Historia filozofii (nauka)

Historia filozofii, także: historiografia filozofii – nauka o dziejach filozofii; bada rozwój jej problemów, metod uprawiania, filozoficznych poglądów, nurtów, prądów, szkół, systemów i kierunków, a także życiorysy samych filozofów^[1]^[2]. Nie jest tożsama z historią idei.

Nauka historii filozofii zajmuje się teoriami dotyczącymi ogólnych praw bytu i myślenia, powstającymi w procesie rozwoju myśli filozoficznej. Przedmiotem historii filozofii jako nauki jest zatem historia filozoficznej myśli ludzkości^[3].

Aspekty

Historia filozofii może być zorientowana na następujące aspekty myśli filozoficznej:

osobę (biografię) filozofa;
dzieła filozoficzne;
metodę uprawiania filozofii;
stanowiska filozoficzne;
systemy filozoficzne;
nurt (prąd) lub szkołę filozoficzną;
problem filozoficzny stawiany przez filozofa.

Epoki

W dziejach opisywanych przez historię filozofii można wyróżnić następujące epoki:

Epoka	Nurty
Starożytność	presokratycy, klasyczna filozofia grecka, filozofia helleńska, filozofia późnego antyku
Średniowiecze	patrystyka, scholastyka
Wczesna nowożytność	humanizm, renesans, racjonalizm, empiryzm, oświecenie
Filozofia współczesna	transcendentalizm, idealizm, pozytywizm, materializm, neokantyzm, filozofia życia, pragmatyzm, strukturalizm
Filozofia najnowsza	fenomenologia, neopozytywizm, filozofia analityczna, filozofia egzystencji, neomarksizm, poststrukturalizm, postmodernizm

Ogólne opracowania historii filozofii

Ernst von Aster: Historia filozofii. Tłum. J. Szewczyk. Warszawa 1969;
Frederick Copleston: Historia filozofii. Tomy 1-9;
Bertrand Russell: Dzieje filozofii Zachodu i jej związki z rzeczywistością polityczno-społeczną od czasów najdawniejszych do dnia dzisiejszego. Tłum. T. Baszniak, A. Lipszyc, M. Szczubiałka, Warszawa 2000;
Władysław Tatarkiewicz: Historia filozofii. Tomy 1-3. (różne wydania);

Przypisy

↑ Por. N. Hartmann: Myśl filozoficzna i jej historia. Tłum. J. Garewicz. Toruń 1994, s. 46 i nast.
↑ historia filozofii, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
↑ M.T. Jowczuk: Historia filozofii jako nauka, jej przedmiot, metoda i znaczenie. W: Krótki zarys historii filozofii. Pod redakcją M.T. Jowczuka, T.I. Ojzermana, I.J. Szczipanowa. Przeł. Marian Drużkowski i in.. Wyd. I. Warszawa: Książka i Wiedza, październik 1965, s. 8. (pol.).

Linki zewnętrzne

Jan Czerkawski i Stanisław Janeczek, Historiografia filozoficzna, Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, ptta.pl .

[1] Por. N. Hartmann: Myśl filozoficzna i jej historia. Tłum. J. Garewicz. Toruń 1994, s. 46 i nast.

[epwn-2] historia filozofii, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .

[3] M.T. Jowczuk: Historia filozofii jako nauka, jej przedmiot, metoda i znaczenie. W: Krótki zarys historii filozofii. Pod redakcją M.T. Jowczuka, T.I. Ojzermana, I.J. Szczipanowa. Przeł. Marian Drużkowski i in.. Wyd. I. Warszawa: Książka i Wiedza, październik 1965, s. 8. (pol.).

[1]

[2]

[3]