Brandenburgia (kraina historyczna)

Wygląd przypnij ukryj BrandenburgiaBrandenburg
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwa

 Niemcy
 Polska

Stolica

Brenna (późniejszy Brandenburg an der Havel), Berlin (od 1417)

Położenie na mapie
Mapa Brandenburgii

Brandenburgia (niem. Brandenburg, dolnołuż. Bramborska, górnołuż. Braniborska, cz. Braniborsko) – kraina historyczna, położona między Odrą a Łabą.

Obszar regionu jest tożsamy z Marchią Brandenburską – państwem, istniejącym w latach 1157–1618.

Nazwa

Nazwa Brandenburgia pochodzi od niemieckiej nazwy stolicy słowiańskiego plemienia StodoranBrenny (niem. Brandenburg), która została zdobyta w 1157 przez Albrechta Niedźwiedzia.

Położenie

Region ten obecnie znajduje się w granicach dwóch państw: Polski, w województwie lubuskim i zachodniopomorskim oraz Niemiec w kraju związkowym Brandenburgia, Saksonii-Anhalt oraz w niewielkich częściach w Mekleburgii-Pomorzu Przednim.

Podział na regiony

Tak, jak w przypadku podziału Marchii Brandenburskiej na prowincje, tak Brandenburgia jako kraina historyczna dzieli się na te same mniejsze regiony:

Historia

Brandenburgia pierwotnie była zasiedlona przez plemiona Słowian połabskich. W X wieku tereny te zostały podbite przez plemiona germańskie. W roku 948 król Otton I Wielki ustanowił niemiecką kontrolę nad, w większości słowiańskimi, mieszkańcami tych ziem i ustanowił biskupstwa w Havelbergu i Brandenburgu. Po śmierci Ottona I wybuchło powstanie Słowian, w wyniku którego Niemcy utracili wtedy znaczną część zdobytych terenów i zmuszeni byli wycofać się za Łabę.

W połowie XII w. margrabia Marchii Północnej Albrecht Niedźwiedź z rodu Askańczyków walczył ze słowiańskim plemieniem Stodoran. W 1150 roku, w wyniku wieloletnich wypraw militarnych i innego rodzaju zabiegów, formalnie odziedziczył Brandenburgię po ostatnim władcy połabskim, Przybysławie. W walkach z księciem Jaksą z Kopanicy zdobył w 1157 ostatecznie stolicę Stodoran – Brennę – i utworzył Marchię Brandenburską. Nowo utworzone państwo było do 1320 dziedzicznym władztwem Askańczyków. Po śmierci tej dynastii, Brandenburgia na długo stała się przedmiotem sporów i wojen pomiędzy dynastiami Luksemburgów i Wittelsbachów.

W XIII w. margrabiowie brandenburscy, korzystając z rozbicia dzielnicowego Polski, zajęli w latach 1249–1250 ziemię lubuską. Następnie posunęli się wzdłuż dolnej Warty, zajmując ziemie leżące wzdłuż Warty, Noteci, Drawy i Gwdy między Pomorzem Zachodnim a Wielkopolską. Na ziemiach tych założyli Nową Marchię (w odróżnieniu od Marchii Średniej, między Łabą i Odrą, oraz Marchii Starej, za Łabą). Margrabiowie prowadzili systematyczną kolonizację, zakładając nowe miasta (m.in. Berlin, Frankfurt nad Odrą) i wsie oraz ściągając osadników z Niemiec.

W latach 1373–1415 Brandenburgia wchodziła w skład krajów Korony Świętego Wacława.

Zobacz też

Uwagi

  1. Historycznie gród był znany również pod takimi nazwami jak Branibór lub Brennabor.
  2. Ziemia lubuska posiada związki historyczne i kulturowe zarówno z Wielkopolską, jak i Marchią Brandenburską.

Przypisy

  1. a b c Brandenburgia , Fly.pl   (pol.).
  2. a b c d e Adriatyk.com.pl, Brandenburgia , www.adriatyk.com.pl   (pol.).
  3. a b Polska 1138-1320 , homo historicus, 5 maja 2013   (pol.).
  4. dygresje.info: turystyka | Historia Brandenburgii , dygresje.info  .
  5. PetrP. Jokeš PetrP., Czesi. Przewodnik po historii narodu i państwa, Kraków: Avalon, 2020, ISBN 978-83-7730-439-6  (pol.).brak strony (książka)
Regiony historyczne w Polsce
Wielkopolska
Kujawy
Ziemia łęczycko-sieradzka
Mazowsze
Podlasie
Litwa
Ruś Czarna
Polesie
Małopolska
Ruś Czerwona / Grody Czerwieńskie
Spisz i Orawa
Śląsk
Ziemia kłodzka
Łużyce
Ziemia lubuska
Pomorze
Prusy