Niuton
W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Niuton, analizując jego pochodzenie, wpływ na współczesne społeczeństwo oraz różne perspektywy, jakie istnieją wokół tego zjawiska. Od momentu powstania do ewolucji na przestrzeni czasu, Niuton odegrał kluczową rolę w różnych aspektach naszego życia, wywołując debaty, kontrowersje i refleksje w różnych obszarach. Poprzez szczegółową analizę zbadamy przyczyny, konsekwencje i możliwe rozwiązania związane z Niuton, w celu zapewnienia kompleksowej i wzbogacającej wizji na ten temat, istotny dla wszystkich.
| Układ | |
|---|---|
| Wymiar |
|
| Jednostka | |
| Typowe symbole wielkości |
F, Q, P, N, T |
| w jednostkach SI |
|
| w jednostkach CGS |
|
| w jednostkach anglosaskich |
|
| Źródło nazwy |
Niuton (N) – jednostka siły w układzie SI[1] (jednostka pochodna układu SI)[2].
1 N to siła, z jaką trzeba działać na ciało o masie 1 kg, aby nadać mu przyspieszenie równe 1 m/s²[2]
Nazwa niuton upamiętnia angielskiego uczonego Isaaca Newtona.
Przykłady
- 1 N to siła z jaką ziemska grawitacja oddziałuje na ciało o masie około 0,10198 kg ≈ 102 g (np. małe jabłko).
- Na powierzchni Ziemi na ciało o masie 1 kg działa siła skierowana w dół o wartości około 9,81 N, czyli 1 kgf[3]. W inżynierii i w codziennym życiu często stosuje się przybliżenie:
9,81 N = 1 kgf ≈ 10 N.
- Dekaniuton (daN) = 10 N jest używany do określenia wytrzymałości np. lin jako przybliżenie 1 kgf.
- Siła przyciągania Ziemi działająca na człowieka o masie 75 kg wynosi około 736 N.
Wielokrotności i podwielokrotności jednostki (wyróżniono najczęściej używane):
| Wielokrotności | Podwielokrotności | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mnożnik | Nazwa | Symbol | Mnożnik | Nazwa | Symbol | |
| 100 | niuton | N | ||||
| 101 | dekaniuton | daN | 10−1 | decyniuton | dN | |
| 10² | hektoniuton | hN | 10−2 | centyniuton | cN | |
| 10³ | kiloniuton | kN | 10−3 | miliniuton | mN | |
| 106 | meganiuton | MN | 10−6 | mikroniuton | µN | |
| 109 | giganiuton | GN | 10−9 | nanoniuton | nN | |
| 1012 | teraniuton | TN | 10−12 | pikoniuton | pN | |
| 1015 | petaniuton | PN | 10−15 | femtoniuton | fN | |
| 1018 | eksaniuton | EN | 10−18 | attoniuton | aN | |
| 1021 | zettaniuton | ZN | 10−21 | zeptoniuton | zN | |
| 1024 | jottaniuton | YN | 10−24 | joktoniuton | yN | |
Zobacz też
- kilogram-siła (kilopond)
- dyna
Przypisy
- ↑ niuton, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
- ↑ a b Mały ilustrowany leksykon techniczny, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1982, s. 324, ISBN 83-204-0425-8.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie jednolitości miar i dokładności pomiarów związanych z obronnością i bezpieczeństwem państwa, Dz.U. z 2005 r. nr 37, poz. 328, zmn. Dz.U. z 2005 r. nr 66, poz. 581 i Dz.U. z 2007 r. nr 90, poz. 597.
| jednostki podstawowe |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostki pochodne z osobnymi nazwami |
| ||||||
| inne jednostki pochodne |
| ||||||
| przedrostki (prefiksy) |
| ||||||
| przepisy i instytucje |
| ||||||
| powiązane nauki |
