Helmut Berger

Obecnie Helmut Berger to temat, który przykuł uwagę wielu ludzi na całym świecie. Od momentu pojawienia się Helmut Berger wzbudził duże zainteresowanie i był przedmiotem debaty w różnych kręgach. Przez lata Helmut Berger okazał się odpowiedni w różnych obszarach, od technologii po politykę, kulturę i ogólnie społeczeństwo. Kontynuując eksplorację i analizę Helmut Berger, konieczne jest zrozumienie jego wpływu na nasze codzienne życie i otaczający nas świat. W tym artykule zagłębimy się w znaczenie Helmut Berger i jego wpływ na różne aspekty współczesnego społeczeństwa.

Helmut Berger
Ilustracja
Helmut Berger (1972)
Imię i nazwisko

Helmut Steinberger

Data i miejsce urodzenia

29 maja 1944
Bad Ischl, Austria

Data i miejsce śmierci

18 maja 2023
Salzburg

Zawód

aktor

Współmałżonek

Francesca Guidato
(1994–2010; separacja)

Lata aktywności

1964–2019

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Helmut Berger (ⓘ), właściwie Helmut Steinberger[1]; ur. 29 maja 1944 w Bad Ischl, zm. 18 maja 2023 w Salzburgu[2]) – austriacki aktor i model. Grywał narcystyczne i seksualnie niejednoznaczne postacie. Był jedną z gwiazd europejskiego kina późnych lat 60. i 70., uważany jest za symbol seksu i ikonę popu tamtego okresu[3].

Stał się rozpoznawalny dzięki współpracy z Luchino Viscontim, zwłaszcza z roli króla Ludwika II Bawarskiego w Ludwiku (1973)[4], za którą otrzymał specjalną nagrodę Davida di Donatello, oraz z roli Martina von Essenbecka w Zmierzchu bogów (1969), za którą był nominowany do Złotego Globu dla najbardziej obiecującego aktora[5].

Helmut Berger (1973)

Wczesne lata

Urodził się w Bad Ischl[6] w Austrii w rodzinie hotelarskiej jako syn Hedwig i Franza Steinbergerów[7][8][9]. Pierwsze lata życia spędził głównie z matką, podczas gdy ojciec był w niewoli rosyjskiej[10]. Ojciec powrócił do domu, gdy Helmut miał trzy lata. W 1952 mając osiem lat przystąpił do pierwszej komunii świętej[11]. Swoje dzieciństwo i młodość spędził w Salzburgu, gdzie uczęszczał do szkoły franciszkańskiej Feldkirk College w Feldkirch[12]. Chciał kontynuować naukę w Max Reinhardt Seminar, jednak rodzice się temu sprzeciwili. Dorabiał jako kelner w restauracji „In-Restaurant” przy King’s Road w Chelsea i jednocześnie pobierał lekcje w klasie aktorskiej, a wkrótce pojawił się w mniejszych teatrach[13].

W wieku osiemnastu lat przeprowadził się do Londynu, gdzie został odkryty przez fotografa dla reklamy i fotografii mody[14]. Po ukończeniu studiów na wydziale dramatycznym na University of Perugia w Perugii[15], przeniósł się do Rzymu.

Kariera

Współpraca z Luchino Viscontim

Karierę aktorską rozpoczął od statystowania we włoskich filmach, w tym Błędne gwiazdy Wielkiej Niedźwiedzicy (Vaghe stelle dell’Orsa), gdzie zauważył go Luchino Visconti[16]. U Viscontiego wystąpił po raz pierwszy w roli młodzieńca przy hotelu w noweli Czarownica spalona żywcem (La Strega bruciata viva) pochodzącej z filmu fabularnego Czarownice (Le streghe, 1967). Wielkie uznanie krytyki i widzów zdobył w przerażająco sugestywnie zagranej tragicznej i odrażającej zarazem kreacji Martina Von Essenbecka, infantylnego i sadystycznego młodzieńca-pedofila o niestabilnej osobowości i perwersyjnych upodobaniach seksualnych, który słaby charakter łączy ze skłonnością do okrucieństwa w dramacie Viscontiego Zmierzch bogów (La caduta degli dei, 1969)[17], za którą zdobył nominację do nagrody Złotego Globu. Do historii kina weszła scena gdy pod pseudonimem „Lola” naśladuje Marlenę Dietrich z filmu Błękitny anioł[18].

Kolejna jego rola biseksualnego Ludwika II, króla Bawarii w dramacie biograficznym Viscontiego Ludwik (Ludwig, 1973) została uhonorowana włoską nagrodą David di Donatello. Ostatnią rolą zagraną u Viscontiego była postać perwersyjnego i zepsutego, a jednocześnie subtelnego i wyrafinowanego Konrada w dramacie Portret rodzinny we wnętrzu (Gruppo di famiglia in un interno, 1974)[19][20].

Rozwój kariery

Pierwszą swoją rolę ekranową zagrał w dramacie Rogera Vadima Rondo (La Ronde, 1964) z Jane Fondą. Pozował jako fotomodel dla różnych magazynów, w tym „Vogue” (w lipcu 1970) z Marisą Berenson)[21], „Ciné-Revue” (Belgia; 1973)[22].

Po tytułowej roli w dramacie biograficznym Viscontiego Ludwik (1973), stał się jednym z najbardziej wziętych aktorów europejskich[23]. Z licznych propozycji przyjął rolę playboya Ericha w dramacie Larry’ego Peerce’a Środa popielcowa (Ash Wednesday, 1973) z Elizabeth Taylor i Henry’ego Fondą, co ugruntowało pozycję Bergera w międzynarodowych produkcjach[24]. Wziął udział w sesji zdjęciowej Andy’ego Warhola (1973)[25] i Helmuta Newtona (1984)[26]. W erotycznym dramacie wojennym Tinto Brassa Salon Kitty (1976)[27] z Ingrid Thulin o ekskluzywnym domu publicznym w Berlinie Salon Kitty został obsadzony w roli ambitnego nazistowskiego komendanta SS Helmuta Wallenberga. Miał zagrać w dramacie Jerzego Skolimowskiego Stacja końcowa (1976) u boku Piotra Fronczewskiego[28], ale film został nieukończony.

Grał potem zazwyczaj w filmach klasy B, w tym w ekranizacji powieści Oscara Wilde’a Portret Doriana Graya (Il dio chiamato Dorian, 1970)[29] jako tytułowy bohater.

W sensacyjnym dramacie wojennym Veljko Bulajicia Wielki transport (Veliki transport, 1983) wystąpił w roli pułkownika Glassendorfa. Przez jedenaście odcinków opery mydlanej ABC Dynastia (1983–1984) grał rolę playboya pół krwi Austriaka i pół krwi Brazylijczyka Petera De Vilbisa, który wdaje się w romans z córką potężnego magnata naftowego Fallon Carrington (Pamela Sue Martin)[30]. W ostatniej odsłonie losów słynnej mafijnej rodziny Corleone – Ojciec chrzestny III (The Godfather: Part III, 1990) w reż. Francisa Forda Coppoli zagrał postać Fredericka Keinsziga, nazywanego „bankierem Boga”, głównego księgowego banku watykańskiego w Szwajcarii, który wraz z Don Licio Lucchesi i arcybiskupem Gildayem próbuje oszukać rodzinę Corleone. Później wystąpił w teledysku do piosenki Madonny „Erotica” (1992), a także pojawił się w książce Madonny Sex (1992)[31].

W dramacie Ludwig 1881 (1993) po raz drugi zagrał Ludwika II, króla Bawarii. Wziął udział w komedii Die 120 Tage von Bottrop (1997), będącej ekscentrycznym hołdem dla dni niemieckiej twórczości filmowej Rainera Wernera Fassbindera. Przez drugą połowę lat 90. koncentrował się głównie na produkcjach europejskich, grając w filmach reżyserowanych przez Christopha Schlingensiefa i Yvesa Boisseta. W 1997 Quentin Tarantino umieścił w swoim filmie Jackie Brown archiwalne materiały filmowe z dreszczowca policyjnego Wściekły pies (La belva col mitra, 1977), gdzie Berger wcielił się w postać pozbawionego skrupułów bandyty nazwiskiem Nanni Vitali, który po ucieczce z więzienia planuje wielki skok[32], i podziękował Bergerowi w napisach końcowych za jego występ.

W 2000 ukazała się jego autobiografia zatytułowana po prostu „Ja, autobiografia” (Ich, die Autobiografie)[33]. W 2012 Schwarzkopf & Schwarzkopf Verlag opublikował książkę o jego życiu pt. Helmut Berger - A Life in Pictures, zawierającą wiele niepublikowanych wcześniej zdjęć z jego życia i filmów oraz eseje w języku niemieckim, angielskim, włoskim i francuskim. Książka została dobrze przyjęta przez prasę.

W 2007 otrzymał honorową nagrodę specjalną Teddy na festiwalu filmowym w Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie. W dreszczowcu Iron Cross (2009) zagrał Shragera / Voglera, starzejącą się postać uważaną za starego dowódcę SS odpowiedzialnego za mordowanie Żydów podczas II wojny światowej. Wziął udział w teledysku Neny, zatytułowanym „Besser gehts nicht” (2013)[34], promującym jej album Du bist gut[35][36]. We francusko-belgijskim dramacie biograficznym Saint Laurent (2014) pojawił się jako Yves Saint Laurent w 1989.

Po kilku atakach zapalenia płuc Berger ogłosił rezygnację z aktorstwa w listopadzie 2019 i stwierdził, że pozostałe lata chce spędzić z dala od publiczności[37].

Życie prywatne

Berger jawnie mówił o swoich skłonnościach biseksualnych[38]. W marcu 1976 po śmierci Viscontiego Berger przeżył głęboki kryzys osobisty i finansowy. W pierwszą rocznicę śmierci Viscontiego, 17 marca 1977 uciekał się nawet do prób samobójczych[39], uzależnił się od narkotyków, a także miał problemy z nadużywaniem alkoholu[40].

Był częstym gościem wielu talk shows, gdzie udzielał wywiadów na tematy takie jak jego związek z Marisą Berenson (1973)[41], z którą rzekomo chciał się żenić[42], w lipcu 1970 byli razem na okładce magazynu „Vogue”[43]. Opowiadał o erotycznych przygodach z Biancą i Mickiem Jaggerem[44][45], aktorem Tabem Hunterem, Nathalie Delon, Elizabeth Taylor[46], Ursulą Andress (1975)[41], Jerry Hall[47], aktorką Marisa Mell (1976-78)[48], brazylijskim piosenkarzem i aktorem Edy Starem i innymi gwiazdami rocka lat 70. i 80. Do jego kochanków należał także Rudolf Nuriejew, o czym pisze w swojej autobiografii, i Miguel Bosé[49].

19 listopada 1994 poślubił włoską scenarzystkę Francescę Guidato, jednak doszło do separacji[50]. W 2004 Berger przeniósł się z Rzymu do Salzburga, gdzie zamieszkał z matką aż do jej śmierci w 2009. Zaprzeczył jednak o pogłoskach o trudnej sytuacji finansowej. Ogłosił także, że przestał zażywać narkotyki.

Od lipca do września 2015, przez zaledwie dziewięć tygodni, był w związku małżeńskim z o 37 lat młodszym projektantem Florianem Wessem[51][52], dopuszczając się bigamii i będąc wciąż w związku ze swoją żoną[53]. Ich małżeństwo zakończyło się publicznym skandalem, gdy ujawniono, iż Berger w filmie dokumentalnym Helmut Berger, Actor (2015) zarejestrował scenę masturbacji[54][55][56].

Śmierć

Zmarł 18 maja 2023 w Salzburgu w wieku 78 lat[57].

Filmografia

Filmy

Filmy TV

  • 1993: Boomtown jako Richard Schwarzer
  • 1997: Teo jako Signor Mastrovito
  • 2005: Damals warst Du still jako Fabian Plessen

Seriale TV

Nagrody i nominacje

Rok Nagroda Kategoria Film Rezultat
1969 Stowarzyszenie Nowojorskich Krytyków Filmowych Najlepszy aktor drugoplanowy Zmierzch bogów (1969) Nominacja
1970 Złoty Glob Najbardziej obiecujący nowy aktor Nominacja
1973 David di Donatello Nagroda specjalna Ludwig (1972) Wygrana
Niemiecka Nagroda Filmowa Najlepszy występ aktora pierwszoplanowego Nominacja
2007 57. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie Nagroda za całokształt twórczości – Wygrana
2016 Nagroda International Cinephile Society Najlepszy aktor drugoplanowy Saint Laurent (2014) Nominacja
2017 Festiwal Najlepszych Aktorów Filmowych Najlepsza obsada Timeless (2016) Wygrana

Publikacje

Przypisy

  1. ↑ Personalidade: Helmut Berger (Áustria). InterFilmes.com. . (port.).
  2. ↑ Judyta Wanicka: Nie żyje Helmut Berger. Aktor ze „Zmierzchu bogów” i „Dynastii” zmarł w wieku 78 lat. MSN, 2023-05-18. . .
  3. ↑ Sascha Hilpert: Doku „Helmut Berger, meine Mutter und ich”. Rundfunk Berlin-Brandenburg, 2019-03-02. . . (niem.).
  4. ↑ Helmut Berger. Rotten Tomatoes. . (ang.).
  5. ↑ Helmut Berger Awards. AllMovie. . (ang.).
  6. ↑ Helmut Berger. AlloCiné. . (fr.).
  7. ↑ Profile: Helmut Berger. Geni, 24 maja 2018. . . (ang.).
  8. ↑ Brenda Strohmaier, Das merkwürdige Phänomen Helmut Berger, „Die Welt”, 5 kwietnia 2010 (niem.).
  9. ↑ Helmut Berger: Der schönste Mann der Welt wird 70, „Bild”, 29 maja 2014 (niem.).
  10. ↑ Starprofil: Helmut Berger. Bunte.de. . (niem.).
  11. ↑ Manuel Brug (2013-01-08), Ich bin ein Weltstar – und wer seid Ihr?, „Die Welt” (niem.).
  12. ↑ Helmut Berger Pictures. FanPix.Net. . (ang.).
  13. ↑ Claudia von Duehren (2018-04-09): Helmut Berger: „Ich habe mich nie verbiegen lassen“. bz-berlin.de. . (niem.).
  14. ↑ Alberto Del Grosso: Chi E’ Helmut Berger?. Positano News, 2012-09-16. . (wł.).
  15. ↑ Sandra Brennan: Helmut Berger Biography. AllMovie. . (ang.).
  16. ↑ Jacek Szczerba: Visconti mówił o nim, że „ucieleśnia perwersję”. Nie żyje Helmut Berger. „Gazeta Wyborcza”, 2023-05-19. . .
  17. ↑ Anna Tatarkiewicz. Twarze i maski. „Film”. nr 30 (130) (III), s. 17–19, 27 lipca 1975. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  18. ↑ Helmut Berger: Doesn’t Give a Fuck!!!. The Eye of Faith Vintage. . (ang.).
  19. ↑ Rose-Maria Gropp (2014-05-29): Das Schöne ist nur des Schrecklichen Anfang. faz.net. . (niem.).
  20. ↑ Jason Adams: Everything You Ever Need To Know About Life.... My New Plaid Pants, 29 maja 2018. . . (ang.).
  21. ↑ Daisy Woodward: A Documentary Portrait of Visconti’s Greatest Muse. AnOther, 2016-06-22. . . (ang.).
  22. ↑ Reve Revue. Pulp International. . . (ang.).
  23. ↑ Kinorama: Helmut Berger. „Film”. nr 19 (I), s. 10, 10 czerwca 1973. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  24. ↑ People: Helmut Berger. Volksbühne Berlin. . . (ang.).
  25. ↑ Helmut Berger - Andy Warhol. International Center of Photography. . . (ang.).
  26. ↑ Helmut Berger Naked. Cumm. . . (ang.).
  27. ↑ Robert Schar. Kartka z Rzymu: Martin, Ludwig, Konrad. „Film”. nr 19/1991 (2182) (XLVI), s. 16, 12 maja 1991. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  28. ↑ Co nowego? Na planie: „Stacja końcowa”. „Film”. nr 12 (164) (IV), s. 2, 21 marca 1976. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  29. ↑ Ken Anderson: Dorian Gray 1970. Le Cinema Dreams, 2013-03-08. . . (ang.).
  30. ↑ Nostalgiczny Helmut Berger. „Film”. nr 5 (1857) (XL), s. 12–13, 3 lutego 1985. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  31. ↑ Helmut Berger, Austrian Star of 'The Damned' & '70s Sex Symbol, Dies at 78. ExtraTV. . (ang.).
  32. ↑ Gordiano Lupi: Marisa Mell, L’Eva kant del grande schermo. Giornalepop.it, 2017-02-23. . . (wł.).
  33. ↑ Ich - Helmut Berger. Holde Heuer. . (ang.).
  34. ↑ Nena findet Helmut Berger ist toll. top.de. . (niem.).
  35. ↑ Nena: Helmut Berger ist toll. Gala. . (niem.).
  36. ↑ Helmut Berger an der Seite von Nena. VIP.de. . (niem.).
  37. ↑ Helmut Berger beendet Karriere mit 75 Jahren. t-online.de. . (niem.).
  38. ↑ Martina Ochs: „Ich habe alles erlebt”. Gala, 2012-11-06. . (niem.).
  39. ↑ Dennis Cooper: Ich *. DC’s, 6 listopada 2018. . (ang.).
  40. ↑ Europe of Cultures - Helmut Berger, regarding his career. Fresques interactives. . (fr.).
  41. ↑ a b Helmut Berger Dating. FamousFix. . (ang.).
  42. ↑ Marisa Berenson on Kubrick, modelling, and regrets: 'I wish Dali had painted me nude'. „The Daily Telegraph”. . (ang.).
  43. ↑ Helmut Berger Magazines. famousfix.com. . (niem.).
  44. ↑ Helmut Berger: Der schönste Mann der Welt wird 70. web.de. . (niem.).
  45. ↑ „Botox Boy” verlässt Helmut Berger. n-tv.de. . (niem.).
  46. ↑ Booze-Soaked Shoots, Hot Gay Sex, and Elizabeth Taylor's Poop Behind Scenes of Dunne's Infamous Film. The Daily Beast. . (ang.).
  47. ↑ Botox-Boy verlässt Helmut Berger nach neun Wochen Ehe. Abendzeitung München. . (niem.).
  48. ↑ When he looked at Bianca, Mick saw himself. The Baltimore Sun. . (ang.).
  49. ↑ Miguel Bosé: El hijo del Capitán Trueno. Planeta, 2021, s. 371-394. ISBN 978-84-670-6424-7.
  50. ↑ Das merkwürdige Phänomen Helmut Berger. „Die Welt”. . (niem.).
  51. ↑ So kaputt ist Helmut Berger. „Focus”. . (niem.).
  52. ↑ Helmut Berger und Botox-Boy Florian Wess: Was für eine Liebe!?. Klatsch & Tratsch. . . (niem.).
  53. ↑ Valerio Cappelli (2015-10-06): Berger nei guai per le nozze gay. La moglie: è bigamo, lo denuncio. corriere.it. . (wł.).
  54. ↑ „Botox-Boy” verlässt Helmut Berger. „Stern”. . (ang.).
  55. ↑ Florian Wess: Hochzeit mit Valencia Vintage (Florian Stöhr) und Helmut Berger. TVMovie.de. . (niem.).
  56. ↑ Ekel-Doku: Helmut Berger masturbierend vor der Kamera. ok-magazin.de. . (niem.).
  57. ↑ Schauspiellegende Helmut Berger ist tot. „Die Zeit”, 2019-03-02. . . (niem.).

Bibliografia

  • Portret na życzenie: Helmut Berger. „Film”. nr 31 (1778) (XXXVIII), s. 22, 31 lipca 1983. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • Helmut Berger. „Film”. nr 10 (2225) (XLVII), s. 23, 8 marca 1992. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne