Jarosław Ładosz

W tym artykule zbadamy temat Jarosław Ładosz i jego wpływ na różne aspekty społeczeństwa. Od momentu pojawienia się Jarosław Ładosz przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie, wywołując debaty i kontrowersje wokół jego znaczenia i konsekwencji. Z biegiem czasu Jarosław Ładosz wykazał swój wpływ w tak różnorodnych dziedzinach, jak ekonomia, polityka, kultura i technologia, a jego obecność nadal jest siłą napędową kształtującą bieg historii i rozwój człowieka. Dzięki tej analizie odkryjemy wiele aspektów, które wyrażają zjawisko Jarosław Ładosz i jego dzisiejsze znaczenie.

Jarosław Ładosz
Data i miejsce urodzenia

20 października 1924
Warszawa

Data śmierci

14 listopada 1997

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia marksizmu
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

1965
Uniwersytet Wrocławski

Profesura

1971

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski
Uniwersytet Śląski w Katowicach

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy
Cytaty w Wikicytatach
Grób Jarosława Ładosza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Jarosław Ładosz (ur. 20 października 1924 w Warszawie, zm. 14 listopada 1997[1]) – polski filozof-marksista, logik. Profesor i wieloletni dyrektor Instytutu Filozofii, Socjologii i Logiki Uniwersytetu Wrocławskiego, profesor i dyrektor Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wydawca dzieł Lenina, prezes Stowarzyszenia Marksistów Polskich (1990–1997).

Życiorys

Syn Janiny Dziarnowskiej i Henryka Ładosza. W okresie międzywojennym był członkiem Czerwonego Harcerstwa (od 1934/5), Pioniera i koła młodzieżowego Polskiej Partii Socjalistycznej. W latach wojny działał w podziemnej organizacji PPS Polscy Socjaliści, a od 1942 w Polskiej Partii Robotniczej i w Gwardii Ludowej. 28 kwietnia 1943 został aresztowany wraz z Wandą Jakubowską i Szymonem Syrkusem. Po uwięzieniu na Pawiaku osadzony w obozach koncentracyjnych: Oświęcim-Brzezinka, Oranienburg, Sachsenhausen i Barth (komando Ravensbürck).

Po zakończeniu wojny i powrocie do kraju studiował matematykę na Uniwersytecie Warszawskim[2], następnie był doktorantem Adama Schaffa w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych[3]. Przewodniczący Związku Akademickiego Młodzieży Polskiej.

W 1971 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1977 – zwyczajnego. Od końca lat siedemdziesiątych redaktor nowej edycji dzieł W.I. Lenina w Polsce. Członek i działacz Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej. W latach 1981–1983 był członkiem Komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej (tzw. komisji Kubiaka)[4]. Od 1990 do śmierci w 1997 prezes Stowarzyszenia Marksistów Polskich, które powstało z jego inspiracji[2]. Wydawca i przewodniczący redakcji lewicowego pisma „Nowe Horyzonty”, które przygotowywali z nim Wiesław Bek, Jan Dziewulski, Władysław Góralski, Jerzy Kraszewski i Zygmunt Najdowski (w latach 1996–1997 ukazały się dwa numery)[5].

Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B32-2-29)[1].

Praca naukowa i poglądy

Początkowo zajmował się głównie logiką matematyczną i teorią poznania. Później jego zainteresowania ewoluowały w stronę filozofii i socjologii, które programowo uprawiał jako materializm historyczny i dialektyczny. Ortodoksyjny marksista, znawca dorobku Karola Marksa i tradycji myśli marksistowskiej, historii ruchu robotniczego. Krytyk marksistowskiej scholastyki i apologetyki. W dyskusjach dotyczących socjalizmu w Polsce zajmował stanowisko uznające, że w Polsce nie ma społeczeństwa socjalistycznego, lecz mamy do czynienia ze społeczeństwem okresu przejściowego z dyktaturą proletariatu jako formą organizacji politycznej i państwowej. Podkreślał istnienie w Polsce klas społecznych, sprzeczności, wyzysku i walki ideologicznej i politycznej. Przedmiotem jego krytyki była zarówno ta tendencja w ramach polskiego marksizmu, która nawiązywała do „młodego Marksa” i próbowała rozwijać jego myśl w duchu młodomarksowskiego humanizmu, m.in. Adam Schaff, Marek Fritzhand, jak i socjologizujący nurt empiryczny. Ten ostatni – reprezentowany m.in. przez Jerzego Wiatra, Włodzimierza Wesołowskiego – był przez J. Ładosza traktowany jako marksizm zdegenerowany i jednocześnie apologetyczny wobec status quo. Krytykował także rewizjonistyczny marksizm szkoły poznańskiej i tzw. warszawskiej szkoły historyków idei. Pozostawał pod wyraźnym wpływem francuskiej myśli społecznej: Jeana Piageta oraz Louisa Althussera.

Odznaczenia i nagrody

Dzieła

  • Wielowartościowe rachunki zdań a rozwój logiki, Książka i Wiedza, Warszawa 1961
  • Współczesne formy walki materializmu z idealizmem, Książka i Wiedza, Warszawa 1965
  • Szkice z epistemologii matematyki. Matematyka jako działalność konstruktywna, Książka i Wiedza, Warszawa 1968
  • Marksistowska teoria walki klas, Książka i Wiedza, Warszawa 1969
  • Dialektyka a społeczeństwo. Wstęp do materializmu historycznego (z S. Kozyrem-Kowalskim), PWN, Warszawa 1972
  • Materializm dialektyczny, wyd. II, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1973
  • Przedmiot filozofii i jej rola społeczna. Miejsce filozofii w teorii marksistowskiej, Książka i Wiedza, Warszawa 1975
  • (red.) Feliks Dzierżyński. Życie i praca, Wojewódzka Rada Związków Zawodowych, Wrocław 1979
  • Klasa a zawód, Książka i Wiedza, Warszawa 1980
  • Marksizm – rewizjonizm – dogmatyzm, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych przy KC PZPR, Warszawa 1984
  • Przeciw pustym frazesom, Książka i Wiedza, Warszawa 1984
  • Socjalizm i komunizm, Iskry, Warszawa 1985, ISBN 83-207-0706-4

Przypisy

  1. ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna , Warszawskie cmentarze .
  2. ↑ a b Wiesław Mysłek, Wspomnienie o Jarosławie Ładoszu , smp.republika.pl, 1998 .
  3. ↑ Aleksandra Jasińska-Kania, [Wywiad] cz. 5, Małgorzata Domosławska (red.), Świadkowie Epoki , Archiwum Instytutu Pileckiego, 9 czerwca 2022 .
  4. ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 177 (11.529), 4-6 września 1981, s. 2.
  5. ↑ Nowe Horyzonty. Pismo lewicy (1996–1997) , Stowarzyszenie Marksistów Polskich .
  6. ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 1 lutego 1955 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 504).
  7. ↑ Nowiny, nr 165 (8951), 22-23-24 lipca 1977, s. 2.
  8. ↑ Nagrody "Trybuny Ludu" 1974 roku, "Trybuna Ludu", nr 258, 15 września 1974, s. 3.
  9. ↑ Nagrody "Trybuny Ludu" 1985 r., "Trybuna Ludu", nr 144, 22 czerwca 1985, s. 2.
  10. ↑ Nagrody im. Ludwika Waryńskiego, "Życie Warszawy", nr 103, 3 maja 1986, s. 2.

Bibliografia

Linki zewnętrzne