Ziemia michałowska

Wygląd przypnij ukryj Ziemia michałowskaTerra Michaloviensis
Państwa

 Polska

Stolica

Michałowo

Położenie na mapie
Mapa ziemi michałowskiej

     Obszar ziemia michałowska

Ziemia chełmińska z ziemią michałowską w pocz. XV w.

Ziemia michałowska (łac. Terra Michaloviensis, niem. Michelau) – kraina historyczna oraz jednostka terytorialna w dawnej Polsce. Dawniej była ściśle związana z ziemią dobrzyńską. Od 1317 r. zaczęła przynależeć do ziemi chełmińskiej.

Nazwa

Nazwa regionu pochodzi od Michałowa – w średniowieczu grodu osłaniającego ziemie polskie przed atakiem Prusów. W pewnym czasie swego istnienia miejscowość podupadła na skutek zniszczeń spowodowanych pożarem. Od 1 czerwca 1934 Michałów zaczął przynależeć do Brodnicy, leżącej w bezpośrednim sąsiedztwie po drugiej stronie Drwęcy.

Położenie

Za czasów piastowskich rzeka Drwęca w okolicach dzisiejszej Brodnicy rozdzielała dwa terytoria – tereny położone na jej prawym brzegu (patrząc z biegiem rzeki) należały do ziemi chełmińskiej, na lewym zaś do ziemi michałowskiej.

Historia

W XI wieku ziemia michałowska została włączona w skład monarchii Piastów. W okresie rozbicia dzielnicowego należała do Mazowsza. Była okresowo najeżdżana przez plemiona pruskie, co spowodowało potrzebę przeniesienia kasztelanii z grodu w Świeciu nad Drwęcą (Grążawy) do grodu w Michałowie. Od 1317 roku znalazła się pod kontrolą krzyżacką.

Od XV wieku ziemia michałowska wróciła ponownie w granice Królestwa Polskiego. W XIV i XV wieku stanowiła niejednokrotnie przedmiot sporu polsko-krzyżackiego. Po powrocie tego obszaru do Królestwa Polskiego na mocy II pokoju toruńskiego w 1466 r. region ten wszedł w skład województwa chełmińskiego jako powiat michałowski, który objął swym terenem całą ziemię lubawską, michałowską oraz wschodnią część ziemi chełmińskiej. Jego powierzchnia wynosiła 1 873 km², co stanowiło 40% obszaru całego województwa. W powiecie istniały dwa starostwa: bratiańskie i brodnickie (czasowo wyodrębniano z niego klucz lidzbarski jako starostwo lidzbarskie). Patrząc pod kątem obecnego podziału administracyjnego, powiat michałowski obejmował tereny dzisiejszych powiatów: brodnickiego, nowomiejskiego, część iławskiego i działdowskiego.

Zobacz też

Przypisy

  1. Herbert Liedtke, Die Landschaften Ostpreußens, Leibniz Institut für Länderkunde, strona 57
  2. a b Studia nad Osadnictwem Średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej. T. 3 (1999) , www.kpbc.ukw.edu.pl   (pol.).
  3. Województwo chełmińskie (XVI-XVIII w.) | Regiony Historyczne , www.regionyhistoryczne.exgeo.pl  .

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Regiony historyczne w Polsce
Wielkopolska
Kujawy
Ziemia łęczycko-sieradzka
Mazowsze
Podlasie
Litwa
Ruś Czarna
Polesie
Małopolska
Ruś Czerwona / Grody Czerwieńskie
Spisz i Orawa
Śląsk
Ziemia kłodzka
Łużyce
Ziemia lubuska
Pomorze
Prusy