Jean-Marie Lehn

Wygląd przypnij ukryj Jean-Marie Lehn

Jean-Marie Lehn - Drezno 2008
Państwo działania	Francja
Data i miejsce urodzenia	30 września 1939 Rosheim
Profesor, Laureat Nagrody Nobla (1987 – chemia)
Specjalność: chemia supramolekularna
Doktorat	1963 Uniwersytet Pasteura (Strasburg)
Polska Akademia Nauk
Status	członek zagraniczny
Doktor honoris causa Uniwersytet Karola – 1990
Praca naukowa
Uczelnia	Uniwersytet L. Pasteura
Uczelnia	College de France
Nagrody
Nagroda Nobla w dziedzinie chemii

Jean-Marie Lehn (ur. 30 września 1939 w Rosheim) − francuski chemik, jeden ze współtwórców, pionierów chemii supramolekularnej. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w 1987.

Życiorys

W 1963 r. obronił doktorat z chemii organicznej na Uniwersytecie Ludwika Pasteura w Strasburgu. Współpracował z Robertem Woodwardem biorąc udział w totalnej syntezie witaminy B12. W latach 1970−1978 był profesorem na Uniwersytecie Ludwika Pasteura a od 1979 jest związany z Collège de France.

W 1987 r. wraz z Charlsem Pedersenem i Donaldem J. Cramem został wyróżniony Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii w uznaniu za ich wkład w badania cząsteczek, które dzięki swej strukturze wzajemnie oddziałują z innymi cząsteczkami i cząstkami, za pośrednictwem oddziaływań międzycząsteczkowych o wysokiej selektywności.

W 1990 odznaczony tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Karola w Pradze.

W 2022 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Przypisy

1. ↑ Univerzita Karlova - Čestné doktoráty. . (cz.).
2. ↑ Prof. Jean Marie Lehn doktorem honoris causa UAM , Życie Uniwersyteckie   (pol.).

Linki zewnętrzne

• uzasadnienie Nagrody Nobla
• autobiografia J.-M. Lehna. nobelprize.org. .
• strona grupy J.-M. Lehna

Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii

XX wiek

1901: van ’t Hoff 1902: Fischer 1903: Arrhenius 1904: Ramsay 1905: Baeyer 1906: Moissan 1907: Buchner 1908: Rutherford 1909: Ostwald 1910: Wallach 1911: Skłodowska-Curie 1912: Grignard, Sabatier 1913: Werner 1914: Richards 1915: Willstätter 1918: Haber 1920: Nernst 1921: Soddy 1922: Aston 1923: Pregl 1925: Zsigmondy 1926: Svedberg 1927: Wieland 1928: Windaus 1929: Harden, von Euler-Chelpin 1930: Fischer 1931: Bosch, Bergius 1932: Langmuir 1934: Urey 1935: F. Joliot-Curie, I. Joliot-Curie 1936: Debye 1937: Haworth, Karrer 1938: Kuhn 1939: Butenandt, Ružička 1943: de Hevesy 1944: Hahn 1945: Virtanen 1946: Sumner, Northrop, Stanley 1947: Robinson 1948: Tiselius 1949: Giauque 1950: Diels, Alder 1951: McMillan, Seaborg 1952: Martin, Synge 1953: Staudinger 1954: Pauling 1955: du Vigneaud 1956: Hinshelwood, Siemionow 1957: Todd 1958: Sanger 1959: Heyrovský 1960: Libby 1961: Calvin 1962: Perutz, Kendrew 1963: Ziegler, Natta 1964: Hodgkin 1965: Woodward 1966: Mulliken 1967: Eigen, Norrish, Porter 1968: Onsager 1969: Barton, Hassel 1970: Leloir 1971: Herzberg 1972: Anfinsen, Moore, Stein 1973: Fischer, Wilkinson 1974: Flory 1975: Cornforth, Prelog 1976: Lipscomb 1977: Prigogine 1978: Mitchell 1979: Brown, Wittig 1980: Berg, Gilbert, Sanger 1981: Fukui, Hoffmann 1982: Klug 1983: Taube 1984: Merrifield 1985: Hauptman, Karle 1986: Herschbach, Lee, Polanyi 1987: Cram, Lehn, Pedersen 1988: Deisenhofer, Huber, Michel 1989: Altman, Cech 1990: Corey 1991: Ernst 1992: Marcus 1993: Mullis, Smith 1994: Olah 1995: Crutzen, Molina, Rowland 1996: Curl Jr., Kroto, Smalley 1997: Boyer, Walker, Skou 1998: Kohn, Pople 1999: Zewail 2000: Heeger, MacDiarmid, Shirakawa

XXI wiek

2001: Knowles, Noyori, Sharpless 2002: Wüthrich, Fenn, Tanaka 2003: Agre, MacKinnon 2004: Ciechanower, Herszko, Rose 2005: Chauvin, Grubbs, Schrock 2006: Kornberg 2007: Ertl 2008: Shimomura, Chalfie, Tsien 2009: Ramakrishnan, Steitz, Jonath 2010: Heck, Negishi, Suzuki 2011: Szechtman 2012: Kobilka, Lefkowitz 2013: Karplus, Levitt, Warshel 2014: Betzig, Hell, Moerner 2015: Lindahl, Modrich, Sancar 2016: Feringa, Sauvage, Stoddart 2017: Dubochet, Frank, Henderson 2018: Arnold, Smith, Winter 2019: Goodenough, Whittingham, Yoshino 2020: Charpentier, Doudna 2021: List, MacMillan 2022: Bertozzi, Meldal, Sharpless 2023: Bawendi, Brus, Jekimow

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 000000011065863X
• ORCID: 0000-0001-8981-4593
• VIAF: 61818487
• LCCN: n82016732
• GND: 113097336
• NDL: 00667723
• BnF: 11912249f
• SUDOC: 02698072X
• NKC: mzk2002112673
• NTA: 07123859X
• BIBSYS: 90845881, 90120005
• CiNii: DA00513333
• PLWABN: 9810536961405606
• NUKAT: n94315358
• J9U: 987007264483905171
• PTBNP: 1366082
• CANTIC: a11149401
• NSK: 000079262
• CONOR: 20831587

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3931361
• Britannica: biography/Jean-Marie-Lehn
• Universalis: jean-marie-lehn
• ЕСУ: 54225
• NE.se: jean-marie-lehn
• SNL: Jean-Marie_Lehn
• VLE: jean-marie-lehn
• Catalana: 0240632
• DSDE: Jean-Marie_Lehn
• identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 35896

Identyfikatory zewnętrzne:

• PAN: LEHN, Jean-Marie
• Scopus: 36050113100