Radek Rak
Radek Rak to temat, który w ostatnich latach przykuł uwagę wielu osób. Dzięki bogatej i złożonej historii Radek Rak był przedmiotem debaty i analiz w wielu dyscyplinach i obszarach społeczeństwa. Od wpływu na kulturę popularną po wpływ na politykę i ekonomię, Radek Rak okazał się dziś bardzo istotnym tematem. W tym artykule zbadamy różne aspekty Radek Rak i zbadamy jego wpływ na współczesne społeczeństwo. Co sprawia, że Radek Rak jest tak intrygujący i istotny dla tak wielu osób? Czytaj dalej aby się dowiedzieć.
 Radek Rak (2023) | |
| Imię i nazwisko |
Radosław Rak |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1987 |
| Narodowość |
polska |
| Język |
polski |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
literatura |
| Epoka |
XXI w. |
| Gatunek |
fantastyka |
| Ważne dzieła | |
| Nagrody | |
|
Nagroda Literacka „Nike” | |
Radek Rak, właśc. Radosław Rak[1] (ur. 1987 w Dębicy) – polski pisarz fantastyki oraz lekarz weterynarii[2].
Życiorys
W 2006 roku został absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy[1]. Studiował weterynarię na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie[3], później zamieszkał i podjął praktykę w Krakowie[4].
Pierwsze teksty zamieszczał na forum internetowym „Nowej Fantastyki” pod pseudonimem „Ajwenhoł”[5]. Krótkie formy jego autorstwa były później publikowane w czasopismach „Nowa Fantastyka”, „Lampa”[6], „Fraza”[7], Fantastyka – wydanie specjalne[8], „Fenix Antologia”[9] oraz e-zinach „Esensja”[10] i „Szortal na wynos”[11]. Przygotował również opowiadania do antologii Legendy polskie, Tarnowskie Góry Fantastycznie[12], Utopay oraz Ku gwiazdom. W 2020 roku napisał opowiadanie Małe zwierzątka dla biblioteki internetowej Wolne Lektury[13]. W 2022 roku przekazał swoje opowiadanie Powołanie Iwana Mrowli do antologii charytatywnej 24/02/2022, z której dochód zasilił fundację Proliska, zajmującej się pomocą humanitarną dla cywilnych ofiar wojny (akcja powstała w odpowiedzi na atak Rosji na Ukrainę)[14].
Debiut książkowy pisarza nastąpił w 2014 roku wraz z publikacją powieści Kocham cię, Lilith nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka. Później związał się z Powergraphem, gdzie wydał kolejne tytuły: Puste niebo (2016), Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli (2019), Agla. Alef (2022) oraz Agla. Aurora (2023).
W 2024 roku podjął się prowadzenia warsztatów Kreatywnego Pisania na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie[15][16].
Jego żoną jest Barbara Boroń-Rak, mają córkę[17].
Twórczość
Powieści
| Tytuł | Wydawnictwo | Rok
publikacji |
ISBN |
|---|---|---|---|
| Agla. Alef | Powergraph | 2022 | ISBN 978-83-66178-70-0 |
| Agla. Aurora | Powergraph | 2023 | ISBN 978-83-67845-14-4 |
| Tytuł | Wydawnictwo | Rok
publikacji |
ISBN |
|---|---|---|---|
| Kocham cię, Lilith | Prószyński i S-ka | 2014 | ISBN 978-83-7839-737-3 |
| Puste niebo | Powergraph | 2016 | ISBN 978-83-64384-53-0 |
| Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli | Powergraph | 2019 | ISBN 978-83-66178-11-3 |
Opowiadania
| Tytuł | Miejsce publikacji |
|---|---|
| Ptaki nad Lublinem | „Nowa Fantastyka” 3/2011 |
| Ścigałem się z burzą | „Lampa” 4/2011 |
| Lilka | „Nowa Fantastyka” 3/2012 |
| Tamdarej w innych światach | „Esensja” 1/2013 |
| Dziewczyna z kartofliska | „Nowa Fantastyka” 4/2013 |
| W domu czasu przeszłego | Szortal na wynos 1/2013[18] (wersja skrócona opublikowana jako Dom czasu przeszłego) |
| „Fraza” 3/2013[19] | |
| Powołanie Iwana Mrowli | „Fantastyka – wydanie specjalne” 2/2014 |
| antologia 24/02/2022, Wydawnictwo IX 2022 | |
| Kwiaty paproci | antologia Legendy Polskie, Allegro 2015 |
| Czarne światy | „Fenix Antologia” 3/2018 |
| Oswoić noc | „Fenix Antologia” 3/2018 |
| Pełnia Światła | antologia Tarnowskie Góry Fantastycznie, Almaz 2019 |
| Kraina piasku | „Nowa Fantastyka” 8/2020 |
| Małe zwierzątka | biblioteka Wolne Lektury 2020 |
| O kotach, dziadach i Matce Boskiej | antologia Utopay. Przyszłość wystawia rachunek, Harde Wydawnictwo 2023 |
| Niedźwiedzie latają na Wyspie Baffina | antologia Ku gwiazdom. Antologia polskiej fantastyki naukowej 2023, Wydawnictwo IX 2023 |
| Boże nawiedzenie[20] | ebook, Powergraph 2023; współautorzy: Rafał Kosik, Justyna Hankus, Wit Szostak |
| Lekcje obrony przed nowymi technologiami | antologia PoznAI przyszłość. Opowiadania o umyśle i nauce, Powergraph 2024 |
Inne publikacje
- Ornament (Małopolski Instytut Kultury, 2023, ISBN 978-83-61406-93-8) – publikacja powstała w ramach 25. Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, zawiera opowiadania nawiązujące do zabytków Małopolski, w tym jeden tekst Radka Raka: O rzeczy podwójnej, albo co się przydarzyło panu Zygmuntowi Achacemu Taszyckiemu pewnej nocy ciemnej w lusławickim dworze[21]
- Nic dziwnego (Małopolski Instytut Kultury, 2024, ISBN 978-83-67862-13-4) – publikacja powstała w ramach 26. Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, zawiera opowiadania Radka Raka nawiązujące do zabytków Małopolski: Król i Kajzer. Herodowe dary, Głosy zza ściany, Księżne, Wkrótce porwą nas obłoki, Z drugiej strony dnia[22]
- Dunder albo kot z zaświatu (Wydawnictwo Muduko, 2024, ISBN 978-83-96392-54-1) – gra książkowa z ilustracjami Tomka Bolika[23]
Przekłady na języki obce
| Utwór | Język
przekładu |
Tłumacz | Tytuł przekładu | Wydawca | Rok
publikacji |
|---|---|---|---|---|---|
| Powołanie Iwana Mrowli | rosyjski | Siergiej Legieza | Призвание Ивана Мровли w: Эпоха единорогов |
Книжный клуб „Клуб семейного досуга” |
2017[24] |
| Puste niebo | ukraiński | Siergiej Legieza | Порожнє небо | Видавництво Жупанського | 2021[25] |
| Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli |
węgierski | Gáspár Keresztes | A kígyószív legendája | Metropolis Media | 2023[26] |
| czeski | Michala Benešová | Báje o hadím srdci | Host | 2023[27] | |
| rosyjski | Milana Kovalkova | Сказ о змеином сердце, или Второе слово о Якубе Шеле |
ACT | 2023[28] | |
| ukraiński | Wiktor Dmytruk | Легенда про зміїне серце, або Друге слово про Якуба Шелю |
Видавництво Жупанського | 2023[29] |
Adaptacje
Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli była kilkukrotnie adaptowana. 4 stycznia 2021 roku wydawnictwo Powergraph ogłosiło sprzedaż praw do filmowej adaptacji powieści, reżyserii ma się podjąć Michał Gazda[30]. Od lutego do maja 2021 roku w Galerii pod Atlantami w Wałbrzychu trwała wystawa fotograficzna „Baśnie”, inspirowana powieścią[31]. 8 października 2022 roku prapremierę miała opera Aleksandra Nowaka Baśń o sercu. Jej libretto, oparte na Baśni o wężowym sercu... zostało przygotowane przez Radka Raka[32]. Powieść została również przeniesiona na deski Starego Teatru w Krakowie przez Beniamina M. Bukowskiego, premiera nastąpiła 4 listopada 2022 roku[33]. Drugą adaptację sceniczną przygotował Michał Kmiecik, premiera odbyła się 26 października 2024 roku w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach[34].
Nagrody i wyróżnienia
- W 2015 roku był nominowany do Nagród „Nowej Fantastyki” w kategorii Reflektor[35].
- W 2017 roku otrzymał Złote Wyróżnienie w Nagrodzie Literackiej im. Jerzego Żuławskiego[36] oraz nominację do Nagrody im. Janusza A. Zajdla za powieść Puste niebo.
- Nominowany za Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli do Nagrody Specjalnej Identitas w edycji 2019–2020, w ramach której wziął udział w warsztatach na wyspie Uløya[37][38].
- W 2020 roku został laureatem Nagrody Literackiej „Nike”[39], Nagrody im. Janusza A. Zajdla[40][41], otrzymał Nagrodę Główną w Nagrodzie Literackiej im. Jerzego Żuławskiego[42], Nagrodę „Nowej Fantastyki” w kategorii Polska Książka Roku[43] oraz został nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii Proza[44][45] za powieść Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli. W tym samym roku został uhonorowany „Śląkfą” jako Twórca Roku[46].
- W 2021 roku Biblioteka Kraków za powieść Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli przyznała mu kwietniową Nagrodę „Krakowska Książka Miesiąca”[47]. Za ten sam tytuł otrzymał przyznawaną przez Europejskie Stowarzyszenie Science Fiction nagrodę Achievement Award w kategorii Best Written Work of Fiction[48][49]. Otrzymał także tytuł Młodego Ambasadora Polszczyzny[50].
- W 2022 roku został jednym z trzydziestu laureatów Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO za powieść Agla. Alef[51], w tym samym roku odsłonił swoją tablicę w Alei Pisarzy przy Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Ł. Górnickiego „Galeria Książki” w Oświęcimiu[52].
- W maju 2023 roku ogłoszono, że Radek Rak i Stéphane Pichera wezmą udział w programie rezydencjalnym prowadzonym przez Kraków i Quebec[53]; w tym samym roku za powieść Agla. Alef otrzymał Nagrodę „Nowej Fantastyki” w kategorii Polska Książka Roku[54], Nagrodę im. Janusza A. Zajdla[55], Nagrodę Główną w Nagrodzie Literackiej im. Jerzego Żuławskiego[56] oraz nominację w Plebiscycie Książka Roku Lubimyczytać.pl w kategorii Fantastyka młodzieżowa[57], zdobył również Śląkfę w kategorii Twórca Roku[58][59].
- W 2024 roku zdobył Srebrne Wyróżnienie w Nagrodzie im. Jerzego Żuławskiego[60][61] oraz został nominowany do Nagrody im. Janusza A. Zajdla[62] i Nagród „Nowej Fantastyki” w kategorii Polska Książka Roku[63] za powieść Agla. Aurora.
- W 2025 roku został nominowany w Plebiscycie Książka Roku Lubimyczytać.pl w kategorii Literatura dziecięca za grę książkową Dunder[64] oraz do Nagrody im. Janusza A. Zajdla za opowiadanie Lekcje obrony przed nowymi technologiami[65].
Przypisy
- ↑ a b Radosław Rak – pisarz, lekarz weterynarii , jagiello-debica.edu.pl .
- ↑ Radek Rak, „Dni Fantastyki” (pol.).
- ↑ Dziennik Wschodni, Pisarz związany z Lublinem z Nagrodą Literacką Nike 2020. „Snuje historie nie z tej ziemi” , Dziennik Wschodni (pol.).
- ↑ Radek Rak z Dębicy nominowany do literackiej nagrody Nike 2020! , ziemiadebicka.pl, 29 maja 2020 (pol.).
- ↑ Nowa Fantastyka – Profil: Ajwenhoł , fantastyka.pl .
- ↑ lampa , lampa.art.pl .
- ↑ Fraza – poezja, proza, esej , fraza.univ.rzeszow.pl .
- ↑ Fantastyka Wydanie Specjalne 2/2014 – Książki , Poltergeist (pol.).
- ↑ Fenix Antologia 3/2018 wersja elektroniczna już w sprzedaży , Fenix Antologia (pol.).
- ↑ Esensja: ‹Tamdarej w innych światach› – Radosław Rak , Esensja.pl (pol.).
- ↑ Szortal na wynos #2 stycznia 2013 , Lubimyczytać.pl .
- ↑ Kultura. Tarnowskie Góry Fantastycznie – antologia tarnogórskich opowiadań , Tarnowskie Góry – Portal Powiatu Tarnogórskiego (pol.).
- ↑ https://nowoczesnapolska.org.pl/2020/11/17/radek-rak-laureat-nagrody-literackiej-nike-2020-publikuje-opowiadanie-w-bibliotece-wolne-lektury/
- ↑ „24/02/2022” Antologia dla Ukrainy , Wydawnictwo IX, 1 kwietnia 2022 (pol.).
- ↑ Wykładowcy – Wydział Nauk Humanistycznych UKSW (pol.).
- ↑ Prezentujemy Wykładowcę naszego studium w roku akademickim 2024/2025! , facebook.com, 12 lipca 2024 (pol.).
- ↑ Patryk Zakrzewski, Radek Rak: To opowieści czynią nas ludźmi [WYWIAD] , Culture.pl .
- ↑ 30709626, Szortal styczeń 2013 , Issuu (ang.).
- ↑ Magdalena (1964-) (red.) [i in.] Rabizo-Birek, Fraza. Poezja, proza, esej. 2013, R. 22, nr 81 , 2013 (pol.).
- ↑ „Boże nawiedzenie\". Świąteczne opowiadanie naszych autorów! - Powergraph , powergraph.pl (pol.).
- ↑ Ornament , MDDK (pol.).
- ↑ Radek Rak - Nic dziwnego , MDDK (pol.).
- ↑ GRA KSIĄŻKOWA: DUNDER ALBO KOT Z ZAŚWIATU , Wydawnictwo Muduko (pol.).
- ↑ «Эпоха единорогов» (ros.).
- ↑ Книга «Порожнє небо» , Інтернет-магазин книг Наш Формат (ukr.).
- ↑ „Baśń o wężowym sercu” Radka Raka po węgiersku ze wsparciem Instytutu Książki , instytutksiazki.pl, 30 marca 2023 (pol.).
- ↑ Databazeknih.cz, Báje o hadím srdci - kniha , databazeknih.cz .
- ↑ Радек Рак «Сказ о змеином сердце или Второе слово о Якубе Шеле» (ros.).
- ↑ Легенда про зміїне серце, або Друге слово про Якуба Шелю , Видавництво Жупанського (ukr.).
- ↑ Baśń o wężowym sercu - powstanie film na podstawie nagrodzonej Nike powieści. Za kamerą reżyser Watahy , naEKRANIE.pl (pol.).
- ↑ Redakcja, Od najbliższego piątku V Wałbrzyski Weekend Fotografii , Wałbrzych Nasze Miasto, 18 lutego 2021 (pol.).
- ↑ „Baśń o sercu” – premiera wspólnego dzieła Aleksandra Nowaka i Radka Raka na tegorocznym AUKSODRONE , pwm.com.pl .
- ↑ Baśń o wężowym sercu , Stary Teatr (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Baśń o wężowym sercu pierwszą premierą w odremontowanym Teatrze im. Stefana Żeromskiego , kielce.tvp.pl .
- ↑ Game Exe, Nominacje do nagród Nowej Fantastyki 2015 :: Newsy :: Książki fantastyczne :: Game Exe , gexe.pl (pol.).
- ↑ Radek Rak „Puste niebo” – Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego , nagroda-zulawskiego.pl (pol.).
- ↑ Nominacje w edycji Nagrody 2019–2020 | Nagroda Identitas (pol.).
- ↑ Warto wspierać autorów. Marcin Cielecki i Radek Rak, Identitas, Uloya. | Nagroda Identitas (pol.).
- ↑ Michał Nogaś: Nike 2020 dla Radka Raka za „Baśń o wężowym sercu”. wyborcza.pl, 2020-10-04. . (pol.).
- ↑ Redakcja, Znamy nominacje do nagród im. Janusza A. Zajdla 2020 , Mechaniczna Kulturacja, 16 czerwca 2020 (pol.).
- ↑ Radek Rak i Marta Potocka laureatami Nagrody im. Janusza A. Zajdla za 2019 rok , Booklips.pl .
- ↑ Ogłoszenie laureatów Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego ‘2020 , Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego .
- ↑ A.Mason, Ogłoszono wyniki Nagrody Nowej Fantastyki 2020 , Fahrenheit (pol.).
- ↑ Znamy nominacje do 15. Nagrody Literackiej Gdynia , Nagroda Literacka Gdynia .
- ↑ Justyna Sobolewska, Literackie nominacje do Nike i Gdyni. Czego zabrakło? , polityka.pl, 26 maja 2020 (pol.).
- ↑ Wyniki Śląkfy za rok 2019 – Śląski Klub Fantastyki (pol.).
- ↑ Radek Rak Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli – Krakowska Książka Miesiąca , kkm.biblioteka.krakow.pl (pol.).
- ↑ 2021 Achievements Awards – Nominations – European Science Fiction Society (ang.).
- ↑ 2020–2021 – European Science Fiction Society (ang.).
- ↑ Ambasador Polszczyzny , web.archive.org, 13 grudnia 2024 .
- ↑ Ogłoszono wyniki III edycji Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO , instytutksiazki.pl, 17 maja 2022 (pol.).
- ↑ Radek Rak uhonorowany tablicą w Alei Pisarzy w Oświęcimiu , radiokrakow.pl (pol.).
- ↑ Poznaliśmy uczestników programu rezydencjalnego Kraków-Québec , instytutksiazki.pl, 17 maja 2023 (pol.).
- ↑ Nagrody „Nowej Fantastyki” przyznane , Rynek książki, 30 maja 2023 (pol.).
- ↑ Facebook , facebook.com .
- ↑ Główna Nagroda 2023 – Radek Rak za powieść „Agla” – Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego , nagroda-zulawskiego.pl .
- ↑ Najlepsze ksiązki Fantastyka młodzieżowa 2022 – Plebiscyt Lubimyczytać.pl , lubimyczytac.pl (pol.).
- ↑ Nominacje do Śląkfy za rok 2022 – Śląski Klub Fantastyki , 16 kwietnia 2023 (pol.).
- ↑ Zaloguj się do Facebooka , Facebook (pol.).
- ↑ NOMINACJE 2024 – Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego , nagroda-zulawskiego.pl .
- ↑ Poznaliśmy Laureatów Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego 2024 , wirtualnywydawca.pl, 21 września 2024 (pol.).
- ↑ Nominacje do Nagrody im. Janusza A. Zajdla 2024 , Paradoks, 15 czerwca 2024 (pol.).
- ↑ Ogłoszono nominacje do Nagród „Nowej Fantastyki” , instytutksiazki.pl, 27 marca 2023 (pol.).
- ↑ Wybierzmy razem Książki Roku 2024 , lubimyczytac.pl (pol.).
- ↑ Nagroda im. Janusza A. Zajdla: nominacje. Znane nazwiska wśród wyróżnionych , lubimyczytac.pl .
Linki zewnętrzne
- Radek Rak, encyklopediafantastyki.pl .
- Profil autora na stronie wydawnictwa Powergraph
- Małe zwierzątka w bibliotece internetowej Wolne Lektury