Wiesław Żurawski

Wygląd przypnij ukryj Wiesław Żurawski
Data urodzenia

1914

Data śmierci

16 kwietnia 1979

Zawód, zajęcie

nauczyciel, historyk

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Wiesław Żurawski (Dziadek; ur. 1914, zm. 16 kwietnia 1979) – polski historyk, współautor kompendiów na temat dziejów Polski i świata, wieloletni nauczyciel historii i języka polskiego w Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Reytana, Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Czackiego oraz Gimnazjum i Liceum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie.

Życiorys

Wychował się w Warszawie w rodzinie o tradycjach patriotycznych (pradziadek ze strony matki uczestniczył w powstaniu listopadowym i powstaniu styczniowym). W latach 1925–1928 uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego, a następnie do Gimnazjum im. Tadeusza Reytana, gdzie w 1934 roku uzyskał maturę. Absolwent studiów historycznych na Uniwersytecie Warszawskim (praca magisterska o marszałku wielkim koronnym Janie Firleju). W latach 1938–1939 nauczyciel Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Czackiego oraz Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego. W okresie II wojny światowej uczestniczył w tajnym nauczaniu w działającym w konspiracji Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego. W 1945 roku podjął pracę w Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Reytana jako nauczyciel historii. Uczył w nim również języka polskiego. Wypowiadał się na łamach prasy na temat programu nauczania historii w szkolnictwie. W 1978 roku otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za wielki wkład w wychowanie młodzieży szkolnej i zasługi dla oświaty.

Na wiosnę 1977 roku siedmiu nauczycieli Reytana (m.in. Ireneusz Gugulski, Stefania Światłowska, Anna Modrzejewska i Wojciech Fałkowski) podpisało list w sprawie powołania specjalnej komisji sejmowej dla zbadania wydarzeń czerwcowych 1976. Decyzją władz oświatowych profesorowie mieli zostać przeniesieni do innych szkół, a Wiesław Żurawski, który wprawdzie petycji nie podpisał, ale wspierał protestujących nauczycieli – na emeryturę. Po ciężkiej chorobie zmarł w Wielkanoc 1979 roku. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 271, rząd I, grób 4).

Uczniami i wychowankami Wiesława Żurawskiego byli m.in. Andrzej Ajnenkiel, Jerzy Axer, Jacek Banaszkiewicz, Adam Boniecki, Jolanta Choińska-Mika, Jerzy Korolec, Tadeusz Stefan Jaroszewski, Marek Kazimierz Kamiński, Sławomir Mazurek. Jerzy Okulicz-Kozaryn, Jerzy Pieńkos, Henryk Samsonowicz, Wojciech Tygielski, Cezary Wodziński, Ryszard Wołoszyński.

Publikacje książkowe

Współautor książek Tysiąc lat dziejów Polski (wraz z Władysławem Kurkiewiczem i Adamem Tatomirem), wyd. LSW 1961, 1962, 1967, 1974, 1979, oraz Dzieje świata. Chronologiczny przegląd najważniejszych wydarzeń (wraz ze Stanisławem Arnoldem, Władysławem Kurkiewiczem i Adamem Tatomirem), wyd. LSW 1972, 1976, 1981, 1982, 1990, wyd. Bellona 1996.

Odznaczenia i wyróżnienia

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1978), Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem 10-lecia Polski Ludowej i innymi odznaczeniami. Wyróżniony Nagrodą Ministra Oświaty i Wychowania I stopnia.

Wspomnienia uczniów

„W Reytanie mieliśmy świetnego historyka – Wiesława Żurawskiego. Wykładał „z głowy”, a potem z bolesną miną zapowiadał: „Zobaczmy, co na ten temat mówi nasz podręcznik”, i czytał bez komentarza. Rozumieliśmy” (Adam Boniecki).

„W warszawskim liceum im. Tadeusza Reytana miałam fantastycznego nauczyciela, pana profesora Wiesława Żurawskiego, który pokazał, jak fascynującą, logiczną zagadką może być historia; jak wiele z tych rzeczy, których uczymy się na innych, ścisłych przedmiotach jest znakomitym narzędziem w uprawianiu historii” (Jolanta Choińska-Mika).

„W sensie poznawczym to lekcje z nim były bardzo ciekawe. On dosyć szybko omijał cały ten okres historii starożytnej, uważał, że tego możemy nauczyć się sami z podręczników i uczył nas historii Polski. Uczył nas wykładając, tak się poznawało prawdziwą historię Polski” (Sławomir Mazurek).

Przypisy

  1. ↑ a b c Zmarli. Wiesław Żurawski. „Stolica: Warszawski Tygodnik Ilustrowany”. R. 34, 1979, nr 24 (17 IV), s. 10, 1979. Warszawa: RSW „Prasa-Książka-Ruch”. ISSN 0039-1689. 
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Rozmowa Andrzeja Wernica z Wiesławem Żurawskim. „Wiadomości Historyczne: czasopismo dla nauczycieli”. Tom 22 (1979), Nr 2, s. 80–83, 86, 1979. Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne. ISSN 0511-9162. 
  3. ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1934. wne.uw.edu.pl. .
  4. ↑ Wojciech Rylski (oprac.): Materiał odczytany na uroczystość odsłonięcia kolejnych nazwisk na tablicy szkoły (1980 r.). wne.uw.edu.pl. .
  5. ↑ Wiesław Żurawski. Zdaniem pedagoga. „Słowo Powszechne”. wyd. A, 3-4-5.XII.76, Nr 276 (9304), 1976. Warszawa: Stowarzyszenie „Pax”. ISSN 0137-9283. brak numeru strony
  6. ↑ Andrzej Drogosz, Kajetan Maciejewski: Pamięci Profesora Wiesława Żurawskiego. wne.uw.edu.pl. .
  7. ↑ a b c Ewa Modrzejewska: REYTAN 1953–1989. Szkoła niepokornych. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii i Socjologii, Instytut Socjologii, 2002, s. 36, 39.
  8. ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAROL ŻURAWSKI, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne  .
  9. ↑ Magdalena Bajer. Axerowie z Kreczmarami. Poza współczesnością. „Forum Akademickie”, s. 51–53, 2009. Lublin: Fundacja Forum Akademickie. ISSN 1233-0930. 
  10. ↑ a b Adam Boniecki, Anna Goc: Boniecki: rozmowy o życiu. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2018. ISBN 978-83-240-5367-4. Brak numerów stron w książce
  11. ↑ a b Prorektor Jolanta Choińska-Mika w wywiadzie dla telewizji studenckiej. uw.edu.pl. .
  12. ↑ In memoriam. Profesor Marek Kazimierz Kamiński (1948–2020). umk.pl. .
  13. ↑ Prof. Wojciech Tygielski: pracownik naukowy nigdy nie jest „po robocie”. polskieradio.pl, 7 marca 2023. .
  14. ↑ Prawdziwe życie jest pozą akademią. Cezary Wodziński i Krzysztof Siemiński. przegladpolityczny.pl. .
  15. ↑ a b Ładysław Saar: Klepsydry prasowe zmarłych nauczycieli, uczniów i pracowników administracji VI LO im. Tadeusza Reytana w Warszawie (nekrologi Wiesława Żurawskiego z 1979 roku, poz. 10). wne.uw.edu.pl. .

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):