F. Murray Abraham

Wygląd przypnij ukryj F. Murray Abraham
Ilustracja
F. Murray Abraham (Seattle, 2008)
Imię i nazwisko

Fahrid Murray Abraham

Data i miejsce urodzenia

24 października 1939
Pittsburgh

Zawód

aktor

Współmałżonek

Kate Hannan
(od 1962)

Lata aktywności

od 1959

F. Murray Abraham, właściwie Fahrid Murray Abraham (ur. 24 października 1939 w Pittsburghu) – amerykański aktor, prezenter telewizyjny, laureat nagrody Oscara w kategorii najlepszy aktor pierwszoplanowy, Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym i nominowany do nagrody Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych za rolę Antonia Salieriego, rywala Mozarta w Amadeuszu (1984) w reż. Miloša Formana.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Pittsburghu w Pensylwanii jako syn Josephine Abraham (z domu Stello), Amerykanki włoskiego pochodzenia, i Fahrida Abrahama, asyryjskiego chrześcijanina, który emigrował z Syrii w latach 20., mechanika samochodowego. Jego rodzina była pochodzenia asyryjskiego i włoskiego. Dorastał w El Paso, w stanie Teksas, gdzie w 1958 ukończył El Paso High School, uczęszczał do Texas Western College i na University of Texas at El Paso (UTEP). W latach 1959–1961 studiował na Uniwersytecie Teksańskim w Austin. Uczył się aktorstwa w Herbert Berghof Studio pod kierunkiem Uty Hagen w Nowym Jorku. Był wykładowcą teatru w Brooklyn College.

Kariera

W 1966 zadebiutował na scenie w Los Angeles w sztuce Raya Bradbury’ego Cudowny krem lodowy opowiada (The Wonderful Ice Cream Suit), a następnie wystąpił na off-Broadwayu w przedstawieniu Zaślepieni (The Fantasticks) u boku Jerry’ego Orbacha i Nancy Allen. W 1968 trafił na Broadway i zagrał w dramacie sądowym Roberta Shawa Człowiek w szklanej kabinie (The Man in the Glass Booth) z Donaldem Pleasence.

We wczesnych latach 70., gdy nadal występował na scenie, w tym w komedii broadwayowskiej 6 Rms Riv Vu 1972–1973, zaczął także pracować w filmie i telewizji. Karierę ekranową rozpoczął od udziału w komedii romantycznej Anthony’ego Harveya Błędny detektyw (They Might be Giants, 1971) z George’em C. Scottem i Joanne Woodward. Następnie zagrał niewielką rolę w telewizyjnym dramacie kryminalnym ABC Nightside (1973) w reż. Richarda Donnera jako Acky i w dramacie kryminalnym Sidneya Lumeta Serpico (1973) z tytułową kreacją Ala Pacino, z którym spotkał się ponownie na planie dramatu kryminalnego Briana De Palmy Człowiek z blizną (Scarface, 1983).

W latach 1975–1976 grał w broadwayowskiej farsie The Ritz i w 1976 w filmowej wersji tej sztuki. Wystąpił w off-broadwayowskiej produkcji Davida Mameta Seksualna perwersja w Chicago (Sexual Perversity in Chicago, 1976) oraz na nowojorskim festiwalu szekspirowskim w Krajobrazie ciała (Landscape of the Body, 1977) i Mistrza i Małgorzacie (1978).

W 1978 pojawił się na szklanym ekranie jako gadający liść w serii reklam Fruit of the Loom, a także w dwóch odcinkach serialu CBS Kojak (1975, 1977), miniserialu NBC Marco Polo (1982) czy miniserialu CBS Marzący zachód (Dream West, 1986) jako prezydent Abraham Lincoln. W dramacie historycznym Alana J. Pakuli Wszyscy ludzie prezydenta (All the President’s Men, 1976) wystąpił jako sierżant Paul Leeper.

Jego największym sukcesem stała się rola włoskiego kompozytora Antonio Salieriego w dramacie muzycznym Miloša Formana Amadeusz (Amadeus, 1984), za którą został uhonorowany licznymi nagrodami m.in.: Oscarem, Złotym Globem czy nominacją do nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA). Wcielił się w gangstera Ala Capone w dwóch filmach: Dillinger i Capone (Dillinger and Capone, 1995) z Martinem Sheenem i Baby Face Nelson (1996) z C. Thomasem Howellem. W 42. odcinkach serialu Homeland (2012-2017) zagrał drugoplanową rolę Dara Adala, specjalisty CIA.

Życie prywatne

7 kwietnia 1962 poślubił Kate Hannan. Mają dwójkę dzieci: syna Micka i córkę Jamili.

Filmografia

Przypisy

  1. ↑ F. Murray Abraham – Sztárlexikon. Starity.hu. . (węg.).
  2. ↑ F. Murray Abraham Awards. AllMovie. . (ang.).
  3. ↑ Personalidade: F. Murray Abraham (EUA). InterFilmes.com. . (port.).
  4. ↑ a b F. Murray Abraham – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. . . (ang.).
  5. ↑ F. Murray Abraham – Actor. CineMagia.ro. . (rum.).
  6. ↑ a b F. Murray Abraham Biography (1939-). Film Reference. . (ang.).
  7. ↑ F. Murray Abraham. Listal. . (ang.).
  8. ↑ a b c F. Murray Abraham – Actor. „TV Guide”. . . (ang.).
  9. ↑ F. Murray Abraham Pictures. FanPix.Net. . (ang.).
  10. ↑ Hal Erickson: F. Murray Abraham Biography. AllMovie. . (ang.).
  11. ↑ F. Murray Abraham. MYmovies. . (wł.).
  12. ↑ F. Murray Abraham. Internet Off-Broadway Database. . (ang.).
  13. ↑ F. Murray Abraham. Internet Broadway Database. . (ang.).
  14. ↑ F. Murray Abraham, Encyclopædia Britannica   (ang.).
  15. ↑ Michael O’Connell (2012-09-09): The Emmy-nominated series, returning to Showtime Sept. 30, will see the Oscar winner appear later in its sophomore run.. „The Hollywood Reporter”. . . (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Los Angeles dla najlepszego aktora
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: