Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w piłce nożnej mężczyzn

Bośnia i Hercegowina

Bosna i Hercegovina
Босна и Херцеговина

Przydomek	Zmajevi / Змајеви (Smoki), Zlatni ljiljani / Златни љиљани (Złote Lilie)
Związek	bośn. i chorw. Nogometni savez Bosne i Hercegovine / Ногометни савез Босне и Херцеговине serb. Fudbalski savez Bosne i Hercegovine / Фудбалски савез Босне и Херцеговине
Sponsor techniczny	Kelme
Trener	Sergej Barbarez
Skrót FIFA	BIH
Ranking FIFA	71. (1343.32 pkt.)[a]
Miejsce w rankingu Elo	25. (10 lipca 2016) (1741 pkt.)
Zawodnicy
Kapitan	Edin Džeko
Najwięcej występów	Edin Džeko (139)
Najwięcej bramek	Edin Džeko (67)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz  Iran 1:3 BIH (Teheran, Iran; 6 czerwca 1993)
Najwyższe zwycięstwo BIH 7:0 Estonia  (Zenica, FBIH, BIH; 10 września 2008) BIH 8:1 Liechtenstein  (Vaduz, Liechtenstein; 7 września 2012)
Najwyższa porażka  Niemcy 7:0 BIH (Fryburg, Niemcy; 16 listopada 2024)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
↑ Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w piłce nożnej mężczyzn (bośn. i chorw. Reprezentacija Bosne i Hercegovine u nogometu za muškarce / Репрезентација Босне и Херцеговине у ногомету за мушкарце, serb. Reprezentacija Bosne i Hercegovine u fudbalu za muškarce / Репрезентација Босне и Херцеговине у фудбалу за мушкарце) – narodowy zespół piłkarzy nożnych Bośni i Hercegowiny. Za jej funkcjonowanie odpowiedzialny jest Związek Piłki Nożnej Bośni i Hercegowiny. Swój pierwszy oficjalny mecz rozegrała w czerwcu 1993.

Ze względu na trwającą w kraju wojnę, reprezentacja Bośni przez ponad dwa lata od debiutu nie rozgrywała oficjalnych spotkań. Udział w rozgrywkach międzynarodowych rozpoczęła dopiero w 1996 roku od eliminacji Mistrzostw Świata.

W eliminacjach do Euro 2004 Bośniacy zdobyli trzynaście punktów, tylko o dwa mniej od Danii, która zajęła pierwsze miejsce w grupie. Podopieczni Blaža Sliškovicia pokonali m.in. właśnie Duńczyków (2:0, w Kopenhadze) oraz Norwegów (1:0).

Udanie zaprezentowali się również w kwalifikacjach do Mundialu 2006, które zakończyli na trzecim miejscu przed m.in. Belgią. Zanotowali remisy z Hiszpanią (dwukrotnie) i Serbią oraz raz wygrali z Belgami.

W eliminacjach do Euro 2008 piłkarze bośniaccy również sprawili niespodziankę, pokonując w Oslo Norwegię (2:1). Jednak w dalszych grach zabrakło selekcjonera Sliškovicia (podał się do dymisji w grudniu 2006) oraz kilku najważniejszych piłkarzy, którzy w proteście przeciw polityce prowadzonej przez Związek Piłkarski, postanowili zakończyć kariery reprezentacyjne. Po rezygnacji Sliškovicia władze federacji sięgnęli ponownie po Fuada Muzurovicia, który pracował z kadrą w latach 1992-1997.

Za najbardziej znanego piłkarza bośniackiego uchodzi Safet Sušić, w latach 80. gracz Paris Saint-Germain oraz wielokrotny reprezentant Jugosławii, z którą brał udział w Mundialach 1982 i 1990 oraz Euro 1984. Kiedy powstała samodzielna reprezentacja Bośni i Hercegowiny pałeczkę po Sušiciu przejęło utalentowane pokolenie zawodników urodzonych na początku lat 70. Wielu z nich odniosło duże sukcesy w klubach europejskich: Hasan Salihamidžić był przez dziewięć lat zawodnikiem Bayernu Monachium, z którym zdobył m.in. sześć tytułów mistrza Niemiec i Puchar Mistrzów; sukcesy w Bundeslidze zanotował również Sergej Barbarez, w sezonie 2000-2001 król strzelców niemieckiej ekstraklasy. Elvir Bolić grał przez wiele lat w Turcji, w tym w Galatasaray SK i Fenerbahçe SK, a Elvir Baljić i Mirsad Hibić terminowali w jedenastkach zespołów hiszpańskich, odpowiednio Realu Madryt i Atlético Madryt.

Niedługo po ostatnim spotkaniu eliminacji do Euro 2008 wymówienie otrzymał trener Muzurović. Jego następcą został niedawny reprezentant kraju Meho Kodro, który jednak został szybko zdymisjonowany po tym, jak odmówił gry z Iranem. W lipcu 2008 nowym selekcjonerem był Chorwat Miroslav Blažević. Po nieudanym awansie na Mistrzostwa Świata 2010 (przegrana w barażach z Portugalią) podał się do dymisji. Jego miejsce pod koniec grudnia 2009 zajął Safet Sušić^[1].

Pod jego wodzą Bośniacy osiągnęli jak dotąd największy sukces w swojej historii – zakwalifikowali się do finałów Mistrzostw Świata 2014 w Brazylii, zajmując w eliminacjach pierwsze miejsce. Pokonali w nich między innymi faworyzowaną Grecję.

Na turnieju w Brazylii bośniaccy piłkarze znaleźli się w grupie F razem z Argentyną, Nigerią i Iranem. Po jednym zwycięstwie (z Iranem 3:1) i dwóch porażkach (0:1 z Nigerią, oraz 1:2 z Argentyną) z trzema punktami na koncie zajęli trzecie miejsce w grupie i odpadli z turnieju.

W czasie eliminacji do Euro 2016 i Mistrzostw Świata 2018 trenerem reprezentacji Bośni i Hercegowiny był Mehmed Baždarević. Obie kampanie kwalifikacyjne zakończyły się jednak dla Bośniaków porażką i brakiem awansu (w pierwszym przypadku musieli oni uznać wyższość Walijczyków i Belgów, w drugim ponownie Belgów i Greków).

Po tym ostatnim niepowodzeniu Mehmed Baždarević przestał być trenerem reprezentacji^[2], a wieloletni napastnik tej ekipy Vedad Ibišević zakończył karierę^[3].

Reprezentacja Bośni wzięła udział w towarzyskim pucharze Kirin, który wygrała pokonując w finale reprezentację Japonii 2:1.

Udział w igrzyskach olimpijskich									.	Kwalifikacje do igrzysk olimpijskich						Uwagi
Rok	Runda	Miejsce	M	W	R	P	B+	B-		M	W	R	P	B+	B-
1900	BIH była częścią Austro-Węgier
1904
1908
1912
1948-1992	BIH była częścią Jugosławii
1996	Nie brała udziału															jako RBIH
2000	Nie zakwalifikowała się									10	2	1	7	11	24	jako BIH
2004										8	4	1	3	6	10
2008										4	1	2	1	6	6
2012										8	2	2	4	4	8
2016										8	2	0	6	10	22
2020										10	6	0	4	24	11

Udział w mistrzostwach świata									.	Kwalifikacje do mistrzostw świata						Uwagi
Rok	Runda	Miejsce	M	W	R	P	B+	B-		M	W	R	P	B+	B-
1950 - 1990	BIH była częścią Jugosławii
1994	Nie brała udziału															jako RBIH
1998	Nie zakwalifikowała się									8	3	0	5	9	14	jako BIH
2002										8	2	2	4	12	12
2006										10	4	4	2	12	9
2010										12	6	1	5	25	15
2014	Faza grupowa	20/32	3	1	0	2	4	4		10	8	1	1	30	6
2018	Nie zakwalifikowała się									10	5	2	3	24	13
2022										8	1	4	3	9	12

Udział w mistrzostwach Europy									.	Kwalifikacje do mistrzostw Europy						Uwagi
Rok	Runda	Miejsce	M	W	R	P	B+	B-		M	W	R	P	B+	B-
1960 - 1992	BIH była częścią Jugosławii
1996	Nie brała udziału															jako RBIH
2000	Nie zakwalifikowała się									10	3	2	5	14	17	jako BIH
2004										8	4	1	3	7	8
2008										12	4	1	7	16	22
2012										12	6	3	3	19	14
2016										12	5	3	4	18	15
2020										11	4	2	5	21	18
2024

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Szkoleniowiec	O	od	do	M	W	R	P
Fuad Muzurović		1995	1997	18	7	2	9
Džemaludin Mušović		1998	1999	7	1	2	4
Faruk Hadžibegić		1999		7	2	2	3
Avdo Kalajdžić		1999		1	0	1	0
Mišo Smajlović		2000	2001	14	5	4	5
Blaž Slišković		2002	2006	37	11	11	15
Fuad Muzurović		2007		9	3	0	6
Meho Kodro		2008		2	0	1	1
Denijal Pirić		2008		1	1	0	0
Miroslav Blažević		2008	2009	17	8	2	7
Safet Sušić		2010	2014	49	23	9	17
Mehmed Baždarević		2015	2017	25	14	5	6
Robert Prosinečki		2018	2019	22	9	6	7
Dušan Bajević		2020		8	0	2	6
Iwajło Petew		2021	2022	0	0	0	0
Faruk Hadžibegić[5]		2023 stycz.	2023 sierp.	4	1	0	3
Meho Kodro[6]		2023 sierp.	2023 wrzes.	2	1	0	1
Savo Milošević[5]		2023		4	1	0	3

• Oficjalna witryna związku
• Profil na stronie FIFA. fifa.com. . (ang.).
• Profil na National Football Teams (ang.)
• RSSSF – archiwum wyników
• RSSSF – archiwum zawodników z największą liczbą występów i goli