Ryszarda Hanin

Wygląd przypnij ukryj Ryszarda HaninSzarlota Hahn
Ilustracja
Ryszarda Hanin (1974)
Imię i nazwisko

Szarlota Hahn

Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1919
Lwów

Data i miejsce śmierci

1 stycznia 1994
Otwock

Zawód

aktorka, pedagog

Współmałżonek

Leon Pasternak (1940–1956)

Lata aktywności

1944–1994

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal „Za udział w walkach o Berlin” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Order Uśmiechu
POL Zasłużony Kultury Narodowej (1985) Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Grób Ryszardy Hanin na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie,
22 lipca 2008

Ryszarda Hanin właśc. Szarlota Hahn (ur. 30 sierpnia 1919 we Lwowie, zm. 1 stycznia 1994 w Otwocku) – polska aktorka, reżyserka i pedagog, profesor sztuki.

Życiorys

Urodziła się we Lwowie w zamożnej i spolonizowanej rodzinie żydowskiej. Jej ojciec Józef był przemysłowcem i urzędnikiem na kolei, a matka zajmowała się domem. Miała o dziesięć lat starszego brata Leonarda, który został lekarzem psychiatrą. Sama Hanin chciała zostać pielęgniarką. Uczęszczała do Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Adama Mickiewicza. Ponadto chodziła na lekcje tańca, miała instruktora jazdy na łyżwach, uczyła się też śpiewu i grała w przedstawieniach amatorskich. Po maturze w 1937 roku wyjechała do Paryża, gdzie przez dwa lata studiowała literaturę francuską na Sorbonie i jednocześnie uczęszczała do Studia Charles’a Dullina przy Théâtre de l’Atelier.

W sierpniu 1939 r. przyjechała na wakacje do Lwowa, gdzie zastał ją wybuch II wojny światowej. Pracowała w Domu Sierot, a następnie statystowała w Krakowiakach i góralach w Polskim Teatrze Dramatycznym. Po wkroczeniu Niemców do Lwowa wraz z mężem, poetą Leonem Pasternakiem (ślub 5 marca 1940), ewakuowała się w głąb ZSRR, gdzie została spikerką Rozgłośni Polskiej ZPP w Saratowie i Kujbyszewie, a następnie współzałożycielką i aktorką teatru 1 Dywizji im. Tadeusza Kościuszki, z którym wróciła do kraju. W teatrze tym w 1944 r. debiutowała jako Aniela w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry. W tym samym roku dowiedziała się, że jej brata rozstrzelano wraz z całym personelem szpitala na lwowskim Kulparkowie.

Następnie występowała w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi, gdzie w marcu 1945 zdała aktorski egzamin eksternistyczny. W 1949 roku przeniosła się do Warszawy, gdzie grała w Teatrze Polskim (1949–1954 i 1957–1963) oraz w Teatrze Domu Wojska Polskiego (Dramatycznym) (1954–1957 i od 1963 do śmierci). Występowała też gościnnie w innych teatrach. Współpracowała z Teatrem Telewizji od początku jego istnienia. Od 1951 roku aż do śmierci w 1994 roku była wykładowcą PWST w Warszawie, w latach 1966–1969 prodziekanem Wydziału Aktorskiego tej uczelni. W 1966 r. zdała reżyserski egzamin eksternistyczny. W 1956 r. rozstała się z mężem, następnie przez 16 lat była związana z aktorem Janem Matyjaszkiewiczem.

Weszła w skład Honorowego Komitetu Obchodów 70. rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę 11 listopada 1988 roku, którego przewodnictwo objął I sekretarz KC PZPR gen. armii Wojciech Jaruzelski.

W ostatnich latach była ciężko chora, lecz mimo wszystko do ostatnich chwil występowała w teatrze. 31 grudnia 1993 roku wyrwała się na dzień z sanatorium w Świdrze (dzielnica Otwocka) i przyjechała do Warszawy, by wspólnie z przyjaciółmi spędzić sylwestra. Zmarła nagle wieczorem 1 stycznia 1994 roku po powrocie do sanatorium. Pochowana na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A3 tuje-1-17).

Filmografia

Ordery i odznaczenia

Nagrody

Uwagi

  1. Niektóre źródła podają rok 1917.

Przypisy

  1. a b c d Tygodnik „Życie na Gorąco” nr 33, 14 sierpnia 2014, s. 30–31.
  2. Prof. Ryszarda Hanin, baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB)  .
  3. Magdalena Raszewska: Ryszarda Hanin. Historia nieoczywista. Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, 2016. ISBN 978-83-944934-1-7.
  4. a b c Olga Figaszewska: Nieszczęśliwa miłość, samotność i choroba. Życie Ryszardy Hanin skrywa wiele tajemnic. „Viva!”, 2021-10-14. .
  5. Ryszarda Hanin: wierna byłemu mężowi. Interia.pl, 2019-12-19. .
  6. a b c d Agnieszka Niemojewska: Tajemnice Szarloty Hahn. „Uważam Rze”, 2019-12-19. .
  7. Ryszarda Hanin życie poświęciła pracy. Aktorka nie miała szczęścia w miłości , Viva.pl   (pol.).
  8. Program Pierwszy – Fragment reklamy i flesz Wiadomości (02.01.1994). piotrexArchiwum2 2018-01-19. .
  9. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. .
  10. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  11. M.P. z 1953 r. nr 90, poz. 1142 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  12. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  13. Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 1 (41), styczeń - marzec 1967, s. 430.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Nagroda FPFF za pierwszoplanową rolę kobiecą
1974–1980
1981–1990
1991–2000
2001–2010
2011–2020
2021–2030
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: Identyfikatory zewnętrzne: