cezary Staniewicz

Data i miejsce urodzenia	16 września 1887 Wilno
Data i miejsce śmierci	14 czerwca 1966 Poznań
Minister reform rolnych
Okres	od 26 czerwca 1926 do 4 grudnia 1930
Poprzednik	Józef Raczyński
Następca	Leon Kozłowski
Poseł III kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 1930 do 1932
Przynależność polityczna	Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem
Poseł na Sejm Litwy Środkowej
Okres	od 1922 do 1922
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe Ziemi Wileńskiej
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Witold Cezary Staniewicz, (ur. 16 września 1887 w Wilnie, zm. 14 czerwca 1966 w Poznaniu) – polski naukowiec (ekonomista rolny), działacz państwowy II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm Litwy Środkowej oraz na Sejm III kadencji w II RP^[1], minister reform rolnych (1926–1930), członek loży wolnomularskiej w Wilnie w czasach II Rzeczypospolitej^[2], członek Rady Głównej Centralnego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych od 1934^[3].

Urodził się w polskiej rodzinie inteligenckiej. Gimnazjum ukończył w rodzinnym Wilnie. Odbył studia biologiczne, rolnicze i ekonomiczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz uzupełniające we Francji i Włoszech. W 1911 uzyskał doktorat na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 1913 tytuł inżyniera rolnika na Politechnice Monachijskiej. Następnie objął swój majątek Ginejciszki pod Wilnem. Podczas I wojny światowej działał w Polskiej Organizacji Wojskowej, należał do Samoobrony Wileńskiej. W 1922 był posłem na Sejm Litwy Środkowej z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego Ziemi Wileńskiej^[4]. Również w 1922 objął stanowisko asystenta katedry ekonomii społecznej na Uniwersytecie Stefana Batorego. W 1923 uzyskał habilitację na Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W latach 1924–1926 wykładał ekonomię rolnictwa na Uniwersytecie Stefana Batorego i odbył dłuższą podróż naukową do Szwajcarii i Włoch.

Po przewrocie majowym w okresie od 20 czerwca 1926 do 4 grudnia 1930 minister reform rolnych w ośmiu kolejnych gabinetach. Był też posłem na Sejm III kadencji z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem^[1]. Zachowywał niezależne stanowisko – w 1930 odmówił głosowania nad wnioskiem o przejściu do porządku dziennego nad interpelacją opozycji w sprawie traktowania więźniów w Brześciu, a w 1932 zrzekł się mandatu, gdyż nie zgadzał się ze stanowiskiem swego klubu podczas głosowania nad ustawą ograniczającą autonomię uniwersytetów.

Do 1931 profesor Politechniki Lwowskiej, w latach 1931–1939 Uniwersytetu Stefana Batorego (w latach 1933–1936 jego rektor). Od 1930 kierownik wydziału ekonomiki drobnych gospodarstw wiejskich Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego (PINGW) w Puławach. Kierownik sekcji gospodarczej Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej w Wilnie – pionierskiej polskiej placówki sowietologicznej. Od 12 czerwca 1928, obok Kazimierza Okulicza i Witolda Abramowicza jeden z trzech współudziałowców spółki z o.o., wydawcy „Kuriera Wileńskiego”^[5]. Od listopada 1939 do czerwca 1940 (okupacji Litwy przez Armię Czerwoną) był wydawcą „Kuriera Wileńskiego” – kontynuacji przedwojennego pisma.

Lata II wojny światowej spędził w Wilnie. Uczestniczył w tajnym nauczaniu oraz w działalności ZWZ-AK. Po wojnie przeniósł się do Poznania, objął katedrę ekonomiki rolniczej i polityki agrarnej na Uniwersytecie Poznańskim. W latach 1951–1956 w stanie spoczynku, po dojściu do władzy Władysława Gomułki reaktywowany. Do przejścia na emeryturę w 1960 kierował katedrą ekonomiki i organizacji rolnictwa Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu. Brał udział w pracach wielu instytucji i towarzystw naukowych.

Jest autorem prac z zakresu ekonomiki rolnictwa oraz polityki agrarnej.

Został pochowany na Cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu^[6] (kwatera grobowce, rząd 17, miejsce 3).

Jego synem był Restytut Staniewicz (1929–2011), historyk, pracownik naukowy Instytutu Zachodniego w Poznaniu.

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari^[7]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)^[8][9]
• Krzyż Walecznych^[7][9]
• Złoty Krzyż Zasługi^[7][9]
• Medal Niepodległości (9 listopada 1931)^[10]
• Krzyż Wielki Orderu Świętego Sawy (Jugosławia)^[7]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi (Węgry)^[7]

• Deflacja polska w latach 1929–1936. Wstęp i oprac. Kazimierz Badziak i Małgorzata Łapa. Łódź: Ibidem, 2003 ISBN 83-88679-35-X.

• Staniewicz Witold Kto był kim w II Rzeczypospolitej, (redakcja naukowa Jacek Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1 s. 68 i 69.