Tybetańczyk

W tym artykule omówiona zostanie kwestia Tybetańczyk, istotna kwestia w bieżącym kontekście. Tybetańczyk to temat, który wzbudził zainteresowanie wielu osób, ponieważ ma głębokie implikacje w różnych obszarach. Z podejścia historycznego Tybetańczyk był przez lata przedmiotem badań i debat, a jego obecność pozostaje znacząca we współczesnym społeczeństwie. Celem tego artykułu jest przedstawienie kompleksowego spojrzenia na Tybetańczyk, zbadanie jego wielu aspektów i przedstawienie świadomego spojrzenia na jego dzisiejsze znaczenie i implikacje. Celem krytycznej i refleksyjnej analizy jest zwiększenie zrozumienia i świadomości na temat Tybetańczyk, przyczyniając się w ten sposób do wzbogacenia debaty i refleksji wokół tego tematu.

Tybetańczyk
Urocynchramus pylzowi[1]
Przewalski, 1876
Ilustracja
Rysunek tybetańczyka autorstwa Johna Goulda
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

Urocynchramidae[2]
Domaniewski, 1918

Rodzaj

Urocynchramus[3]
Przewalski, 1876

Gatunek

tybetańczyk

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Tybetańczyk[5] (Urocynchramus pylzowi) – gatunek ptaka z rodziny tybetańczyków (Urocynchramidae), której jest jedynym przedstawicielem[6][7][5]. Endemit Chin. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Po raz pierwszy gatunek opisał Nikołaj Przewalski w dziele Монголия и страна тангутовъ w 1876; przydzielił mu nazwę Urocynchramus pylzowi[8]. Takson czasami zaliczany do rodziny trznadlowatych (Emberizidae) lub łuszczaków (Fringillidae)[9][10]. Jednak badania filogenetyczne i systematyczne wykluczyły przynależność U. pylzowi do tych rodzin[11][12][13][14]. Takson monotypowy, nie wyróżnia się podgatunków[6][9].

Występowanie

U. pylzowi występuje endemicznie na terenie środkowych i południowych Chin w prowincjach Qinghai, Gansu i Syczuan oraz w Tybetańskim Regionie Autonomicznym[9].

Morfologia

Mały ptak o długim ogonie[11]; ptak mierzy około 17,2–17,7 cm długości, ogon – 80–90 mm w przypadku okazów odłowionych przez Nikołaja Przewalskiego. Długość dzioba wynosi blisko 10 mm, złożonego skrzydła – 69–86 mm[a]. Niepełna formuła skrzydłowa: 4=5=6, 3>7. Występuje dymorfizm płciowy. Samce mają jasnoróżowe upierzenie na gardle, piersi i brzuchu. Samice ubarwione podobnie do samic wróbla zwyczajnego[11]. U obu płci występują brązowe smugi na plecach i skrzydłach.

Ekologia

Ekologia tego gatunku jest słabo poznana. Ptak ten żyje na wysokości pomiędzy 3050 a 5000 metrów, zwykle w parach w sezonie lęgowym oraz w małych stadach w okresie zimowym. Głos podobny do potrzosa zwyczajnego (Emberiza schoeniclus)[11].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[4]. Globalna wielkość populacji nie została ustalona, ale gatunek jest opisywany jako rzadki lub niezbyt częsty i bardzo słabo poznany[4][15]. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny[4].

Uwagi

  1. Oryginalne wymiary podano w calach.

Przypisy

  1. Urocynchramus pylzowi, Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Janusz Domaniewski. Die Stellung des Urocynchramus pylzowi Przev. in der Systematik. „Journal für Ornithologie”. 66, s. 421–424, 1918. (niem.). 
  3. Urocynchramus, Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  4. a b c d BirdLife International, Urocynchramus pylzowi, The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2025-1 (ang.).
  5. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Urocynchramidae Domaniewski, 1918 - tybetańczyki - Przevalski's Rosefinch (wersja: 2019-05-02). Kompletna lista ptaków świata . Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. .
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). . (ang.).
  7. John H. Boyd III: Urocynchramidae: Przevalski's Finch. Aves—A Taxonomy in Flux 2.5 Introduction . John Boyd's Home Page. . (ang.).
  8. Nikołaj Przewalski: Монголия и страна тангутовъ. T. 2. 1876, s. 99–100. (ros.).
  9. a b c Nigel Collar, Ian Newton, Peter Clement, Vladimir Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott & David A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 580. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
  10. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 412, 1999. 
  11. a b c d Jeff G. Groth. Molecular Evidence for the Systematic Position of Urocynchramus pylzowi. „The Auk”. 117 (3), s. 787–791, 2000. DOI: 10.1642/0004-8038(2000)117%5B0787:MEFTSP%5D2.0.CO;2. (ang.). 
  12. Axel Gebauer, Martin Kaiser, Christine Wassmann. Remarks on biology, vocalisations and systematics of Urocynchramus pylzowi Przewalski (Aves, Passeriformes). „Zootaxa”. 1325, s. 75–98, 2006. (ang.). 
  13. Shu-Juan Yang, Fu-Min Lei, Zuo-Hua Yin. Molecular phylogeny of rosefinches and Rose Bunting (Passeriformes, Fringillidae, Urocynchramidae). „Acta Zootaxonomica Sinica”. 31 (3), s. 453–458, 2006. (chiń.). 
  14. Gang Liang, Tao Li, Zuo-Hua Yin, Fu-Min LEI. Molecular phylogenetic analysis of some Fringillidae species based on mitochondrial coI gene sequences. „Zoological Research”. 29 (5), s. 465–475, 2008. DOI: 10.3724/SP.J.1141.200805465. (ang.). 
  15. Peter Clement, Alan Harris, John Davis: Finches & Sparrows. Londyn: Christopher Helm, 1999. ISBN 978-1-4081-3508-2. (ang.).

Linki zewnętrzne