Walki o Rothenburg

Walki o Rothenburg

II wojna światowa, front wschodni
Czas	16 kwietnia 1945
Miejsce	Rothenburg
Terytorium	III Rzesza
Przyczyna	operacja łużycka
Wynik	zwycięstwo polskie
Strony konfliktu
III Rzesza  ZSRR  Rzeczpospolita Polska
Dowódcy
Karol Świerczewski
Siły
DPanc „Brandenburg” z GA „Mitte” 2 Armia Wojska Polskiego 9 Drezdeńska Dywizja Piechoty
Straty
100 zabitych i zaginionych, 300 rannych
Położenie na mapie Rzeszy Niemieckiej miejsce bitwy
51°20′N 14°58′E/51,333333 14,966667

Walki o Rothenburg – walki stoczone 16 kwietnia 1945 roku o Rothenburg podczas II wojny światowej, wstęp do operacji łużyckiej w ramach operacji berlińskiej.

Zgodnie z dyrektywą z 8 kwietnia 1945 roku dowódcy 1 Frontu Ukraińskiego, 2 Armia Wojska Polskiego (2 AWP) miała w ramach operacji berlińskiej przełamywać obronę niemiecka na odcinku Rothenburg - folwark Wysokie. W nocy 11 kwietnia 2 AWP zluzowała sowiecką 13 Armię nad Nysą Łużycka, w 30 km pasie od m. Młoty do folwarku Wysokie^[1]. Obrona niemiecka o głębokości 35 - 35 km opierała się na rzekach: Nysa Łużycka, Weißer Schöps i Schwarzer Schöps. Przed frontem 2 AWP broniły się dwie dywizje niemieckie: Dywizja Grenadierów Pancernych Brandenburg i 615 Dywizja Specjalna z 4 Armii Pancernej Grupy Armii „Środek”. W I rzucie ok. 19 tys. żołnierzy, w II rzucie ok. 21 tys. Zadaniem 2 AWP było sforsowanie Nysy i przełamanie obrony niemieckiej na odcinku Rothenburg - Wysokie oraz rozwinięcie natarcia na ogólnym kierunku: Niska, Kleinwelka, Drezno na głębokość 90 km.

Działające w I rzucie, na głównym kierunku natarcia, na lewym skrzydle 9 i 8 DP, po sforsowaniu Nysy na odcinku Rothenburg - Wysokie w pierwszym dniu operacji miały opanować szosę Rietschen–Niska, szosę prowadzącą z Niskiej na południe. Na kierunku pomocniczym 10 i 7 DP otrzymały zadanie: związać Niemców na odcinku od Młotów do Rothenburga. 7 DP we współdziałaniu z 9 DP opanować Rothenburg. Na prawym skrzydle 1 AWP działała 5 AGw, na lewym 52 Armia i 7 Korpus Zmechanizowany.

W dniach 13–15 kwietnia dywizje wykonały rozpoznanie walką^[1] W nocy 15 kwietnia uchwyciły trzy przyczółki^[a].

16 kwietnia o 6:15 rozpoczęło się przygotowanie artyleryjskie. Przy postawionej 22 kilometrowej zasłonie dymnej o 7:00 rozpoczęto natarcie z forsowaniem Nysy Łużyckiej. W rejonie Rothenburga Nysę forsowała 9 DP wzmocniona jednostkami artylerii pancernej i saperów^[2]. Na lewym skrzydle nacierał 28 pp, na prawym 26 pp, w II rzucie był 30 pp. Około południa 28 pp przełamał niemiecka obronę na południu od Rothenburga i rozwijał natarcie na m. Horka^[2]. Bezpośrednio miasto atakował 26 pp.^[3] W godzinach popołudniowych walki przeniosły się do południowo-wschodniej części miasta. Do walki o południowy skraj miasta został wprowadzony 1 batalion 30 pp. Po dwóch godzinach walk, w czasie których dochodziło do walk wręcz, oddziały polskie wdarły się do śródmieścia. W tym czasie na północy Rothenburga oddziały niemieckie wiązał walka 37 pp z 7 DP. Do 18:30 miasto było opanowane^[3].

Po zdobyciu Rothenburga i likwidacji zagrożenia z lewego skrzydła, 9 DP przyspieszyła natarcie. Do końca dnia przełamała opór Niemców na pierwszej i drugiej pozycji oraz podeszła pod trzecią pozycję, która była rozbudowana wzdłuż rz. Schwarzer Schöps^[3].

Straty: w 26 pp 9 DP poległo i zaginęło 100 żołnierzy, 300 było rannych^[2].

Walki żołnierzy polskich o Rothenburg zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, napisem na jednej z tablic po 1945 r. „ROTHENBURG”.

• Jerzy Bordziłowski : Mała encyklopedia wojskowa. Tom 1. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967, s. 138-139.
• Józef Urbanowicz : Mała encyklopedia wojskowa. Tom 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971, s. 70.
• Kazimierz Sobczak : Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 542.