Formozus

Wygląd przypnij ukryj FormozusFormosus
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Kraj działania

Państwo Kościelne

Data i miejsce urodzenia

ok. 815
Ostia

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 896
Rzym

Miejsce pochówku

bazylika św. Piotra

Papież
Okres sprawowania

6 października 891–4 kwietnia 896

Wyznanie

chrześcijaństwo

Kościół

rzymskokatolicki

Pontyfikat

6 października 891

Formozus (łac. Formosus, ur. ok. 815 w Rzymie, zm. 4 kwietnia 896 tamże) – papież w okresie od 6 października 891 do 4 kwietnia 896.

Życiorys

W latach 60. IX wieku został wysłany przez papieża Mikołaja I do Bułgarii, przywożąc wytyczne (Responsa ad consulta Bulgalorum) mające pomóc w organizacji życia religijno-moralnego. Misja ta zakończyła się niepowodzeniem, gdyż Rzym zbytnio zwlekał z utworzeniem odrębnej archidiecezji dla Bułgarii i akceptacji królewskich kandydatów, skutkiem czego Bułgarzy na Soborze Konstantynopolitańskim IV zwrócili się o włączenie ich ziem do patriarchatu Konstantynopolitańskiego. Jednak jego działania skłoniły króla Borysa I, by zwrócił się do papieży Mikołaja I i Hadriana II, by mianowali Formozusa metropolitą Bułgarii. Obaj jednak odmówili, a Formozus był wówczas legatem papieskim we Francji i w Niemczech.

Był kardynałem biskupem Porto, lecz w 876 na synodzie w kościele Sancta Maria ad Martyres, zwołanym przeciwko przeciwnikom papieża Jana VIII, oskarżono go o zdradę, ekskomunikowano i zmuszono do banicji. Gdy przyznał się do winy i obiecał pozostać na wygnaniu, Jan VIII przywrócił go do stanu świeckiego. Dopiero za pontyfikatu następcy Jana VIII, Marynusa I, powrócił na swoją stolicę biskupią. Został wybrany biskupem Rzymu w 891 roku, gdy miastem wstrząsały walki o władzę między różnymi stronnictwami. Formozus starał się prowadzić politykę ugodową wobec zwaśnionych stron.

Pontyfikat

Jean-Paul Laurens, Papież Formozus i Stefan VI, 1870

W walkach o koronę cesarską między Arnulfem z Karyntii a Lambertem II początkowo był zmuszony popierać tego drugiego, koronując go wraz z ojcem, Gwido III ze Spoleto, w Rawennie w 892 roku. Rok później zwrócił się jednak do Arnulfa z prośbą o interwencję. Po zwycięskiej kampanii, w której Arnulf wkroczył i podbił Rzym w 896 roku, Formozus koronował Arnulfa w lutym 896 roku w bazylice św. Piotra. Jednak plan papieża, mający na celu likwidację władzy księstwa Spoleto, nie mógł dojść do skutku, ponieważ Arnulf został sparaliżowany i musiał się wycofać do Niemiec, natomiast Formozus wkrótce potem zmarł.

Po śmierci

Gdy Formozus zmarł, wrogi mu Stefan VI, zostawszy wkrótce potem papieżem, wytoczył mu w styczniu 897 proces, który przeszedł do historii pod nazwą „trupiego synodu. Zmarły papież został oskarżony o apostazję i skazany na śmierć – w procesie uczestniczyły zwłoki Formozusa, ubrane w papieskie szaty pontyfikalne, które po zakończeniu sądu zbezczeszczono, odcięto mu trzy palce prawej ręki – którymi przysięgał, błogosławił i namaszczał – a następnie wrzucono go do Tybru. Kiedy w sierpniu 897 Stefan VI zmarł, szczątki Formozusa wyłowiono i pochowano uroczyście w bazylice na Lateranie.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 160-162. ISBN 83-06-02633-0.
  2. a b c d e Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 56-57. ISBN 83-7006-437-X.
  3. a b Marian Banaszak: Historia Kościoła katolickiego. T. II: Średniowiecze. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1987, s. 43, 93.
  4. a b Franz Xaver Seppelt, Klemens Löffler: Dzieje papieży: od początków Kościoła do czasów dzisiejszych (reprint). T. I. Warszawa: Wydawnictwo Tadeusza Radjusza "Gutenberg-Print", 1995, s. 166, 168, 171. ISBN 83-86381-83-3.
  5. Poczet papieży Michał Gryczyński

Bibliografia

Zwierzchnicy Kościoła katolickiego
I wiek
II wiek
III wiek
IV wiek
V wiek
VI wiek
VII wiek
VIII wiek
IX wiek
X wiek
XI wiek
XII wiek
XIII wiek
XIV wiek
XV wiek
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Zobacz też
Papieże elekci
Inne postacie

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: