Miklós Jancsó

Wygląd przypnij ukryj Miklós Jancsó

Miklós Jancsó (2000)
Data i miejsce urodzenia	27 września 1921 Vác
Data i miejsce śmierci	31 stycznia 2014 Budapeszt
Zawód	reżyser, scenarzysta
Lata aktywności	1950–2014

Miklós Jancsó (ur. 27 września 1921 w Vácu, zm. 31 stycznia 2014 w Budapeszcie) – węgierski reżyser i scenarzysta filmowy.

Życiorys

Laureat nagrody dla najlepszego reżysera na 25. MFF w Cannes za film Czerwony psalm (1972). Inne jego filmy zaprezentowane w konkursie głównym w Cannes to: Desperaci (1966), Elektra, moja miłość (1974), Grzechy prywatne, publiczne cnoty (1976) oraz Węgierska rapsodia (1979).

Filmy Jancsó skupiały się często na drażniących i tragicznych tematach historycznych. Największą, międzynarodową sławę i uznanie przyniosła mu tzw. trylogia rewolucyjna, na którą złożyły się filmy: Desperaci (1966), Gwiazdy na czapkach (1967) oraz Cisza i krzyk (1968). Tematem ich wszystkich były dzieje węgierskich rewolucji.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 20. MFF w Cannes (1967).

Jego drugą żoną była węgierska reżyserka Márta Mészáros, która przez lata tworzyła i mieszkała w Polsce. Para miała dwóch synów: Nyika i Miklósa Jr. Od 1981 trzecią żoną Jancsó była Zsuzsa Csákány.

Wybrana filmografia

Światło na twarzy (1963)
Wojenna przyjaźń (1965)
Desperaci (1965)
Gwiazdy na czapkach (1967)
Cisza i krzyk (1968)
Ożywcze wiatry (1968)
Decameron ’69 (1969)
Pacyfistka (1970)
Agnus Dei (1971)
Czerwony Psalm (1972)
Elektra, moja miłość (1974)
Grzechy prywatne, publiczne cnoty (1976)
Węgierska rapsodia (1979)
Serce tyrana, czyli Boccaccio na Węgrzech (1981)
Sezon potworów (1986)
Horoskop Jezusa Chrystusa (1989)
Pan Bóg zostawił mi latarnię w Peszcie (1999)
Klęska pod Mohaczem (2004)
Szlag trafił sprawiedliwość (2010)

Bibliografia

RonaldR. Bergan RonaldR., Miklós Jancsó obituary , theguardian.com, 31 stycznia 2014 (ang.).
BruceB. Weber BruceB., Miklos Jancso Dies at 92; Made Stylized Films of War and Tyranny in Hungary , nytimes.com, 1 lutego 2014 (ang.).
BujdosóB. Bori BujdosóB., Meghalt Jancsó Miklós , origo.hu, 31 stycznia 2014 (węg.).

Linki zewnętrzne

Miklós Jancsó w bazie IMDb (ang.)
Miklós Jancsó w bazie Filmweb

Honorowy Złoty Lew

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji

1969–1989	Luis Buñuel (1969) Orson Welles (1970) Ingmar Bergman / Marcel Carné / John Ford (1971) Charles Chaplin / Anatolij Gołownia / Billy Wilder (1972) Alessandro Blasetti / Luis Buñuel / Frank Capra / George Cukor / Jean-Luc Godard / Siergiej Jutkiewicz / Alexander Kluge / Akira Kurosawa / Michael Powell / Satyajit Ray / King Vidor / Cesare Zavattini (1982) Michelangelo Antonioni (1983) Federico Fellini / John Huston / Manoel de Oliveira (1985) Paolo i Vittorio Taviani (1986) Luigi Comencini / Joseph L. Mankiewicz (1987) Joris Ivens (1988) Robert Bresson (1989)
1990–2009	Miklós Jancsó / Marcello Mastroianni (1990) Mario Monicelli / Gian Maria Volonté (1991) Francis Ford Coppola / Jeanne Moreau / Paolo Villaggio (1992) Claudia Cardinale / Robert De Niro / Roman Polański / Steven Spielberg (1993) Suso Cecchi D’Amico / Ken Loach / Al Pacino (1994) Woody Allen / Giuseppe De Santis / Goffredo Lombardo / Ennio Morricone / Alain Resnais / Martin Scorsese / Alberto Sordi / Monica Vitti (1995) Robert Altman / Vittorio Gassman / Dustin Hoffman / Michèle Morgan (1996) Gérard Depardieu / Stanley Kubrick / Alida Valli (1997) Warren Beatty / Sophia Loren / Andrzej Wajda (1998) Jerry Lewis (1999) Clint Eastwood (2000) Éric Rohmer (2001) Dino Risi (2002) Dino De Laurentiis / Omar Sharif (2003) Stanley Donen / Manoel de Oliveira (2004) Hayao Miyazaki / Stefania Sandrelli (2005) David Lynch (2006) Bernardo Bertolucci / Tim Burton (2007) Ermanno Olmi (2008) John Lasseter / Brad Bird / Pete Docter / Andrew Stanton / Lee Unkrich (2009)
2010–	John Woo (2010) Marco Bellocchio (2011) Francesco Rosi (2012) William Friedkin (2013) Thelma Schoonmaker / Frederick Wiseman (2014) Bertrand Tavernier (2015) Jean-Paul Belmondo / Jerzy Skolimowski (2016) Jane Fonda / Robert Redford (2017) David Cronenberg / Vanessa Redgrave (2018) Pedro Almodóvar / Julie Andrews (2019) Ann Hui / Tilda Swinton (2020) Roberto Benigni / Jamie Lee Curtis (2021) Catherine Deneuve / Paul Schrader (2022) Liliana Cavani / Tony Leung Chiu Wai (2023)

Nagroda za reżyserię na Festiwalu Filmowym w Cannes

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes

1940-1979	René Clément (1946) René Clément (1949) Luis Buñuel (1951) Christian-Jaque (1952) Jules Dassin / Siergiej Wasiljew (1955) Siergiej Jutkiewicz (1956) Robert Bresson (1957) Ingmar Bergman (1958) François Truffaut (1959) Julija Sołncewa (1961) Liviu Ciulei (1965) Siergiej Jutkiewicz (1966) Ferenc Kósa (1967) Glauber Rocha / Vojtěch Jasný (1969) John Boorman (1970) Miklós Jancsó (1972) Michel Brault / Costa-Gavras (1975) Ettore Scola (1976) Nagisa Ōshima (1978) Terrence Malick (1979)
1980-99	Werner Herzog (1982) Robert Bresson / Andriej Tarkowski (1983) Bertrand Tavernier (1984) André Téchiné (1985) Martin Scorsese (1986) Wim Wenders (1987) Fernando Solanas (1988) Emir Kusturica (1989) Pawieł Łungin (1990) Joel i Ethan Coenowie (1991) Robert Altman (1992) Mike Leigh (1993) Nanni Moretti (1994) Mathieu Kassovitz (1995) Joel i Ethan Coenowie (1996) Wong Kar-Wai (1997) John Boorman (1998) Pedro Almodóvar (1999)
2000-20	Edward Yang (2000) Joel i Ethan Coenowie / David Lynch (2001) Im Kwon-taek / Paul Thomas Anderson (2002) Gus Van Sant (2003) Tony Gatlif (2004) Michael Haneke (2005) Alejandro González Iñárritu (2006) Julian Schnabel (2007) Nuri Bilge Ceylan (2008) Brillante Mendoza (2009) Mathieu Amalric (2010) Nicolas Winding Refn (2011) Carlos Reygadas (2012) Amat Escalante (2013) Bennett Miller (2014) Hou Hsiao-hsien (2015) Cristian Mungiu / Olivier Assayas (2016) Sofia Coppola (2017) Paweł Pawlikowski (2018) Jean-Pierre i Luc Dardenne (2019)
2021-	Leos Carax (2021) Park Chan-wook (2022) Trần Anh Hùng (2023)

Kontrola autorytatywna (osoba):

Encyklopedie internetowe: