Międzyrzecze Dolne

W obecnym kontekście Międzyrzecze Dolne to temat, który przykuł uwagę dużej liczby osób na całym świecie. Jego znaczenie zostało zwiększone dzięki serii wydarzeń, które wzbudziły powszechne zainteresowanie i wywołały wszelkiego rodzaju debaty i refleksje. Celem tego artykułu jest przyjrzenie się Międzyrzecze Dolne z różnych perspektyw, przeanalizowanie jego wpływu w różnych obszarach i zbadanie jego długoterminowych konsekwencji. Międzyrzecze Dolne to temat, który nie pozostawia nikogo obojętnym i który zasługuje na szczegółowe i rygorystyczne podejście, aby zrozumieć jego zakres i znaczenie dzisiaj.

Międzyrzecze Dolne
wieś
Ilustracja
OSP Międzyrzecze Dolne
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

bielski

Gmina

Jasienica

Liczba ludności (31.12.2023[3])

1277[2]

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-392[4]

Tablice rejestracyjne

SBI

SIMC

0055018

Położenie na mapie gminy Jasienica
Mapa konturowa gminy Jasienica, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Położenie na mapie powiatu bielskiego
Mapa konturowa powiatu bielskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Ziemia49°51′48″N 18°57′07″E/49,863333 18,951944[1]
Nieoficjalny herb wsi Międzyrzecze Dolne

Międzyrzecze Dolne (cz. Dolní Meziříčí, niem. Nieder Kurzwald) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Jasienica, na Śląsku Cieszyńskim. Powierzchnia sołectwa wynosi 780 ha, a liczba ludności 1277[5], co daje gęstość zaludnienia równą 163 os./km². W granicach sołectwa położone są również Franciszkowice (niem. Franzfeld).

Części wsi

Integralne części wsi Międzyrzecze Dolne[6][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0055024 Franciszkowice część wsi

Historia

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Mesisrozha debent esse XL mansi solubiles[8][9][10]. Zapis ten oznaczał, że wieś zobowiązana została do płacenia dziesięciny z 40 łanów większych. Jej powstanie wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Nazwa wywodzi się od polskiej nazwy międzyrzecze oznaczającej obszar położony pomiędzy dwiema rzekami, a więc najstarsi jej mieszkańcy byli etnicznie polscy (słowiańscy). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

W drugiej ćwierci XV wieku w Międzyrzeczu osiadła ludność niemiecka zakładając osadę Konradiswalde (las Konrada), z czasem przezwaną Kurzwaldem i Międzyrzeczem Górnym[11].

Założona na przełomie XIV i XV wieku parafia św. Marcina Biskupa i Wyznawcy w połowie XV wieku liczyła stosunkowo dużo parafian w porównaniu do innych parafii księstwa cieszyńskiego, tj. 285[12]. Do schyłku średniowiecza wieś pozostawała własnością szlachecką[13]. W 1572 zarówno Międzyrzecze Dolne jak i Górne weszły w skład powstałego wówczas bielskiego państwa stanowego.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany na przełomie XIX i XX wieku notuje nazwę miasta pod polską nazwą Międzyrzecze oraz niemiecką Kurzwald[14].

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 120 budynkach w Międzyrzeczu Dolnym (wraz z przysiółkiem Franciszkowice) na obszarze 779 hektarów mieszkało 938 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 120,4 os./km². z tego 606 (64,6%) mieszkańców było katolikami, 327 (34,9%) ewangelikami a 5 wyznawcami judaizmu, 925 (98,6%) było polsko- a 13 (1,4%) niemieckojęzycznymi[15]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 908 osób, w tym osób polskojęzycznych do 846 (93,2%), zaś niemieckojęzycznych wzrosła do 62 (6,8%)[16].

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 11 kompanii w Bielsku[17].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Komunikacja

Do wsi Międzyrzecze Dolne kursują autobusy Komunikacji Beskidzkiej na liniach 127 i 128.

Zobacz też


Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 80236
  2. Sołectwa - Jasienica. .
  3. Sołectwa - Jasienica. .
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 778 .
  5. Sołectwa - Jasienica .
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. GUS. Rejestr TERYT
  8. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
  9. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (online). www.dokumentyslaska.pl . .
  10. H. Markgraf, J. W. Schulte: Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Breslau: Josef Max & Comp., 1889.
  11. Obrazki z dziejów gminy Jasienica. Jerzy Polak. Cieszyn: Muzeum Śląska Cieszyńskiego, 201, s. 8. ISBN 978-83-922005-6-7.
  12. I. Panic, 2010, s. 321
  13. j.w., s. 331
  14. Międzyrzecze w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego Tom VI, str.386
  15. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  16. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  17. Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.

Bibliografia

  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.