Batalion ON „Mazury II”
W dzisiejszym świecie Batalion ON „Mazury II” to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Od momentu pojawienia się Batalion ON „Mazury II” był przedmiotem debaty, analiz i badań ekspertów z różnych dziedzin. Jej wpływ na społeczeństwo, gospodarkę, politykę i kulturę sprawia, że jest to temat o uniwersalnym znaczeniu. W tym artykule zbadamy różne aspekty Batalion ON „Mazury II”, od jego pochodzenia po wpływ na codzienne życie ludzi. Poprzez wyczerpującą analizę postaramy się rzucić światło na różne aspekty, które sprawiają, że Batalion ON „Mazury II” jest tematem wartym zbadania i zainteresowania.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Józef Stanisław Kiernożycki |
| Ostatni |
kpt. Feliks Dąbecki |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Skład | |
II Mazurski Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Mazury II”)[a] – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.
Jednostka sformowana została w maju 1939, w Mławie, w składzie Warszawskiej Brygady ON według etatu batalionu ON typ IV. Dowództwo, pododdziały specjalne oraz trzy kompanie stacjonowały w Mławie.
II Mazurski batalion ON w kampanii wrześniowej
Przygotowania batalionu do działań wojennych
Jednostką administracyjną i mobilizującą dla II Mazurskiego batalionu ON był 32 pułk piechoty w Twierdzy Modlin. Bezpośrednio po zakończeniu prac organizacyjnych batalion przystąpił do budowy umocnień na odcinku rzeka Mławka – wieś Dwukoły. 20 sierpnia żołnierze batalionu powołani zostali na ćwiczenia okresowe.
Działania bojowe
Udział w bitwie pod Mławą
W kampanii wrześniowej walczył w składzie 20 Dywizji Piechoty Armii „Modlin”. W dniach 1–3 września przydzielony do 78 pułku piechoty w I rzucie obrony dywizji zajmował odcinek od wzg. 181,1 do Cegielni Lewickiej[1]. tam uczestniczył w bitwie pod Mławą, W dniu 1 września pozycje batalionu były ostrzeliwane przez artylerię niemiecką, na przedpolu stwierdzono patrole niemieckie[2] Przed wieczorem przez pozycje batalionu przeszedł z reduty Działdowo I Mazurski batalion ON, a przed północą 5 batalion strzelców zdążające do odwodu dywizji. 2 września pluton zwiadu II mazurskiego batalionów ON stoczył walkę z niemieckim oddziałem rozpoznawczym w lasach nadleśnictwa Dwukoły, wsparł walkę plutonu kawalerii dywizyjnej 20 DP i wspólnie rozbili niemiecki pododdział rozpoznawczy. Przed wieczorem na pozycje batalionu ON „Mazury II“ wyszło natarcie niemieckiej piechoty, które załamano w ogniu broni maszynowej i artylerii odcinka[3]. 3 września do godz. 15.00 na pozycjach zajmowanych przez batalion panował względny spokój. Po czym stanowiska batalionu znalazły się po ostrzałem niemieckiej artylerii i broni maszynowej, po czym na pododcinek 3 kompanii wyszło natarcie niemieckiej piechoty z lasów iłowskich. Natarcie odparto w ogniu broni maszynowej i artylerii. Po południu pozycje batalionu były bombardowane przez niemieckie lotnictwo oraz ostrzelane przez niemiecką broń maszynową. W późnych godzinach wieczornych na rozkaz dowództwa Armii „Modlin”, 20 DP miała odejść na pozycję opóźniania w rejonie Opinogóra-Szulmierz-Przasnysz. Dowódca 78 pp otrzymał rozkaz o odwrocie w nocy 3/4 września, pułk miał wycofać się dwoma drogami polnymi na Glinojeck do Wyszyn Kościelnych, po czym dołączyć do kolumny głównej 20 DP i w jej składzie dalej maszerować dalej[4].
Odwrót na linię rzeki Wisły i Narwi
Od nocy 3/4 września do godz. 10.00 4 września 2 kompania osłaniała odwrót na pozycji pośredniej na wzgórzach w pobliżu wsi Studzieniec. Wówczas 2 kompania podlegała dowódcy 1 batalionu km i br. tow. mjr. Wacławowi Kuczaj-Kuczajowskiemu[5]. 4 września o świcie batalion na rozkaz dowódcy 78 pp zszedł z zajmowanych dotychczas stanowisk obronnych zbierał się na szosie Turza Mała-Mława w głębi lasu, pod osłoną wyznaczonych drużyn z bronią maszynową. O godz. 7.00 mławski batalion podjął marsz odwrotowy przez Mławę w kierunku na Strzegowo przez Bogurzyn, Kowalewko, Mdzewo z zadaniem dotarcia do lasów opinogórskich. 2 kompania przed zejściem z wyznaczonych stanowisk nie była atakowana przez piechotę niemiecką, ale znalazła się pod ostrzałem artyleryjskim. Podczas odwrotu zagubił się ranny dowódca batalionu kpt. Józef Kiernożycki, dowodzenie batalionem przejął kpt. Feliks Dąbecki[6]. W rejonie Kowalewka batalion został zaatakowany przez lotnictwo niemieckie, gdzie poniósł bardzo duże straty osobowe poległo około 20 żołnierzy wielu było rannych. Następnie II Mazurski batalion ON maszerował w szykach luźnych przez Glinojeck w kierunku Raciąża i dalej Płocka[7].
Następnie udział w obronie Warszawy (Odcinek Warszawa-Wschód, pododcinek Południowo-Wschodni).
Obsada personalna
- Dowództwo
- dowódca - kpt. Józef Stanisław Kiernożycki (ranny pod Mławą)
- adiutant batalionu - ppor. rez. Lucjan Gorząch (następnie dowódca plutonu km, ranny 4 IX)
- lekarz - ppor. rez. lek. Maksymilian Marian Korytowski
- płatnik - por. rez. Stanisław Konferowicz
- szef batalionu - st. sierż. Lisowski
- dowódca 1 kompanii ON – kpt. Feliks Dąbecki (od 4 IX dowódca batalionu)[8]
- dowódca 2 kompanii ON - por. rez. Zygmunt Stelągowski, ppor. rez. Jan Kłobukowski (od 2 IX)[3]
- dowódca 3 kompanii ON – por. rez. Roman Smenda
- dowódcy plutonów strzeleckich:
- por. rez. Józef Truszkowski (od 4 IX dowódca 1 kompanii[8], poległ 13 IX pod Wieliszewem)
- ppor. rez. Jan Kłobukowski (od 2 IX dowódca 2 Kompanii ON[8])
- ppor. rez. Bronisław Świątkowski
- ppor. Seroczyński
- ppor. rez. Mieczysław Przewodowski
- por. rez. Boruszewski
- por. rez. Stanisław Truszczyński †1940 Charków[9]
- ppor. rez. Marian Tyburski
- ppor. rez. Wiktor Korniszewski
- ppor. rez. Roman Przyłuski
- st. sierż. Jaszczak
- sierż. Stasiak
- plut. Kornalewski
- plut. podchor. Sudziarski
- pododdziały specjalne:
- dowódca plutonu przeciwpancernego - ppor. rez. Stanisław Syryczyński
- dowódca plutonu karabinów maszynowych - ppor. rez. Lucjan Gorząch (ranny 4 IX w Kowalewku[8])
- dowódca plutonu zwiadu (kolarzy) - ppor. rez. Józef Jan Śliwiński
- zastępca dowódcy plutonu kolarzy - sierż. Stefan Wiśniewski
- dowódca plutonu łączności - st. sierż. rez. Antoni Burakowski, kpr. Piotr Cichowski[8]
Uwagi
- ↑ Ze względu na miejsce stacjonowania nazywany także Mławskim Batalionem ON.
Przypisy
- ↑ Dymek 2023 ↓, s. 21.
- ↑ Juszkiewicz 1979 ↓, s. 70.
- ↑ a b Juszkiewicz 1979 ↓, s. 96.
- ↑ Dymek 2023 ↓, s. 24.
- ↑ Juszkiewicz 1979 ↓, s. 128-129.
- ↑ Juszkiewicz 1979 ↓, s. 146.
- ↑ Juszkiewicz 1979 ↓, s. 154.
- ↑ a b c d e Juszkiewicz 1979 ↓, s. 197.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 567.
Bibliografia
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
- Ryszard Juszkiewicz: Bitwa pod Mławą 1939. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1979.
- Przemysław Dymek: 78 Pułk Piechoty. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 147. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2023. ISBN 978-83-66508-18-7.
- Tadeusz Jurga, Władysław Karbowski: Armia „Modlin” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07274-4.
- Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej wydanie V, 1985. ISBN 83-11-07109-8.