Sergio Pitol

Wygląd przypnij ukryj Sergio PitolSergio Pitol Deméneghi
Data i miejsce urodzenia

18 marca 1933
Puebla

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 2018
Xalapa

Narodowość

meksykańska

Alma Mater

Narodowy Uniwersytet Autonomiczny Meksyku

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP

Sergio Pitol Deméneghi (ur. 18 marca 1933 w Puebli, zm. 12 kwietnia 2018 w Xalapie) – meksykański prozaik, tłumacz i dyplomata. Laureat Nagrody Cervantesa z roku 2005.

Życiorys

Sergio Pitol Deméneghi pochodzi z rodziny o włoskich korzeniach. Jego ojciec Ángel Pitol Sampieri i matka Cristina Deméneghi Buganza zmarli bardzo wcześnie. Babka Catalina Buganza i wuj Agustín Deméneghi wychowali go wraz z jego bratem Angelem, na plantacji trzciny cukrowej Potrero (Córdoba, stan Veracruz). Jako dziecko, od piątego do dwunastego roku życia, chorował na malarię. W czasie choroby babka czytała mu książki i w ten sposób rozbudziła jego zainteresowania literaturą. Po ustąpieniu choroby ukończył szkołę średnią w Córdobie (1945–1949). Studiował literaturę i prawo na Narodowym Autonomicznym Uniwersytecie Meksykańskim (1950-1955). Od wczesnej młodości wiele podróżował, zwiedził m.in. kraje Ameryki Płd., Kubę, Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię, Hiszpanię, Włochy, Polskę, Czechosłowację, ZSRR, Chiny. Często zostawał na dłużej w kraju, który odwiedzał, w celu poznania kultury i języka. W sumie za granicą spędził ok. 28 lat i napisał tam większość swoich utworów. W 1960 rozpoczął pracę w Meksykańskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W 1968 roku jako attaché kulturalny przyjechał do Rumunii. Zaraz po przyjeździe do Bukaresztu zrezygnował ze stanowiska na znak protestu po masakrze w Tlatelolco. Później sprawował funkcję attaché kulturalnego w Polsce (1972-1975), we Francji (1976), na Węgrzech (1977). Przez sześć lat był ambasadorem w Czechosłowacji (1983–1988).

Był profesorem Uniwersytetu Veracruz, w Meksyku (od 1966), i Uniwersytetu Bristolskiego, w Wielkiej Brytanii (1971–72). Pracował dla wielu wydawnictw: Wydawnictwo Uniwersytetu Veracruz, Novaro, Oasis, Anagrama, Tusquets, Seix Barral. Jest członkiem korespondentem Meksykańskiej Akademii Języka.

Został wyróżniony wieloma nagrodami literackimi m.in. Nagroda im. Juana Rulfo, Nagroda Cervantesa. Był stypendystą Fundacji Guggenheima (1998).

Jest posiadaczem tytułu doctora honoris causa Narodowego Uniwersytetu Autonomicznego Meksyku (od 1998) i Uniwersytetu Veracruz (od 2003). W 2005 Biblioteka Instytutu Cervantesa w Sofii otrzymała jego imię.

Jedna z jego powieści została zekranizowana:

Znajomość j. polskiego, włoskiego, rosyjskiego i angielskiego pozwoliła mu wykonać ponad sto przekładów z tych języków.

Związki z Polską

Jest autorem bardzo związanym emocjonalnie z Polską i jej kulturą. Spędził w Polsce w sumie sześć lat (1963–1966 i 1972–1975). Kontaktował się z wieloma osobistościami kultury i tłumaczami, z czego zdaje relację w swoich utworach. Był pierwszym tłumaczem i propagatorem na j. hiszpański takich autorów polskich jak: Witold Gombrowicz, Bruno Schulz, Kazimierz Brandys, Jerzy Andrzejewski. W 1987 otrzymał Nagrodę Stowarzyszenia Kultury Europejskiej. W 1998 za wybitne zasługi w rozwijaniu polsko-meksykańskiej współpracy kulturalnej został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Twórczość

Jest znany głównie jako autor opowiadań, ale szersze uznanie przyniosły mu powieści i eseje. Jego utwory charakteryzuje wyjątkowa umiejętność narracji łączącej wątki autobiograficzne, refleksje na temat literatury i sztuki oraz styl właściwy dziennikowi z podróży. Krzyżując gatunki i różne tradycje literackie, tworzy dzieła z pogranicza metaliteratury i fikcji, w których widać wpływy Borgesa i Faulknera oraz klimat prozy podróżniczej i przygodowej Verne’a i Dickensa. Często wykorzystuje także odniesienia do autorów, których przetłumaczył.

Bibliografia

Powieści

Zbiory opowiadań

Eseje

Przekłady literackie

z j. polskiego

Andrzejewski,Jerzy

Brandys, Kazimierz

Gombrowicz, Witold

Schulz, Bruno

Antologie

z j. angielskiego

Austen,Jane

Conrad, Joseph

James, Henry

Firbank, Ronald

Madox Ford, Ford

Franco, Jean

Graves, Robert

Lowry, Malcolm

z j. węgierskiego

Déry, Tibor

z j. rosyjskiego

Czechow, Anton

Pliniak, Borys

z j. włoskiego

Berto, Giuseppe

Bassani, Giorgio

Malerba, Luigi

Vittorini, Elio

Nagrody i wyróżnienia

Przypisy

  1. ↑ Muere el escritor mexicano Sergio Pitol a los 85 años. elpais.com. . (hiszp.).
  2. ↑ Autobiografia: odczytana z okazji przyznania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Veracruz
  3. ↑ Rafael Gutiérrez Giradot, „Poeta doctus: Sergio Pitol o la transgresión en los géneros literarios” w Sergio Pitol, El oscuro hermano gemelo: vida y obra, Editorial Norma, 2004, str. 19-54
  4. ↑ np. w El arte de la fuga México, Era, 1996
  5. ↑ Liliana Tabákova, „Geografías literarias de Sergio Pitol”, Revista electrónica de estudios filológicos, Universidad de Sofía, No. 12 Diciembre 2006
  6. ↑ Wywiad, Carlos Monsivais, w El País, Babelia, 8 de octubre 2005. . .
  7. ↑ Luis H. Aristizábal, „Las lecturas de Sergio Pitol”, w Piedepágina Revista de Libros, No. 9 Octubre 2006
  8. ↑ Sergio Pitol laureatem nagrody im. Cervantesa , instytutksiazki.pl, 2 grudnia 2005  .

Linki zewnętrzne

Laureaci Nagrody Cervantesa

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedie internetowe: