Ernest Bryll

Wygląd przypnij ukryj Ernest Bryll
Ilustracja
Ernest Bryll
(Warszawa 2018)
Data i miejsce urodzenia

1 marca 1935
Warszawa

Data i miejsce śmierci

16 marca 2024
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Ważne dzieła
  • Kolęda-nocka
  • Rzecz listopadowa
  • Wieczernik
  • Sztuka stosowana
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Nagrody

Nagroda im. W. Broniewskiego w dziedzinie poezji (1964), Nagroda II stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki (1965), Nagroda im. Stanisława Piętaka (1968), Nagroda II stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki (1973), Nagroda Miasta Warszawy (1973), Nagroda Narodowego Funduszu Kultury (1989), Nagroda im. Franciszka Karpińskiego (1998), Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka (2003) Medal Daniela Gabriela Richarda za krzewienie rozwoju ludowej kultury Słowacji (2004), Nagroda im. Cypriana Norwida w kategorii „Literatura” (2009), Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (2009), Medal Per Artem ad Deum (2021)

Strona internetowa
Marcin Styczeń i Ernest Bryll (2009) Ernest Bryll w Nowej Rudzie (2010)

Ernest Włodzimierz Bryll (ur. 1 marca 1935 w Warszawie, zm. 16 marca 2024 tamże) – polski pisarz, poeta, autor tekstów piosenek, dziennikarz, tłumacz i krytyk filmowy, także dyplomata.

Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej wywodzącej się z Kujaw, znad jeziora Gopło. Wychowywał się w Komorowie Starym oraz w Gdyni. Ukończył II Liceum Ogólnokształcące w Gdyni, a następnie polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (1956) oraz studium wiedzy filmowej przy Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Z uwagi na ojca w Armii Krajowej nie mógł pracować w dziennikarstwie, czego pragnął, w związku z czym zatrudnił się w elektrowni nr 11 w porcie gdyńskim oraz w Stoczni im. Komuny Paryskiej.

W 1948 przystąpił do Związku Młodzieży Wiejskiej i wraz z nim do Związku Młodzieży Polskiej, którego członkiem był do 1955. W latach 60. został członkiem PZPR. Po wprowadzeniu stanu wojennego wystąpił z partii.

Pierwszy tomik jego wierszy, Wigilie wariata, został wydany w 1958. Był członkiem redakcji pism społeczno-kulturalnych (m.in. w latach 1959–1960 we „Współczesności”). Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Według Andrzeja Tadeusza Kijowskiego: „Dramatyczną twórczość Brylla liczni komentatorzy podzielili na dwa rodzaje. Na nurt, nazwijmy go: narodowo-patetyczny i na nurt religijno-sielankowy”. Sztuki należące do tego ostatniego rodzaju: Po górach po chmurach, Na szkle malowane, Rumcajs czy Wieczernik określał Bryll mianem «śpiewogry».

W latach 1963–1967 zatrudniony był na stanowisku kierownika literackiego w Teatrze Telewizji. Przez kolejny rok zarządzał zespołem filmowym Kamera, a w latach 1970–1974 był kierownikiem w Teatrze Polskim w Warszawie. W latach 1974–1978 piastował stanowisko dyrektora Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, a w latach 1991–1995 był ambasadorem Rzeczypospolitej w Irlandii.

Teksty piosenek pisał od 1965. Jego utwory wykonywały m.in. zespoły: 2 plus 1, Enigmatic, Pakt, Partita, Myslovitz, Skaldowie i Waganci oraz wokaliści: Michał Bajor, Stan Borys, Zofia i Zbigniew Framerowie, Halina Frąckowiak, Marek Grechuta, Jerzy Grunwald, Teresa Haremza, Edward Hulewicz, Leonard Jakubowski, Halina Kunicka, Bernard Ładysz, Urszula Narbut, Czesław Niemen, Daniel Olbrychski, Jerzy Połomski, Rudolf Poledniok, Krystyna Prońko, Łucja Prus, Danuta Rinn, Maryla Rodowicz, Andrzej Rybiński, Warren Schatz, Urszula Sipińska, Józef Sojka, Teresa Tutinas, Juliusz Wickiewicz, Adam Wojdak.

Wiele tekstów napisał do muzyki Katarzyny Gärtner. W 1968 wraz z Markiem Sartem założyli zespół Drumlersi. Marek Sart pisał dla niego muzykę, a Ernest Bryll – teksty.

Współpracował też z takimi kompozytorami, jak m.in.: Jerzy Derfel, Antoni Kopff, Włodzimierz Korcz, Janusz Kruk, Czesław Niemen i Andrzej Zieliński.

Od 2012 był pracownikiem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej (w tym w latach 2012–2018 jako kierownik Działu Literackiego).

Zmarł 16 marca 2024 w Warszawie w wieku 89 lat. Pochowany na Nowym cmentarzu na Służewie w Warszawie.

Życie prywatne

Był synem Stanisława i Heleny z Soboszyńskich. Dwukrotnie żonaty, najpierw z Ewą Brzozowską, z którą miał syna, a następnie z Małgorzatą Goraj, z którą miał dwie córki. Mieszkał w Warszawie. Przez wiele lat mieszkał także w Otwocku, o czym często wspominał w swoich zapiskach.

Pozostałe informacje

Wystąpił w roli docenta Wojciecha Wieczorka w szóstym odcinku serialu telewizyjnego Tulipan.

Odznaczenia i nagrody

Twórczość

Proza

Poezja

Dramaty, oratoria, musicale, sztuki telewizyjne

(daty wystawień lub publikacji)

Tłumaczenia

Nagrania dźwiękowe

Najważniejsze piosenki

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Bryll Ernest, MałgorzataM. Chmielewska MałgorzataM., Leksykon polskich pisarzy muzycznych XX wieku, Wydawnictwo Polskie, 2008, ISBN 978-83-922684-2-0 .brak strony (książka)
  2. ↑ a b Wojciech Koronkiewicz, Nie umiem być poetą. Ernest Bryll w rozmowie z Wojciechem Koronkiewiczem wspomina wyczyny Białoszewskiego i Broniewskiego, „Lampa”, nr 6/2004, s. 48–49, ISSN 1732-4661.
  3. ↑ CzesławC. Czapliński CzesławC., Portret z historią: Ernest Bryll , czczaplinski.com  .
  4. ↑ Bryll Ernest , Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia  .
  5. ↑ a b c Ernest Bryll , Culture.pl  .
  6. ↑ a b BRYLL Ernest , Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI wieku. Cyfrowy słownik biobibliograficzny  .
  7. ↑ Janusz Maciejewski, Cenzura w Polsce w latach 1957–1980 i sposoby jej omijania przez pisarzy, w: „Napis”, Seria XV (2009), s. 333.
  8. ↑ Andrzej Tadeusz Kijowski: Bryll a sprawa polska. „Dialog”, nr 3, 1978 – przedruk cyfrowy salon24.pl. .
  9. ↑ Dział Literacki PISF – kto i za co odpowiada? , portalfilmowy.pl  .
  10. ↑ Ernest Bryll nie żyje. Słynny poeta, pisarz i dziennikarz miał 89 lat , TVN24.pl, 17 marca 2024  .
  11. ↑ Nie żyje Ernest Bryll. Miał 89 lat , polsatnews.pl, 17 marca 2024  .
  12. ↑ Rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe Ernesta Brylla , pap.pl, 25 marca 2024  .
  13. ↑ Moja żona Małgosia , Oficjalna strona Ernesta Brylla  .
  14. ↑ Poety życiorys nieprosty: Zawsze Polska  .
  15. ↑ Dwa telegramy , Oficjalna Strona Ernesta Brylla  .
  16. ↑ Tulipan w bazie filmpolski.pl
  17. ↑ „Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr 3, 1967, s. 390.
  18. ↑ „Dziennik Polski”, rok XXIX, nr 172 (9145), s. 2.
  19. ↑ M.P. z 2006 r. nr 62, poz. 647
  20. ↑ To było wielkie zdarzenie w historii walki o wolność polskich mediów , prezydent.pl, 19 czerwca 2006  .
  21. ↑ WaldemarW. Żyszkiewicz WaldemarW., Prezydent i ludzie Tysola , „Tygodnik Solidarność”, 30 czerwca 2006  .
  22. ↑ Uchwała nr LVI/1664/2009 , BIP m. st. Warszawy, 28 maja 2009  .
  23. ↑ Galowy Wieczór Wydawców , ksiazka.net.pl, 14 maja 2010  .
  24. ↑ Gdynia ma 90 lat , gdynia.pl, 11 lutego 2016  .
  25. ↑ Laureaci 11. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy , kulturalna.warszawa.pl  .
  26. ↑ Festiwal Miasto Gwiazd , żyrardowskie.pl, 17 września 2018  .
  27. ↑ Laureaci , perartemaddeum.com  .
  28. ↑ XXVI Gala Nagród im. Witolda Hulewicza , 20 czerwca 2022  .
  29. ↑ Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości wręczony Ernestowi Bryllowi , prezydent.pl, 18 października 2023  .
  30. ↑ XXIX Targi Wydawców Katolickich: A. Bujak z Nagrodą Główną "Feniks Złoty" , dzieje.pl   (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Laureaci Medalu Per Artem ad Deum
do 2009
2010–2019
lata 20. XXI wieku
Laureaci nagrody Totus Tuus
2000–2009 2000 Andrzej Wojciechowski Władysław Wanags Jerzy Nowosielski „Arka Noego” 2001 Stanisław Jabłonka Centrum Młodzieży „U Siemachy” Maja Komorowska Jan Twardowski 2002 Joanna Płotnicka Aleksander Płotnicki Henryk Mikołaj Górecki Zygmunt Kubiak Zamek Królewski w Warszawie „Ziarno” 2003 Małgorzata Chmielewska Piotr Pawłowski Adam Bujak Andrzej Bujnowski Katolicka Agencja Informacyjna 2004 Zofia Morawska Władysław Bartoszewski Leszek Mądzik „Niedziela” „Gość Niedzielny” 2005 Jakub Wygnański Marek Piwowski Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Góra „Tygodnik Powszechny” 2006 Władysław Duda Maciej Świeszewski Fundacja Świętego Mikołaja „L’Osservatore Romano” Wiara.pl 2007 Andrzej Zoll Grzegorz Polak Opoka.org.pl 2008 Anna Bałchan Andrzej Szczeklik Piotr Dardziński 2009 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej „Być razem” Krzysztof Kolberger George Weigel Wojciech Kilar
2010–2019 2010 Magdalena Bajer 2011 Andrzej Augustyński Michał Lorenc Wydawnictwo Biały Kruk 2012 Andrzej Dziedziul Barbara Wachowicz Alfons Nossol Jacek Moskwa Sekcja Polska Radia Watykańskiego 2013 Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach Zofia Posmysz-Piasecka Robert Skrzypczak Mały Gość Niedzielny Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” 2014 Zbigniew Chłap Stanisław Niemczyk Rodzina Szkół im. Jana Pawła II 2015 Helena Pyz Krzysztof Penderecki Ernest Bryll Poczta Polska Deon.pl 2016 Jan Budziaszek Zofia Zdybicka „Idziemy” Ernest Bryll 2017 Jan Arczewski Jerzy Kalina Radio Plus 2018 Ryszard Peryt Jarosław Kupczak Katolicka Agencja Informacyjna Hanna Suchocka 2019 Piotr Pałka Michał Heller
2020–2029 2020 siostry Dominikanki Piotr Dydo-Rożecki Kazimierz Gustaw Zemła Grzegorz Górny Jacek Salij 2021 Katarzyna Jachimowicz Leszek Mądzik Stanisław Grygiel Carl A. Anderson 2022 Fundacja Gajusz Stanisław Leszczyński Przewodnik Katolicki Leszek Kryża
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: