Stanisław Karol Łużecki

W tym artykule zagłębimy się w Stanisław Karol Łużecki, temat będący przedmiotem zainteresowania i debaty od dłuższego czasu. Stanisław Karol Łużecki to temat, który przyciągnął uwagę naukowców, ekspertów i ogółu społeczeństwa, generując szereg sprzecznych opinii i różnorodnych stanowisk. Przez lata Stanisław Karol Łużecki był przedmiotem badań w różnych dziedzinach wiedzy, co wzbogaciło debatę na ten temat. W tym artykule postaramy się rzucić światło na Stanisław Karol Łużecki, badając jego różne wymiary i perspektywy, aby osiągnąć głębsze zrozumienie jego znaczenia i znaczenia dzisiaj.

Stanisław Karol Łużecki
Herb rodowy
Lubicz herb Łużeckich
Data i miejsce śmierci

18 września 1686
Mołdawia

Ród

Łużeccy herbu Lubicz

Rodzice

Wojciech
Maryna z Oborskich

Małżeństwo

1-żona: Katarzyna z Humieckich, 2-żona: Anna z Kopciów

Dzieci

Antoni, Jan, Stanisław, Rozalia.

Wojny i bitwy

bitwa pod Połonką, bitwa nad Basią, bitwa pod Kalnikiem, bitwa pod Częstochową (1665), Bitwa pod Ładyżynem
bitwa pod Chocimiem (1673), Bitwa pod Żurawnem.

Administracja

kasztelan podlaski, wojewoda podolski.

Stanisław Karol Łużecki herbu Lubicz (zm. 1686) – rotmistrz pancerny, regimentarz, kasztelan podlaski, wojewoda podolski, senator, starosta szmeltyński, pułkownik Jego Królewskiej Mości w 1674 roku[1].

Życiorys

Urodził się w osiadłej na Podlasiu polskiej rodzinie szlacheckiej Łużeckich herbu Lubicz, która wzięła nazwisko od rodowego majątku ziemskiego Łużki w ziemi drohickiej. Był synem Wojciecha i Maryny z Oborskich.

Posiadał majątki ziemskie Rogów i Łużki oraz klucz sokołowski. Od 1659 był tenutariuszem niegrodowego starostwa szmeltyńskiego w Inflantach[2], w 1660 został mianowany podkomorzym drohickim. Poseł na sejm 1662 roku z ziemi drohickiej[3]. Z zamiłowania żołnierz, prawdopodobnie wziął udział w walkach ze Szwedami w czasie Potopu. W 1660 został rotmistrzem, otrzymał list przypowiedni na organizację chorągwi pancernej. Na czele tej formacji walczył z wojskami rosyjskimi na Polesiu i Litwie, był uczestnikiem bitwy pod Połonką, w bitwie nad rzeką Basią, 8 października 1660, dowodził kilkoma chorągwiami jazdy.

Poseł sejmiku drohickiego na sejm 1664/1665 roku i sejm nadzwyczajny 1668 roku, poseł sejmiku kamienieckiego na sejm 1667 roku[4].

W czasie rokoszu Lubomirskiego, pozostał wierny królowi Janowi Kazimierzowi, 4 września 1665 w bratobójczej bitwie pod Częstochową był dowódcą 12 chorągwi królewskich. Jego jazda zmusiła do ucieczki z pola walki pułk rokoszan, jednak w dalszej fazie bitwy został pokonany i wzięty do niewoli.

W lipcu 1667 z rozkazu hetmana Jana Sobieskiego poprowadził główną część wojsk koronnych do walki z czambułami tatarskimi. Poseł na sejm konwokacyjny 1668 roku z ziemi drohickiej[5]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na tym sejmie[6]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z ziemi drohickiej w 1669 roku[7]. Należał do bliskich współpracowników hetmana polnego Dymitra Wiśniowieckiego, dzięki protekcji hetmana otrzymał w 1670 urząd kasztelana podlaskiego. W 1671 wziął udział w wyprawie Sobieskiego na Ukrainę przeciw wojskom koalicji kozacko-tatarskiej, walczył w bitwach pod Bracławiem i Kalnikiem. 20 października 1671 przekazał współpracującemu z Rzecząpospolitą Michałowi Chanence insygnia hetmana zaporoskiego. W 1672 został mianowany regimentarzem, zdołał wtedy opanować bunty w wojsku koronnym na Ukrainie, podjął walkę z oddziałami kozackimi, tocząc bitwy w rejonie Niemirowa, Czetwertynówki i Ładyżyna. Rozbijając 13 sierpnia 1672, w starciu pod Szemrajówką kozacki pułk białocerkiewny, uwolnił Białą Cerkiew z oblężenia. We wrześniu dotarł do miejsca koncentracji głównych wojsk koronnych pod Telatynem. W wyprawie Sobieskiego na czambuły tatarskie Łużecki osobiście jednak nie uczestniczył.

W listopadzie 1673 walczył z wojskami osmańskimi w bitwie pod Chocimiem, następnie blokował załogę turecką w Kamieńcu Podolskim, dowodził wówczas oddziałem wydzielonym z wojsk wojewody bracławskiego Jana Potockiego. W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z województwa podlaskiego[1], podpisał jego pacta conventa[8]. W 1674 odbył kampanię wojenną na Ukrainie, w 1676 walczył z Turkami pod Żurawnem.

W 1683 nie wziął udziału w kampanii wiedeńskiej, pozostał na terenach Rzeczypospolitej, wpierw osłaniał miejsce koncentracji (pod Krakowem) wojsk koronnych, potem trasę przemarszu wojsk litewskich, z którymi wkroczył na Węgry.

W grudniu 1683 Jan III Sobieski mianował go wojewodą podolskim. W 1686 wziął udział w wyprawie do Mołdawii, w sierpniu odbierał w imieniu króla przysięgę wierności od bojarów mołdawskich, zginął 18 września 1686 w starciu z Tatarami.

Rodzina

Stanisław Łużecki był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną Katarzyną z Humieckich miał czworo dzieci:

  • Antoni Abdon – pokojowy królewski, starosta bielski.
  • Jan – generał-major piechoty królewskiej, starosta kolewicki.
  • Stanisław
  • Rozalia – żona wojewody smoleńskiego Krzysztofa Jesmana[9].

Drugą żoną Łużeckiego była Anna z Kopciów, nie miał z nią potomstwa.

Przypisy

  1. ↑ a b Suffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielkiego Xięstwá Litewskiego, zgodnie na Naiaśnieyszego Jana Trzeciego Obránego Krola Polskiego, Wielkiego Xiążęćiá Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mázowieckiego, Zmudzkiego, Inflantskiego, Smolenskiego, Kijowskiego, Wołhynskiego, Podolskiego, Podláskiego, y Czerniechowskiego Dáne między Wárszawą á Wolą / Dnia Dwudziestego pierwszego Máiá / Roku 1674,
  2. ↑ Adam Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1902, tom-XVI, s. 162.
  3. ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Sejmy lat 1661-1662. Przegrana batalia o reformę ustroju Rzeczypospolitej, Wrocław 1977, s. 256.
  4. ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 356.
  5. ↑ Diariusz sejmu konwokacyjnego 1668 roku. Opracował Kazimierz Przyboś, Kraków 2009, s. 75.
  6. ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 500.
  7. ↑ Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, .
  8. ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey Między Warszawą a Wolą, przez opisane Artykuły do samego tylko Aktu Elekcyey należące, uchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego Tysiąc Szesc Set Siedmdziesiat Czwartego, dnia Dwudziestego Miesiaca Kwietnia., s. 28.
  9. ↑ Seweryn Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej tom X, s. 65-66.

Bibliografia

Wojewodowie podolscy