Alan Arkin

Wygląd przypnij ukryj Alan Arkin
Ilustracja
Alan Arkin (2012)
Imię i nazwisko

Alan Wolf Arkin

Data i miejsce urodzenia

26 marca 1934
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 2023
Carlsbad, Kalifornia

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, muzyk, piosenkarz

Współmałżonek

Jeremy Yaffe (1955–1961; rozwód)
Barbara Dana (1964–1994; rozwód)
Suzanne Newlander Arkin (od 1996)

Lata aktywności

1951–2023

Alan Wolf Arkin (ur. 26 marca 1934 w Nowym Jorku, zm. 29 czerwca 2023 w Carlsbadzie) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy.

Laureat Oscara 2006 za rolę drugoplanową w filmie Mała Miss.

Życiorys

Młodość

Alan Arkin (1975)

Urodził się w nowojorskim Brooklynie jako syn Beatrice (z domu Wortis), nauczycielki, i Davida I. Arkina, malarza i pisarza. Wychowywał się w rodzinie żydowskiej z „brakiem nacisku na religię”. Jego dziadkami byli żydowscy imigranci z Ukrainy, Rosji i Niemiec. Kiedy Arkin miał 11 lat, jego rodzice przenieśli się do Los Angeles, gdzie podczas 8–miesięcznego hollywoodzkiego strajku jego ojciec pracował jako scenograf. W latach 50. w czasie działań makkartyzmu jego rodziców oskarżono o bycie komunistami, a jego ojca zwolniono, gdy odmówił odpowiedzi na pytania dotyczące jego ideologii politycznej.

W wieku 10 lat wiedział, że chce zostać profesjonalnym aktorem. Był stypendystą różnych akademii teatralnych, w tym prowadzonej przez studenta Stanisławskiego, Benjamina Zemacha, który nauczył Arkina psychologicznego podejścia do aktorstwa. Jako nastolatek przeprowadził się z rodziną do Los Angeles, gdzie zaczął odkrywać muzykę, ucząc się grać na gitarze.

Uczęszczał do szkoły średniej Franklin High School w Los Angeles. Naukę kontynuował w Los Angeles City College, po czym powrócił na wschód do Bennington w Vermont, gdzie uczęszczał do Bennington College.

Kariera

Wkrótce opuścił szkołę i stworzył z dwójką przyjaciół folkową trio The Tarriers, które w 1956 zdobyło 4 miejsce w rankingu „The Banana Boat Song”. W 1957 grupa odniosła sukces podczas europejskiej trasy koncertowej. Debiutował na ekranie jako lider The Tarriers w dramacie muzycznym Calypso Heat Wave (1957) z Mayą Angelou i Joelem Greyem. W 1958 Arkin opuścił The Tarriers, aby dołączyć do dziecięcego zespołu Baby Sitters, z którym nagrał cztery albumy z piosenkami dla dzieci.

W 1959 Arkin dołączył do nowej trupy komediowej o nazwie Second City w Chicago. W 1961 wraz z Second City debiutował na Broadwayu w rewii From the Second City.

W 1963 otrzymał Tony Award za rolę Davida Kolowitza w broadwayowskim spektaklu Enter Laughing w reżyserii Gene’a Saksa.

Był jednym z sześciu aktorów, którzy zostali nominowani do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za swoją pierwszą rolę filmową jako pułkownik Jurij Rozanow (Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu) w komedii Normana Jewisona Rosjanie nadchodzą (1966). Po występie w dreszczowcu Terence’a Younga Doczekać zmroku (1967) z Audrey Hepburn, ponownie był nominowany do Oscara za kreację głuchoniemego Johna Singera w ekranizacji powieści Carson McCullers Serce to samotny myśliwy (1968).

W 1968 przyjął tytułową rolę Jacques’a Clouseau, w komedii Buda Yorkina Inspektor Clouseau, po tym jak Peter Sellers odmówił powtórzenia tej roli po raz trzeci. Film nie został dobrze przyjęty przez fanów. W 1969 debiutował jako reżyser 12-minutowym filmem dla dzieci zatytułowanym People Soup, oparty na historii o tym samym tytule nazwie opublikowanej w „Galaxy Science Fiction” (1958), o dwóch chłopcach (w tej roli jego synowie Adam i Matthew Arkin), którzy eksperymentują z różnymi składnikami kuchni. W 1970 za reżyserię produkcji off-broadwayowskiej Zbrodnia w White House Farm zdobył nagrodę Obie.

Arkin i jego druga żona Barbara Dana pojawili się razem w programie edukacyjnym dla dzieci Ulica Sezamkowa (1970–1971) jako Larry i Phyllis, komiczna para, która rozwiązuje swoje konflikty, gdy pamięta, jak wymówić słowo „współpracować”. Arkin i Dana wystąpili potem w sitcomie ABC Harry (1987), który po czterech odcinkach został zdjęty z anteny z powodu niskiej oglądalności.

Został dwukrotnie honorowany Nagrodą Genie za rolę architekta Jeffreya Martleya w komedii Nieprawidłowe kanały (1981) i jako Reuben Shapiro w komediodramacie Teda Kotcheffa Joshua dawniej i dziś (1985).

Początkowo miał zagrać Saula Blooma w remake’u Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (2001) Stevena Soderbergha; po wycofaniu się z produkcji został zastąpiony przez Carla Reinera.

W 2017 roku wystąpił w jednej z trzech głównych roli w filmie W starym, dobrym stylu, wraz z Michaelem Cainem i Morganem Freemanem.

W komediowym serialu internetowym Chucka Lorre na platformie Netflix The Kominsky Method (2018) wcielił się w postać Normana Newlandera, wieloletniego agenta i przyjaciela aktora Sandy’ego Kominsky’ego (Michael Douglas).

29 czerwca 2023 roku w wieku 89 lat, zmarł w swoim domu w San Marcos w stanie Kalifornia. Jego śmierć została przypisana niewydolności serca, z którą już wcześniej się zmagał.

Życie prywatne

14 grudnia 1955 ożenił się z Jeremy Yaffe, z którą miał dwóch synów: aktora i reżysera Adama (ur. 19 sierpnia 1956) i Matthew (ur. 21 marca 1960). W 1961 doszło do rozwodu.

16 czerwca 1964 poślubił Barbarę Danę, z którą miał syna Anthony’ego (ur. 1967). Rozwiedli się 2 listopada 1999. W 1999 ożenił się z psychoterapeutką Suzanne Newlander.

Filmografia

Filmy fabularne

Seriale TV

Przypisy

  1. ↑ a b c CarmelC. Dagan CarmelC. i inni, Alan Arkin, Oscar Winner for ‘Little Miss Sunshine,’ Dies at 89 , Variety, 30 czerwca 2023   (ang.).
  2. ↑ Alan Arkin Biography (1934-). Film Reference. . (ang.).
  3. ↑ Alan Arkin What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. . (ang.).
  4. ↑ a b Alan Arkin, Theater Actor, Author, Film Actor, Director, Actor (1934–). biography.com. . . (ang.).
  5. ↑ a b c Alan Arkin Actor, Writer, Singer, Composer, Director, Producer. TV Guide. . . (ang.).
  6. ↑ Actors and Actresses: Alan Arkin. Film Reference. . (ang.).
  7. ↑ Nathan Southern: Alan Arkin Biography. AllMovie. . (ang.).
  8. ↑ Alan Arkin. Internet Broadway Database. . (ang.).
  9. ↑ Alan Arkin Awards. Internet Broadway Database. . (ang.).
  10. ↑ Alan Arkin Awards. AllMovie. . (ang.).
  11. ↑ Alan Arkin. Internet Off-Broadway Database. . (ang.).
  12. ↑ W starym, dobrym stylu | Film | 2017. 2017-10-31. .
  13. ↑ KatarzynaK. Jóźwiakowska KatarzynaK., "W starym, dobrym stylu": oscarowe wygi na wesoło , film.wp.pl, 21 listopada 2017   (pol.).
  14. ↑ Lesley Goldberg (2017-08-14): Michael Douglas, Alan Arkin to Star in Chuck Lorre Comedy Series for Netflix. „The Hollywood Reporter”. . . (ang.).
  15. ↑ Alan Arkin, the Little Miss Sunshine actor, dies aged 89, 17 marca 2024, ISSN 0140-0460   (ang.).brak strony (książka)
  16. ↑ USA. Alan Arkin nie żyje. Zdobywca Oscara miał 89 lat , TVN24, 30 czerwca 2023   (pol.).
  17. ↑ Nie żyje Alan Arkin. Laureat Oscara znany z "Argo", "Małej Miss", miał 89 lat , Filmweb, 20 września 2022   (pol.).
  18. ↑ a b c d e Alan Arkin Relationships. FamousFix. . (ang.).

Linki zewnętrzne

Różowa Pantera
Seria główna
Peter Sellers
Alan Arkin
Roger Moore
Roberto Benigni
Rebooty
Steve Martin
Seriale animowane
Postacie
Gry komputerowe
Muzyka
Inne

Różowa Pantera

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego
1936–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora
Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu
1950–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Nagroda BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego
1968–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: