W tym artykule poruszymy kwestię XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, która jest dziś bardzo istotna. XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina przykuł uwagę ekspertów i opinii publicznej, wywołując szeroką debatę w różnych obszarach. Przez lata XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina był przedmiotem szeroko zakrojonych badań i przeszedł znaczące zmiany, co spowodowało wzrost zainteresowania zrozumieniem jego wpływu i zasięgu. W tym kontekście niezbędna jest szczegółowa analiza implikacji XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina i jego wpływu w różnych kontekstach. W tym artykule postaramy się wyczerpująco zbadać różne aspekty XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, zagłębiając się w jego najważniejsze aspekty i zapewniając kompleksowy obraz jego znaczenia w bieżącej panoramie.
![]() XV Konkurs Chopinowski, Filharmonia Narodowa | |
Pełna nazwa |
XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina |
---|---|
Termin |
(23–29 września 2005 – eliminacje) |
Państwo | |
Miejscowość | |
Obiekt | |
Organizator | |
Tematyka | |
Strona internetowa |
XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XV Konkurs Chopinowski) – 15. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która odbyła się w dniach 2–24 października 2005 w Warszawie. Konkurs został zorganizowany przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina. Wcześniej w dniach 23–29 września 2005 odbyły się eliminacje.
Wzięło w nim udział 80 pianistów z 18 krajów[1]. Do konkursu mogli przystąpić pianiści urodzeni w latach 1977–1988[2]. Dyrektorem konkursu był Albert Grudziński, a dyrektorem-koordynatorem, Tomasz Stanicki. W stosunku do poprzednich edycji zmieniono reguły konkursu. Wprowadzono dwa etapy oraz finał (zamiast dotychczasowych trzech etapów oraz finału).
Przesłuchania konkursowe zostały podzielone na dwa etapy, które odbyły się w dniach: 3–11 października oraz 13–16 października. Koncerty finałowe trwały od 18 do 21 października. Konkurs wygrał Polak Rafał Blechacz otrzymując główną nagrodę w postaci złotego medalu oraz kwoty w wysokości 25 000 $[3][4]. W dniach 22–24 października zakończyły konkurs trzy koncerty laureatów.
Nowością był etap eliminacji, który w odróżnieniu od dotychczasowego kwalifikowania na podstawie przysyłanych kaset wideo, polegał na odegraniu 15-minutowego publicznego występu. Przesłuchania eliminacyjne odbywały się w dniach 23–29 września, w dwóch salach (Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, Pałac Kultury i Nauki)[5], gdzie jury[6] przesłuchało 256 kandydatów z 35 krajów[7] (do eliminacji zgłosiło się ponad 300 uczestników, przy czym nie wszyscy przyjechali na przesłuchania). Z grupy tej jury wybrało osiemdziesięciu uczestników.
Program eliminacji obejmował wyłącznie utwory Fryderyka Chopina grane z pamięci[8]. Każdy z pianistów wykonał 3 utwory (w tym obowiązkowo dwie etiudy).
![]() | ||
Jedna z następujących etiud: Etiuda C-dur op. 10 nr 1 Etiuda cis-moll op. 10 nr 4 Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5 Etiuda F-dur op. 10 nr 8 Etiuda c-moll op. 10 nr 12 Etiuda a-moll op. 25 nr 11 |
Jedna z następujących etiud: Etiuda a-moll op. 10 nr 2 Etiuda C-dur op. 10 nr 7 Etiuda As-dur op. 10 nr 10 Etiuda Es-dur op. 10 nr 11 Etiuda a-moll op. 25 nr 4 Etiuda e-moll op. 25 nr 5 Etiuda gis-moll op. 25 nr 6 Etiuda h-moll op. 25 nr 10 |
Utwór z programu konkursowego uczestnika wylosowany przez niego spośród następujących utworów: Ballada g-moll op. 23 Ballada F-dur op. 38 Ballada As-dur op. 47 Ballada f-moll op. 52 Barkarola Fis-dur op. 60 Fantazja f-moll op. 49 Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22 Polonez fis-moll op. 44 Polonez As-dur op. 53 Polonez-Fantazja As-dur op. 61 Sonata b-moll op. 35 (1 cz. – Grave; Doppio movimento) Sonata h-moll op. 58 (1 cz. – Allegro maestoso) |
Uczestnicy eliminacji[7]
|
![]() | |||||||||||||||||||||||
Faza konkursu | Data | ||||||||||||||||||||||
2.10 | 3.10 | 4.10 | 5.10 | 6.10 | 7.10 | 8.10 | 9.10 | 10.10 | 11.10 | 12.10 | 13.10 | 14.10 | 15.10 | 16.10 | 17.10 | 18.10 | 19.10 | 20.10 | 21.10 | 22.10 | 23.10 | 24.10 | |
Koncert inauguracyjny | 20:00 | ||||||||||||||||||||||
I etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
||||||||||||||
II etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 | |||||||||||||||||||
Finał | 18:00 | 18:00 | 18:00 | 18:00 | |||||||||||||||||||
Koncerty laureatów |
Uczestnicy I etapu
|
Zgodnie z tradycją, w konkursie wykonywane były wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. Regulamin stanowił, że uczestnicy mieli do wyboru określone utwory Chopina spośród dostępnych grup, wykonując je z pamięci:
Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[6]:
![]() | |||
Lp. | Juror | Kraj | Funkcja |
1. | Andrzej Jasiński | ![]() |
przewodniczący jury |
2. | Piotr Paleczny | ![]() |
wiceprzewodniczący jury |
3. | Wiera Gornostajewa | ![]() |
członek jury |
4. | Lidia Grychtołówna | ![]() |
członek jury |
5. | Adam Harasiewicz | ![]() |
członek jury |
6. | Krzysztof Jabłoński | ![]() |
członek jury |
7. | Kang Choong-mo | ![]() |
członek jury |
8. | Władimir Krajniew | ![]() |
członek jury |
9. | Hiroko Nakamura | ![]() |
członek jury |
10. | John O’Conor | ![]() |
członek jury |
11. | Janusz Olejniczak | ![]() |
członek jury |
12. | John Perry | ![]() |
członek jury |
13. | Sergio Perticaroli | ![]() |
członek jury |
14. | Ewa Pobłocka | ![]() |
członek jury |
15. | Bernard Ringeissen | ![]() |
członek jury |
16. | Regina Smendzianka | ![]() |
członek jury |
17. | Józef Stompel | ![]() |
członek jury |
18. | Đặng Thái Sơn | ![]() ![]() |
członek jury |
19. | Arie Vardi | ![]() |
członek jury |
20. | Fanny Waterman | ![]() |
członek jury |
21. | Zhou Guangren | ![]() |
członek jury |
Konkurs rozpoczął się 2 października koncertem inauguracyjnym w warszawskiej Filharmonii Narodowej. Wystąpił Đặng Thái Sơn, który wraz z Orkiestrą Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Antoniego Wita oraz solistami Iwoną Hossą (sopran) i Jarosławem Brękiem (bas-baryton) wykonali: Chaconne – in memoria Giovanni Paolo II – Krzysztofa Pendereckiego, I Koncert fortepianowy g-moll op. 25 – Felixa Mendelssohn-Bartholdy’ego oraz Symfonię nr 4 Sinfonia de motu na sopran, baryton, chór i orkiestrę – Wojciecha Kilara.
3 października 2005 rozpoczął się I etap konkursu. Pianiści występowali w kolejności ustalonej na podstawie losowania liter alfabetu (wylosowano literę „K”). Jako pierwszy w I etapie wystąpił Japończyk Fumio Kawamura. Uczestnicy przez dziewięć kolejnych dni występowali kolejno w dwóch sesjach: porannej (rozpoczynającej się o godzinie 10:00) i popołudniowej (rozpoczynającej się o godzinie 17:00)[11]. Każdy z pianistów wykonywał wybrane utwory w czasie ok. 40–45 minut.
Poszczególni jurorzy oceniali występ pianisty w tym etapie na podstawie dwóch kryteriów: według skali punktowej (przyznając mu od 1 do 100 punktów) oraz subiektywnej deklaracji dopuszczenia go do II Etapu (tak albo nie)[5]. 11 października 2005 około godz. 21:00 Oliver Jia ze Szwecji zakończył przesłuchania I etapu.
Do II etapu zostało dopuszczonych 32 pianistów (w tym 7 Polaków) mających najwyższą średnią arytmetyczną ocen punktowych wszystkich jurorów przy jednoczesnym uwzględnieniu procentowych wskaźników subiektywnej deklaracji dopuszczenia ich do II etapu[12][13].
Uczestnicy II etapu
|
Decyzją jury ogłoszoną 16 października do finału zakwalifikowano 12 pianistów[14]:
Finaliści |
17 października 2005, w 156. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina, odbyły się związane z tym uroczystości i nadzwyczajny koncert oratoryjny z utworem Requiem Wolfganga Amadeusa Mozarta w bazylice św. Krzyża o godz. 20:00 w wykonaniu artystów: Ewy Biegas (sopran), Agnieszki Rehlis (mezzosopran), Wiesława Ochmana (tenor), Piotra Nowackiego (bas) oraz chóru i orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Antoniego Wita[15].
Z okazji XV Konkursu Chopinowskiego Poczta Polska wydała 16 września 2005 znaczek pocztowy o nominale 2,20 zł oraz blok złożony z układu czterech tych znaczków według projektu Marii Dziekańskiej[16].
Zdobywcy trzech pierwszych miejsc zostali uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Przewidziano również nagrody specjalne oraz nagrody pozaregulaminowe wraz z zaproszeniami m.in. na cykle koncertów. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończących konkurs, koncertach laureatów. Poza tym wszyscy uczestnicy II etapu, którzy nie zostali finalistami otrzymali okolicznościowe dyplomy[17]. Laureatem nagrody publiczności został Rafał Blechacz.
![]() | ||||
Nagroda | Laureat | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
![]() |
Rafał Blechacz[4] | ![]() |
25 000 $ | Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej |
![]() |
Nie przyznano | |||
![]() |
Lim Dong-hyek | ![]() |
15 000 $ | Minister Kultury |
Lim Dong-min | ![]() |
15 000 $ | ||
4 | Shōhei Sekimoto | ![]() |
10 000 $ | Minister Spraw Zagranicznych |
Takashi Yamamoto | ![]() |
10 000 $ | ||
5 | Nie przyznano | |||
6 | Ka Ling Colleen Lee | ![]() ![]() |
6000 $ | Wojewoda mazowiecki |
Wyróżnienia | ||||
Wyróżniony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody | |
Andriej Jaroszynskij | ![]() |
2000 $ | Prezydent miasta stołecznego Warszawy | |
Jacek Kortus | ![]() |
2000 $ | ||
Rachel Naomi Kudo | ![]() |
2000 $ | ||
Rieko Nezu | ![]() |
2000 $ | ||
Yuma Osaki | ![]() |
2000 $ | ||
Son Yeol-eum | ![]() |
2000 $ | ||
Nagrody specjalne | ||||
Nagroda | Nagrodzony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
Najlepsze wykonanie poloneza | Rafał Blechacz | ![]() |
5000 $ | Towarzystwo im. Fryderyka Chopina |
Najlepsze wykonanie mazurków | Rafał Blechacz | ![]() |
5000 $ | Polskie Radio |
Najlepsze wykonanie koncertu | Rafał Blechacz | ![]() |
5000 $ | Filharmonia Narodowa |
Najlepsze wykonanie sonaty | Rafał Blechacz | ![]() |
10 000 CHF | Krystian Zimerman |
Nagrody pozaregulaminowe[18] | ||||
Nagroda (stypendium) dla najwyżej ocenionego polskiego uczestnika | Rafał Blechacz | ![]() |
25 000 € | Polski Koncern Naftowy ORLEN SA |
Nagroda dla laureata pierwszej nagrody | Rafał Blechacz | ![]() |
10 000 $ | Ryowa Life Create |
Nagroda im. Alfreda Cortota dla najlepszego pianisty, który nie wszedł do finału | Piotr Banasik | ![]() |
3000 € | Annerose Taddei Vio |
Nagroda dla najmłodszego pianisty, pochodzącego z krajów Unii Europejskiej lub Szwajcarii, który nie wszedł do finału | Krzysztof Trzaskowski | ![]() |
4000 CHF | Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Genewie |
Nagroda dla najmłodszego finalisty | Jacek Kortus | ![]() |
2000 CHF | Schweizerische Chopin-Gesellschaft in Basel |
Nagroda dla najlepszej polskiej pianistki | Aleksandra Mikulska | ![]() |
1000 € | Barbara Hesse-Bukowska |
Nagroda im. Janiny Nawrockiej dla pianisty polskiego wyróżniającego się muzykalnością i pięknym dźwiękiem, który nie przeszedł do finału | Gracjan Szymczak | ![]() |
1000 $ | Dr Bolesław Nawrocki |
Nagroda im. prof. Zbigniewa Drzewieckiego dla najwyżej ocenionego uczestnika reprezentującego Polskę, który nie został zakwalifikowany do finału | Piotr Banasik | ![]() |
1000 € | Barbara i Zbigniew Drzewieccy |
Nagroda im. Zofii, Henryka i Tomasza Dębowskich dla najwyżej ocenionego pianisty polskiego w II etapie, który nie wszedł do finału | Piotr Banasik | ![]() |
1000 $ | Ewa Dębowska-Mycak |
Ponadto poza nagrodami finansowymi przyznano inne nagrody pozaregulaminowe[18]:
Zwycięzca konkursu Rafał Blechacz wykonał podczas konkursu następujące utwory:
Zwycięzca | ![]() | ||
Fortepian | Steinway | ||
Faza konkursu | Etap I | Etap II | Finał |
Data | 10 października[19] | 16 października[20] | 21 października[21] |
Utwory | Preludium A-dur op. 28 nr 7 Preludium fis-moll op. 28 nr 8 Preludium E-dur op. 28 nr 9 Preludium cis-moll op.28 nr 10 Preludium H-dur op. 28 nr 11 Preludium gis-moll op. 28 nr 12 Nokturn H-dur op. 62 nr 1 Etiuda F-dur op. 10 nr 8 Etiuda As-dur op. 10 nr 10 Barkarola Fis-dur op. 60 Walc Des-dur op. 64 nr 1 Walc cis-moll op. 64 nr 2 Walc As-dur op. 64 nr 3 Scherzo E-dur op. 54 |
Polonez As-dur op. 53 Mazurek H-dur op. 56 nr 1 Mazurek C-dur op. 56 nr 2 Mazurek c-moll op. 56 nr 3 Sonata h-moll op. 58 |
Koncert fortepianowy e-moll op. 11 |
Konkurs był w całości transmitowany w następujących mediach: