Alfabet białoruski (cyrylicki)

Alfabet białoruski – alfabet oparty na cyrylicy, służący do zapisu języka białoruskiego. Składa się z następujących 32 liter. Czasami stosuje się także 1 nieoficjalną literę.

Apostrof, używany analogicznie do twardego znaku w rosyjskim, nie jest częścią alfabetu.

W taraszkiewicy zezwala się na fakultatywny użytek litery Ґ, która ma oznaczać spółgłoskę /g/ (najczęściej w zapożyczeniach)^[1].

Litera Ў, oznaczająca dźwięk /w/, na ogół pisze się zamiast У po samogłoskach, choć z tej zasady są wyjątki^[2][3].

W czasach Rusi Kijowskiej na terenie dzisiejszej Białorusi do zapisu różnego rodzaju tekstów używano ogólnosłowiańskiej cyrylicy^[4].

W Wielkim Księstwie Litewskim język ruski, także nazywany starobiałoruskim, był urzędowy aż do 1699 r. i zapisywał się cyrylicą, choć od XVII zaczęła się rozpowszechniać łacinka, wywodząca się z alfabetu polskiego^[5]. W XIX wieku była tak bardzo rozpowszechniona, że Wincenty Dunin-Marcinkiewicz, zwracając się do komitetu cenzury, pisał, że "W naszych prowincjach wśród 100 chłopów pewnie znajdzie się 10, którzy dobrze czytają po polsku, podczas gdy wśród tysiąca z trudem znajdzie się natomiast jeden, znający język rosyjski."^[6]

Na przełomie XIX i XX wieków cyrylica jednak zyskała na popularności. W ten sposób z lat 1890 – 1917 zachowało się ponad 2 razy więcej białoruskojęzycznych książek wydrukowanych w cyrylicy, niż łacince^[7].

Współczesny, jednolity kształt alfabetu białoruskiego utwierdził się dopiero w wyniku rewolucji październikowej i rządów komunistycznych^[4].

• język białoruski
• łacinka białoruska
• urzędowa transliteracja białoruskich nazw geograficznych