Psalm 142

W dzisiejszym świecie Psalm 142 stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum osób i organizacji. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na życie codzienne, Psalm 142 przykuł uwagę zarówno ekspertów, jak i ciekawskich. W tym artykule zbadamy różne aspekty Psalm 142, od jego początków po dzisiejszą ewolucję, analizując jego wpływ w różnych obszarach i zastanawiając się nad jego znaczeniem dla przyszłości. Psalm 142 to fascynujący temat, który zachęca nas do refleksji i kwestionowania naszych spostrzeżeń, dlatego z radością zagłębimy się w jego badania na kolejnych stronach.

Psalm 142
Ilustracja
Psalm 142, Psałterz Eleonory Akwitańskiej, ok. 1185
Autor

przypisywany Dawidowi

Tematyka

religijna

Typ utworu

psalm biblijny

Data powstania

między XI a III w. p.n.e.

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Palestyna

Język

hebrajski

Data wydania

p.n.e.

poprzednia
Psalm 141 		następna
Psalm 143
Multimedia w Wikimedia Commons

Psalm 142 – jeden z utworów zgromadzonych w biblijnej Księdze Psalmów. W systemie numeracji stosowanym w greckiej Septuagincie i łacińskiej Wulgacie psalm ten jest psalmem 141.

Psalm ten identyfikuje się również często przez łaciński incipit Voce mea ad Dominum clamavi[1] (wersja Wulgaty; w Nowej Wulgacie clamo[2]).

Tekst psalmu i jego interpretacja

Psalm ten zaliczany jest do grupy psalmów błagania indywidualnego, a więc stanowi osobistą modlitwę, wyraz wiary i ufności w pomoc Bożą w konkretnej sytuacji życiowej[3]. Zarówno Biblia Jerozolimska, jak i Biblia Tysiąclecia klasyfikują go jako lamentację indywidualną, za czym przemawia odniesienie go w tradycji i liturgii chrześcijańskiej do osoby cierpiącego Chrystusa[4][5]. Tekst hebrajski określa Psalm 141 jako należący do utworów przypisywanych królowi Dawidowi. Autor natchniony, nazywając psalm pieśnią pouczającą (hebr. ‏מַשְׂכִּיל‎) i modlitwą (hebr. ‏תְּפִלָּה‎), nie omieszkał podać jej okoliczności: gdy był w jaskini[a][b]. Biblia Tysiąclecia sugeruje odnośniki do wydarzeń opisanych w Pierwszej Księdze Samuela: Dawid w jaskini Adullam lub w Engaddi (En Gedi)[c][5].

W Psalmie 142 trzykrotnie wymienione zostaje imię Jahwe (hebr. ‏יהוה‎; w. 2 i 6)[6].

Redaktorzy wydań Biblii Jerozolimskiej oraz Biblii poznańskiej umieścili przed psalmem nagłówek sugerujący interpretację tekstu Modlitwa prześladowanego. Strwożony podmiot domaga się uwagi Boga, lamentuje przed Jahwe (w. 2–3). Mówi Bogu, że czyha na niego niebezpieczeństwo (sidło, hebr. ‏פַח‎[d]), o którym przecież on wie. Psalmista nie znajduje żadnego obrońcy, sytuacja jest bez wyjścia (4–5). Ponownie wznosi głos do Boga z prośbą o usłyszenie wołania (hebr. ‏רִנָּה‎). Brakuje mu już sił, a prześladowcy zdają się być silniejsi (w. 6–7). Znowu prosi o uratowanie z opresji. Ufa i chce oddać Bogu chwałę (w. 7). Reakcją na Bożą pomoc ma być towarzystwo ludzi prawych (hebr. ‏צַדִּיקִ֑ים‎; w. 8). W domyśle: sprawiedliwi będą solidarni w dziękowaniu za interwencję[4].

Użycie w liturgii chrześcijańskiej

Obrządki zachodnie

W tradycyjnym rzymskim układzie brewiarza psalm 141 (142 w numeracji hebrajskiej) ten śpiewany lub odmawiany jest jako piąty psalm nieszporów piątkowych (zarówno w wersji sprzed reform Piusa X jak i po tych reformach)[7][8]. W obrządku monastycznym jest pierwszym psalmem nieszporów piątkowych[9].

W rzymskiej liturgii godzin zreformowanej po soborze watykańskim II Psalm 142 (141 numeracji łacińskiej) odmawiany jest w I Nieszporach niedzieli pierwszego tygodnia, poprzedza go Psalm 141. W nagłówku redaktorzy zasugerowali interpretację: „Bóg ucieczką w cierpieniu”. Jako krótki komentarz zacytowany został doktor Kościoła św. Hilary z Poitiers, który sugeruje, że treść psalmu wypełniła się w Chrystusie „podczas Jego Męki”[10].

W tradycji franciszkańskiej Psalm 142 odmawiany jest podczas nabożeństwa Transitusu upamiętniającego śmierć Franciszka z Asyżu zawsze 3 października w godzinach wieczornych. Psalm poprzedzony jest antyfoną rozpoczynająca się od słów: O, błogosławiona duszo[11]. Zgodnie z informacjami zawartymi w źródłach franciszkańskich święty miał przed śmiercią recytować Psalm 142[12][13].

Obrządki wschodnie

W obrządku bizantyjskim psalm 141 (142 w numeracji hebrajskiej) jest drugim z czterech stałych psalmów nieszpornych, recytowanych podczas części nieszporów zwanej lucernarium[14].

Uwagi

  1. ↑ W Ps 57 podobny wstęp z dokładniejszą informacją: gdy zbiegł od Saula do jaskini.
  2. ↑ Por. Ps 142,1.
  3. ↑ Por. 1 Sm 22,1 lub 1 Sm 24,4.
  4. ↑ Metaforycznie o sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu, także prowadzącej do grzechu.

Przypisy

  1. ↑ Jan Kochanowski: Psałterz Dawidów. .
  2. ↑ Psalmus 142 (Nova Vulgata. Bibliorum Sacrorum Editio). Vatican Internet Sites. . (łac.).
  3. ↑ Wstęp do Księgi Psalmów. W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 700. ISBN 83-7014-519-1.
  4. ↑ a b Psalm 141(140). W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 839. ISBN 83-7014-519-1.
  5. ↑ a b Augustyn Jankowski (tłum), Lech Stachowiak (tłum.): Psalm 141 (Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003). biblia.deon.pl. .
  6. ↑ Psalm 141. W: Pismo Święte Stary i Nowy Testament w przekładzie z języków oryginalnych. Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha, 2004, s. 816-817. ISBN 83-7015-663-0.
  7. ↑ Breviarium Romanum. Editio quinta post typicam. Pars autumnalis, Ratisbonae–Neo Eboraci–Cincinnati: Pustet, 1893.
  8. ↑ Antiphonale Sanctae Romanae Ecclesiae pro diurnis horis Ss. D. N. Pii X. Pontificis Maximi jussu restitutum et editum, Romae: Typis Polyglottis Vaticanis, 1912, XVII+776++98*+48.
  9. ↑ Sarthe Kloster Solesmes (red.), Antiphonale monasticum: pro diurnis horis ; juxta vota rr. dd. abbatum congregationum confoederatarum ordinis Sancti Benedicti a Solesmensibus monachis restitutum, wyd. Tournai, Desclée 1934, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 2011, ISBN 978-2-85274-173-7 .
  10. ↑ Liturgia godzin zakonów franciszkańskich w Polsce. T. 1, Okres Adwentu, okres Narodzenia Pańskiego. Wrocław: Franciszkańskie Wydawnictwo św. Antoniego, 2013, s. 570-571. ISBN 978-83-63084-17-2.
  11. ↑ Adoramus Te. Modlitewnik Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. Katowice-Panewniki: 2012, s. 347-348. ISBN 978-83-7593-137-2.
  12. ↑ Tomasz z Celano: Vita Prima di San Francesco d'Assisi. W: Ernesto Caroli (red.): Fonti francescane. Wyd. 4. Padowa • Assisi: Edizioni Messaggero • Movimento francescano, 1996, s. 500–501. ISBN 88-250-0006-5. (wł.).
  13. ↑ Bonawentura da Bagnoregio: Leggenda maggiore. W: Ernesto Caroli (red.): Fonti francescane. Wyd. 4. Padowa • Assisi: Edizioni Messaggero • Movimento francescano, 1996, s. 958. ISBN 88-250-0006-5. (wł.).
  14. ↑ E. Mercenier, F. Paris, La prière des églises de rite byzantin. I: L’office divin, la liturgie, les sacrements, wyd. 2, Monastère de Chevetogne, 1948, XL+471.

Linki zewnętrzne

Psalmy – ‏תהילים‎ (Tehilim)
Księga pierwsza
Księga druga
Księga trzecia
Księga czwarta
Księga piąta
Grupy psalmów
Inne terminy
Psalmy apokryficzne