Azotowodór

Wygląd przypnij ukryj Azotowodór

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) azydek wodoru Inne nazwy i oznaczenia kwas azotowodorowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	HN3
Masa molowa	43,03 g/mol
Wygląd	bezbarwna ciecz
Identyfikacja
Numer CAS	7782-79-8
PubChem	24530
InChI InChI=1S/HN3/c1-3-2/h1H InChIKey JUINSXZKUKVTMD-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie rozpuszczalny Temperatura topnienia −80 °C Temperatura wrzenia 35,7 °C Kwasowość (pKa) 4,6
Budowa Moment dipolowy 1,70 ± 0,09 D
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne. Dawka śmiertelna LD50 33 mg/kg (szczur, doustnie)
Podobne związki
Inne aniony	chlorowodór
Pochodne azydki	azydek sodu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Azotowodór zwany też kwasem azotowodorowym – nieorganiczny związek chemiczny o wzorze HN
3, bezbarwna, łatwo parująca, toksyczna ciecz, silnie wybuchowa. Gazowy azotowodór także wykazuje działanie wybuchowe.

Azotowodór został po raz pierwszy otrzymany przez T. Curtiusa w 1890 r., obecnie wolny kwas azotowodorowy otrzymuje się z jego soli, najczęściej poddając azydek sodu działaniu rozcieńczonego roztworu kwasu siarkowego i oddestylowując lotny HN
3, bądź poprzez reakcję amoniaku z podtlenkiem azotu:

H
2SO
4 + 2NaN
3 → 2HN
3 + Na
2SO
4 N
2O + NH
3 → HN
3 + H
2O

Azotowodór reaguje z metalami tworząc odpowiednie sole azydki o działaniu detonującym. Najpopularniejszy azydek ołowiu, używa się do produkcji spłonek pobudzających materiały wybuchowe.

Właściwości biologiczne

Toksyczność HN
3 jest porównywalna z toksycznością cyjanowodoru. Zawartość w powietrzu na poziomie 0,0005–0,007 mg/l powoduje wystąpienie objawów zatrucia. Objawami zatrucia są mdłości, ból głowy, wymioty, głębokie obniżenie ciśnienia, demielinizacja włókien nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym oraz uszkodzenie jąder i wątroby.

Zastosowanie

Wolny kwas azotowodorowy używa się do syntezy tetrazoli i ich pochodnych.

Przypisy

1. ↑ Haynes 2014 ↓, s. 5-92.
2. ↑ a b c Haynes 2014 ↓, s. 3-436.
3. ↑ Haynes 2014 ↓, s. 9-52.

Bibliografia

• CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, ISBN 978-1-4822-0867-2  (ang.).

Kwasy nieorganiczne

Kwasy beztlenowe i ich analogi

kwasy tlenowcowodorowe H 2S aq H 2Se aq H 2Te aq H 2Po aq kwasy halogenowodorowe HF aq HCl aq HBr aq HI aq HAt aq kwasy pseudohalogenowodorowe HN 3 aq HCN aq HOCN HCNO HSCN HNSC Inne HAuCl 4 HAuBr 4 HBF 4 H 2PtCl 6 H 2SiF 6 HPF 6 HSbF 6 HAsF 6

Kwasy tlenowe

grupa 6 H 2CrO 4/H 2Cr 2O 7 H 2MoO 4 H 2WO 4 grupa 7 HMnO 4 HTcO 4 HReO 4 grupa 13 HBO 2 H 3BO 3 grupa 14 H 2CO 3 H 4SiO 4/H 2SiO 3 grupa 15 HNO 2 HNO 3 HNO 4 H 3PO 2 H 3PO 3 H 3PO 4 HPO 3 H 4P 2O 6 H 4P 2O 7 H 3AsO 3 H 3AsO 4 grupa 16 H 2S 2O 4 H 2SO 2 H 2SO 3 ⇄ HSHO3 H 2S 2O 2 H 2SO 4 H 2S 2O 7 H 2SO 5 H 2S 2O 8 H 2S 2O 3 H 2S 2O 6 H 2SeO 3 H 2SeO 4 H 2TeO 3 H 6TeO 6 grupa 17 HClO HClO 2 HClO 3 HClO 4 HBrO HBrO 2 HBrO 3 HBrO 4 HIO HIO 2 HIO 3 HIO 4 pochodne HSO 3F HSO 3Cl H 2NSO 3H HNOSO 4 H 2CS 3 H 2PO 3F HPO 2F 2

• Kategoria:Kwasy nieorganiczne

Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):

• LCCN: sh85063479
• GND: 4183290-5
• BNCF: 31773
• J9U: 987007533733705171

Encyklopedia internetowa:

• Britannica: science/hydrazoic-acid
• БРЭ: 1805053
• Catalana: 0114210