Trzemżal

W dzisiejszym artykule będziemy odkrywać fascynujący świat Trzemżal. Od początków po dzisiejsze znaczenie, temat ten wzbudził zainteresowanie milionów ludzi na całym świecie. Przez lata Trzemżal udowodnił, że ma znaczący wpływ na różne aspekty społeczeństwa, kultury i życia codziennego. Poprzez wszechstronną analizę dokładnie zbadamy znaczenie Trzemżal w różnych kontekstach i jego pozycję w obecnym krajobrazie. Przygotuj się na podróż pełną odkryć i poznania Trzemżal, która sprawi, że zaniemówisz.

Trzemżal
wieś
Ilustracja
Kuźnia w Trzemżalu.
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

gnieźnieński

Gmina

Trzemeszno

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-235[2]

Tablice rejestracyjne

PGN

SIMC

0098424

Położenie na mapie gminy Trzemeszno
Mapa konturowa gminy Trzemeszno, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Trzemżal”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzemżal”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Trzemżal”
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego
Mapa konturowa powiatu gnieźnieńskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Trzemżal”
Ziemia52°32′53″N 17°53′44″E/52,548056 17,895556[1]

Trzemżalwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Trzemeszno.

Położenie i charakter

Pomnik Tysiąclecia

Trzemżal jest liczącą 750-800 mieszkańców wsią sołecką położoną w południowo-wschodniej części gminy Trzemeszno oddaloną 7 kilometrów od Grodu Kilińskiego, który leży w powiecie gnieźnieńskim. Jako sołectwo sąsiaduje z: Mijanowem, Popielewem, Zieleniem, Ostrowitem, Miławą, Kamieńcem i Szydłowem. Miejscowość usytuowana jest na wysokości około 100 m n.p.m. w równinnym, bezleśnym terenie. W Trzemżalu znajdują się gleby dobrych klas oraz rozwinięta jest wysokowydajna produkcja rolna i hodowlana. Sołectwo posiada dobrą sieć dróg asfaltowych ułatwiających dojazd do gospodarstw i pól.

W swoich początkach Trzemżal należał do klasztoru kanoników regularnych w Trzemesznie i stanowił wraz z sąsiednimi miejscowościami jego gospodarcze zaplecze. Wieś duchowna, własność opata kanoników regularnych w Trzemesznie pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[3]. Skromna początkowo osada rozwinęła się i przerodziła w XIX w. w samodzielną wieś. Jak cała Wielkopolska, tak i Trzemżal w okresie zaborów był przedmiotem germanizacji. W 1895 roku pruska Komisja Kolonizacyjna wykupiła majątek Trzemżal i rozparcelowała go. W tym okresie połowę ludności wsi stanowili Niemcy. Pozostałością tamtego okresu jest stary gmach szkoły niemieckiej z 1901 roku. Przeciwwagą dla polityki germanizacyjnej było powstanie w 1915 roku szkoły polskiej.

Natychmiast po wyzwoleniu spod okupacji hitlerowskiej przystąpiono do organizacji polskiej szkoły. Powstawały również organizacje społeczne, bowiem w 1946 roku zaczęło działalność Koło Gospodyń Wiejskich. Reaktywowano również działalność straży pożarnej. 5 października 1954 roku uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy powołano w powiecie Mogilno 27 gromad, w tym gromadę Trzemżal. Miała ona powierzchnię 57 km kwadratowych. W 1960 roku zamieszkiwało ją 187 osób, a 10 lat później 1921 mieszkańców. Należała pod tym względem do najmniejszych w powiecie mogileńskim. Na jednego mieszkańca przypadało wtedy 2,52 ha – najwięcej w powiecie, a z pracy w rolnictwie utrzymywało się 84,7% ludzi. W 1971 roku Trzemżal posiadał palmę pierwszeństwa w powiecie pod względem największej liczby traktorów w stosunku do powierzchni gruntów ornych. W 1955 roku powstała w Trzemżalu biblioteka publiczna, która 10 lat później należała do czytelniczej czołówki w powiecie. Działał tu Klub Rolnika, a w 1975 roku otwarto Wiejski Dom Kultury.

W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Trzemżal, po jej zniesieniu w gromadzie Trzemeszno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Obiekty

We współczesnym Trzemżalu funkcjonuje Zespół Szkół Szkoła Podstawowa i Gimnazjum, Urząd Pocztowy, sklepy, przystanek PKS, stacja benzynowa, działa Ochotnicza Straż Pożarna i Koło Gospodyń Wiejskich. Wieś posiada także przedszkole, sieć hydrantową, punkt weterynaryjny, świetlicę wiejską oraz kilka podmiotów gospodarczych. W 1995 roku parafia Trzemżal została połączona unią personalną z parafią Szydłowo. Msze święte odbywają się w kościele parafialnym pw. Św. Józefa Rzemieślnika wybudowanym w 1985 w Trzemżalu. Celebrowane są przez proboszcza parafii ks. Romana Płaczka.

Na rozwidleniu dróg do Słowikowa i Ostrowitego stoi pomnik postawiony z okazji Tysiąclecia Państwa Polskiego. Upamiętnia on wybudowanie w czynie społecznym drogi do Ostrowitego i Jerzykowa (1963-1965)[4].

Osoby

10 grudnia 1888 w Trzemżalu urodził się major Mieczysław Sylwester Paluch – organizator i jeden z wyższych dowódców powstania wielkopolskiego oraz współorganizator II powstania śląskiego.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141176
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1312 .
  3. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 247.
  4. napis na tablicy pamiątkowej in situ