Strąk

W dzisiejszym świecie Strąk staje się coraz bardziej istotnym tematem zainteresowań w różnych obszarach. Niezależnie od tego, czy chodzi o sferę osobistą, zawodową, akademicką czy polityczną, Strąk wywarł ogromny wpływ i wywołał debatę i refleksję wśród ekspertów i ogółu społeczeństwa. Jego wpływ sięga od kultury po technologię, w tym gospodarkę i środowisko. W tym artykule zbadamy, jak Strąk zmienił i nadal zmienia świat, w którym żyjemy, a także jego krótko- i długoterminowe implikacje.

Otwarty strąk grochu

Strąk (legumen) – owoc pojedynczy, suchy pękający, zwykle wielonasienny. Wykształcony jest z zalążni pojedynczej tj. utworzonej z jednego owocolistka. Od podobnego mieszka różni się tym, że otwiera się (pęka) dwustronnie: wzdłuż szwu brzusznego (szwu zrośnięcia brzegów owocolistków, tam gdzie przymocowane są nasiona) i szwu grzbietowego (żyłki środkowej owocolistka). Nasiona zwykle okrągławe[1], ułożone są wzdłuż zrośnięcia się brzegów owocolistka[2]. Owocnia jest cienka i skórzasta, niezróżnicowana morfologicznie. Anatomicznie podzielona jest na warstwy o różnej budowie, co ma istotny wpływ na proces rozsiewania nasion.

Wyróżnia się strąk przewęzisty w przypadku owoców wyraźnie zwężonych pomiędzy poszczególnymi nasionami. Strąk taki, spotykany na przykład u roślin z rodzaju cieciorka (Coronilla) składa się z szeregu kolejnych, jednonasiennych członów[3].

Strąk jest typem owocu charakterystycznym dla rodziny bobowatych (Fabacaeae), a przykładami roślin posiadających strąki są między innymi: bób, groch oraz fasola.

Zastosowanie

 Osobny artykuł: Rośliny strączkowe.

Strąki są po zbożach drugim pod względem ważności źródłem pożywienia roślinnego dla ludzi[1]. Wykorzystywane są w całości jako warzywo (odmiany szparagowe fasoli zwykłej i odmiany cukrowe grochu zwyczajny) lub przyprawa (tamaryndowiec indyjski), ew. spożywane są tylko zawarte w nich nasiona (bób, soja warzywna, soczewica jadalna, ciecierzyca pospolita, orzech ziemny). W wyniku zabiegów hodowlanych odmiany udomowione cechują się większymi strąkami od przodków dziko rosnących oraz mają strąki nie pękające samoistnie, co chroni przed stratami plonów[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. XXI-XXII. ISBN 83-7255-326-2.
  2. ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Botanika. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 305-306. ISBN 83-01-13946-3.
  3. ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.