Częstochowa (stacja kolejowa)
W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Częstochowa (stacja kolejowa), analizując jego pochodzenie, ewolucję i dzisiejsze znaczenie. Częstochowa (stacja kolejowa) to temat, który wzbudził ogromne zainteresowanie w różnych dziedzinach, od nauki po kulturę popularną. Na przestrzeni dziejów Częstochowa (stacja kolejowa) odgrywał zasadniczą rolę w społeczeństwie, wpływając na różne aspekty współczesnego życia. W tym artykule postaramy się rzucić światło na najważniejsze aspekty Częstochowa (stacja kolejowa), aby zapewnić kompleksowy i aktualny pogląd na ten temat.
_-_fotopolska.eu_(237734).jpg) Budynek dworca | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| Zarządca | |
| Data otwarcia |
1846 |
| Poprzednie nazwy |
Tschenstochau, Częstochowa (Osobowa), Częstochowa Osobowa |
| Liczba pasażerów (2018) |
3,6 mln[1] |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
4 |
| Liczba krawędzi peronowych |
8 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Schemat stacji
| |
Położenie na mapie Częstochowy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°48′31,42″N 19°07′09,45″E/50,808728 19,119292
| |
Częstochowa – największa stacja kolejowa Częstochowy, znajdująca się na Śródmieściu. W latach swojej budowy była jednym z najnowocześniejszych dworców kolejowych w Polsce. W klasyfikacji PKP należał do dworców kategorii A, czyli obsługujących ponad 2 miliony pasażerów rocznie[2], a od 2015 roku działa jako dworzec kategorii „P” (premium)[3]. Stacja jest jedną z najważniejszych w południowej Polsce, obsługującą połączenia lokalne i dalekobieżne w ruchu krajowym i międzynarodowym.
Ruch pasażerski
| Rok | Wymiana roczna | Wymiana pasażerska na dobę | Miejsce w Polsce |
|---|---|---|---|
| 2017[4] | 3 720 000 | 10 200 | 21 |
| 2018[1] | 6 200 000 | 10 000 | 20 |
| 2019[4] | 3 940 000 | 10 800 | 23 |
| 2020[4] | 2 050 000 | 5 500 | 23 |
| 2021[4] | 2 520 000 | 6 900 | 24 |
| 2022[5] | 9 300 |
Historia
.jpg)
Pierwszy dworzec wzniesiono w latach 1845–1846 podczas budowy kolei warszawsko-wiedeńskiej. Miał charakter późnoklasycystyczny i kształtem przypominał lokomotywę – jego środkowa część miała piętro i kwadratową wieżę, natomiast boczne pawilony były parterowe. W 1852 zainstalowano na dworcu telegraf. W 1873 roku dworzec został powiększony, a następnie rozbudowany przez arch. Czesława Domaniewskiego. Na początku XX wieku został przebudowany przez Czesława Domaniewskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wojskowym komendantem stacji kolejowej był kpt. Antoni Malinowski[6]. Pierwszy pociąg elektryczny wjechał na stację w 1956 roku. Dworzec rozebrany został pod koniec lat 70. XX wieku. Z pierwotnych zabudowań ocalały budynek pomocniczy nazywany konduktorownią i dawny szalet. Decyzja o budowie nowego dworca zapadła w połowie lat 70., gdy miasto zostało stolicą województwa. W wyniku ogólnopolskiego konkursu architektonicznego zdecydowano[7], że projektantem nowego dworca zostanie krakowski[8] architekt Ryszard Frankowicz wraz z zespołem 16 współpracowników[7]. Pierwsze prace w tym kierunku zaczął prowadzić na przełomie lat 70. i 80., gdy m.in. na potrzeby nowego budynku dworcowego wyburzono budynek stacyjny powstały w czasach budowy kolei warszawsko-wiedeńskiej. Po upadku socjalizmu planowaną po wschodniej stronie torów część przeznaczoną na biura kolejowe mocno zmniejszono, w efekcie czego dokonane już wyburzenie starego dworca okazało się zbędne. Równocześnie w pawilonie zachodnim zaprojektowano pomieszczenia z przeznaczeniem na cele komercyjne[8].
Budowa obecnego dworca kolejowego została rozpoczęta przez Śląską DOKP w Katowicach i trwała od roku 1989 do 1996[9], przy czym główny gmach plac przed nim rozpoczęto budować w 1994 roku[7]. Pasaż z poczekalniami nad torami oddano do użytku w 1991 na VI Światowe Dni Młodzieży, a pozostałą część 9 listopada 1996 roku, w 150. rocznicę dotarcia kolei do Częstochowy. Uroczyście otworzył ją ówczesny prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski[10]. 24 maja 1997 r. przed dworcem odsłonięto pomnik z popiersiem Władysława Biegańskiego, dzieło Szymona Wypycha[9].
W lipcu 2019 r. SARP Częstochowa i PKP SA ogłosiły konkurs na koncepcję realizacyjną nowego dworca kolejowego i studialnego opracowania zagospodarowania dla terenów po zachodniej stronie torów, w tym obszaru dworca autobusowego[11].
Linie kolejowe
Przez stację przechodzą następujące linie kolejowe:
- 1 Warszawa Centralna – Katowice (zelektryfikowana linia łącząca Śląsk z Mazowszem poprzez województwo łódzkie)
- 700 Częstochowa – Częstochowa Stradom
- 701 Częstochowa – posterunek odgałęźny Kucelinka (linie łączące Wiedenkę z protezą koniecpolską)
Budynek
Projektantem obecnego, postmodernistycznego budynku dworca jest krakowski architekt Ryszard Frankowicz[10]. Dworzec ma powierzchnię 3186 m² i kubaturę 41 tys. m³, a konstrukcja dachowa jest wsparta na 22 kolumnach o wysokości 11,5 m i średnicy 1 m[9].
Dworzec jest dworcem przelotowo-czołowym. Obok peronu pierwszego wyróżniony jest także peron 1a nazywany kieleckim. Przy peronie 1a znajduje się jedyny nieprzelotowy tor.
Na dworcu znajduje się ogólnodostępna kaplica, w której regularnie odprawiane są nabożeństwa[12].
Ruch pociągów
_perony.JPG)
Na stacji Częstochowa zatrzymują się pociągi TLK i IC spółki PKP Intercity, regio spółki Polregio, a także składy Kolei Śląskich.
Galeria
-
Fontanna „zegar słoneczny” -
Hala główna -
Poczekalnia w pasażu nad torami -
Podjazd dla osób o ograniczonej mobilności -
Kaplica dworcowa -
Pomnik parowozu TKt48-151
_Travelarz.jpg)
_Travelarz.jpg)
_Travelarz.jpg)
_Travelarz.jpg)
_Travelarz.jpg)
_Travelarz.jpg)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. .
- ↑ Wykaz dworców kolejowych zarządzanych przez Oddział Dworce Kolejowe. PKP Dworce Kolejowe. . . (pol.).
- ↑ Michał Hyra: Mamy w Częstochowie dworzec klasy premium. Ale nie jest to Stradom. Gazeta Wyborcza . Agora SA, 2015-08-19. . (pol.).
- ↑ a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie , Portal statystyczny UTK (pol.).
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska – Dane o stacjach 2022. .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.1, nr 43), MSWojsk., 10 listopada 1920, s. 1171.
- ↑ a b c Częstochowski mutant. Ten dworzec symbolizuje ambicje miasta, które zepchnięto na boczny tor, „gazetapl” (pol.).
- ↑ a b Tomasz Haładyj, Pamiętacie, jak 20 lat temu otwierano nowy dworzec? [ZDJĘCIA, WIDEO] , czestochowa.wyborcza.pl, 24 listopada 2016 .
- ↑ a b c Mirosław Zwoliński: Przewodnik po Częstochowie. Częstochowa: Oddział PTTK Huty „Częstochowa”, 1997, s. 79. ISBN 83-902642-2-6.
- ↑ a b Wioleta Bąk, Tomasz Haładyj: Remont tunelu pod dworcem PKP. gazeta.pl, 2005-06-14. . (pol.).
- ↑ Witold Urbanowicz, Rusza konkurs na koncepcję nowego dworca w Częstochowie wraz z otoczeniem , www.transport-publiczny.pl, 10 lipca 2019 (pol.).
- ↑ Kaplica kolejarzy i podróżnych. niedziela.pl, 2004. .
Linki zewnętrzne
- Częstochowa w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – atlaskolejowy.net
- Częstochowa w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Towarzystwo Przyjaciół Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Częstochowie
| Częstochowa | ||
| Linia 1 Warszawa Zachodnia – Katowice (232,020 km) | ||
  odległość: 3,930 km
|
|
odległość: 2,188 km
|
| Linia 700 Częstochowa Stradom – Częstochowa | ||
 odległość: 2,204 km
|
|
|
| Linia 701 Częstochowa – Kucelinka (p.odg.) | ||
|
|
odległość: 2,188 km
| |
