XVIII Brygada Piechoty (II RP)

XVIII Brygada Piechoty (XVIII BP) – brygada piechoty Wojska Polskiego II RP.

XVIII BP sformowana została w kwietniu 1919, w składzie 9 Dywizji Piechoty.

Od 20 lipca 1920 brygada walczyła w rejonie Grodna z 3 Korpusem Kawalerii Gaj Chana. 22 lipca wszedł do działań 35 pułk piechoty i podporządkowany płk. Łuczyńskiemu 41 pp, dwie baterie 10 pap, szwadron 13 puł i kompania czołgów. Gaj Chan tak wspomina te walki: „Straciłem 500 ludzi zabitych i rannych. 400 koni i 7 dni drogiego czasu”.

24 lipca brygada wycofywała się drogą Kuźnica – Sokółka. W rejonie Sokółki przebiła się przez szyki bolszewickiej 15 Dywizji Kawalerii. 27 lipca koło Tykocina przekroczyła Narew i tam zorganizowała obronę.

31 lipca wycofano się znad Narwi. 2 sierpnia walczono w rejonie Mężenina. Tu brygada odniosła sukces. Przeciwnikowi zadano dotkliwe straty. Jednak pod Jabłonką rozbity został 34 pułk piechoty. Stracił on blisko 3/4 stanu osobowego oraz większość karabinów maszynowych i taborów.

W październiku-listopadzie 1921 dowództwo brygady przeformowane zostało w dowództwo piechoty dywizyjnej lub rozformowane (?), a oba pułki podporządkowane zostały bezpośrednio dowódcy 9 DP.

• płk Mieczysław Mackiewicz
• ppłk Grabowski
• płk Aleksander Łuczyński
• płk Stanisław Springwald

Skład brygady nie był stały. Jej dowództwo pełniło rolę dowództwa taktycznego, któremu w miarę potrzeb i możliwości przydzielano określone jednostki piechoty, często wzmacniając je artylerią i pododdziałami kawalerii.

• dowództwo XVIII Brygady Piechoty
• 34 pułk piechoty
• 35 pułk piechoty

• Jednostki piechoty II RP
• Ordre de Bataille polskiej dywizji piechoty w 1920

• 9 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Ajaks, 1995. ISBN 83-85621-75-X. Brak numerów stron w książce
• Bitwa niemeńska 29 VIII - 18 X 1920. Dokumenty operacyjne. Część I (29 VIII - 19 IX), oprac. i przygotowanie do druku zespół pod redakcją Marka Tarczyńskiego, Oficyna Wydawnicza "Rytm", Warszawa 1998, ISBN 83-867893-05-6, s. 299.