Stary Ochędzyn

W dzisiejszym świecie Stary Ochędzyn jest tematem, który wywołał wiele zainteresowania i debaty. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na obecne społeczeństwo czy wpływ na różne obszary, Stary Ochędzyn przyciągnął uwagę wielu osób. Od momentu powstania do chwili obecnej Stary Ochędzyn wzbudził wiele opinii i był przedmiotem licznych studiów i badań. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne aspekty związane ze zmienną Stary Ochędzyn, analizując jej znaczenie, implikacje i ewolucję w czasie.

Zobacz też: inne znaczenia nazwy Ochędzyn.
Stary Ochędzyn
wieś
Ilustracja
Kościół św. Anny w Starym Ochędzynie
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

wieruszowski

Gmina

Sokolniki

Liczba ludności (2011)

356[2]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

98-420[3]

Tablice rejestracyjne

EWE

SIMC

0208752

Położenie na mapie gminy Sokolniki
Mapa konturowa gminy Sokolniki, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Ochędzyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Ochędzyn”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Ochędzyn”
Położenie na mapie powiatu wieruszowskiego
Mapa konturowa powiatu wieruszowskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Stary Ochędzyn”
Ziemia51°17′55″N 18°15′56″E/51,298611 18,265556[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Stary Ochędzyn – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Sokolniki. Przysiółki Srojków i Zajęca. Przez Ochędzyn Stary przepływa rzeka Brzeźnica, obecnie w formie rowu melioracyjnego, która biegnie wzdłuż drogi powiatowej nr 482 w odległości kilkuset metrów a swój początek ma w miejscowości Kopaniny. Zabytkowy kościół drewniany pw. św. Anny, wykazujący pewne cechy typu wieluńskiego, szkoła podstawowa.

Od 1245 do 28 lipca 1794 stanowi własność klasztoru cysterek z Łubnic. W posiadaniu konwentu cysterek w Ołoboku pozostanie aż do kasacji klasztoru. W roku 1250 przeniesiona na prawo niemieckie. W roku 1552 wieś liczyła 13 łanów kmiecych, miała kościół parafialny oraz młyn. W roku 1720 kościół posiadał 3 ołtarze. Według prawa zwyczajowego pleban sokolnicki odprawiał w nim nabożeństwo co trzecią niedzielę.

W Tabelli Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego... z r. 1827 wzmiankowany jako wieś Ochędzyń, w województwie kaliskim, obwodzie wieluńskim, powiecie ostrzeszowskim, parafii Sokolniki, wł. rządowa, 64 domy, 438 ludności, 3 mile od miasta obwodowego[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Historia

Z epoki przedhistorycznej obszaru dzisiejszego Ochędzyna zachowały się liczne pamiątki archeologiczne. Pierwsze wzmianki, z dokumentów XIII wieku opisane zostały w Słownik geograficzny Królestwa Polskiego[5] oraz w kilku innych opracowaniach historycznych. Historyk Stanisław Karwowski podał wiele faktów o Ochędzynie przy okazji opisywania Konwentu Cysterek w Ołoboku w Rocznikach Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego.[6]. W roku 1250 lokowany na prawie niemieckim. Regestra poborowe z lat 1552–1553 wykazują Ochędzyn jako wieś parafialną, później jednak aż do roku 1921 ochędzka świątynia była kościołem filialnym parafii św. Mikołaja w Sokolnikach. Stanisław Karwowski opisał także sprawę o wycinanie lasu w Ochędzynie z roku 1638.[6] W roku 1644 tak opisano granicę między Ochędzynem a Chobaninem:

Począwszy od dwóch węgielników cieszęckiego i chobańskiego przy drodze z Ochędzina do Cieszęcina idącej ciągnie się ściana między temiż dziedzinami, 53 kopcami oznaczona, i kończy się przy drodze Młyńskiej, do Wieruszowa idącej, pod Kesą górą, dzie wysypane trzy węgielniki, jeden chobański albo wieruszowski, drugi ochędzki, trzeci mieleszyński. Od tych zaczyna się ściana między Mieleszynem a Chobaninem czyli Wieruszowem i kopce sypane tak po prawej, jak i po lewej stronie rzeczonej drogi i ciągną się te kopce aż do Prosny, potem tąż rzeką dalej ciągnie się ściana, której brzeg jeden do Wieruszowa, drugi do Mieleszyna ma należeć, i kończy się granica tam, gdzie ściana między Wieruszowem a Opatowem poczyna się.

W roku 1673, w swojej, wiodącej prawdopodobnie przez Ochędzyn, podróży do Wieruszowa umiera najbardziej znany z przeorów Jasnej Góry - Augustyn Kordecki. W dokumentach Rady Stanu Królestwa Polskiego, pod sygnaturą 380 zachowały się akta procesu o sporny podatek z roku 1826, w którym wieś nawiedziło gradobicie[7].

20 kwietnia 1863 roku na południowy wschód od wsi miała miejsce potyczka oddziału Franciszka Parczewskiego[8]. Miejsce potyczki upamiętnia pomnik. Parafia św. Anny w Starym Ochędzynie erygowana została w roku 1921.

 Osobny artykuł: Wysiedlenia Polaków z rejencji kaliskiej i łódzkiej.

W czasie okupacji niemieckiej wieś została przeznaczona pod kolonizację niemiecką. Gospodarzy wraz z rodzinami wypędzono z ich gospodarstw, większość wywożąc na roboty do Niemiec. W ramach Sonderaktion, skierowanej przeciwko polskiej inteligencji, 9 listopada 1939 został osadzony w więzieniu w Radogoszczu k. Łodzi ksiądz Wincenty Śliwiński. Ksiądz Bolesław Kobierski, proboszcz Ochędzyna, został aresztowany 9 października 1941 i wysłany do obozu koncentracyjnego w Dachau.[9]

Brama-dzwonnica kościoła pw. św. Anny w Starym Ochędzynie

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129977
  2. ↑ Wieś Stary Ochędzyn w liczbach , Polska w liczbach , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1220 .
  4. ↑ Tabella Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożnoa w Biurze Kommisyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. Tom II M-Z. w Warszawie, w drukarni Łątkiewicza przy ulicy Senatorskiéy Nro 467, 1827
  5. ↑ Ochędzin, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 362.
  6. ↑ a b Stanisław Karwowski, Klasztor PP. Cysterek w Ołoboku, Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego, Tom XXVI. Zeszyt I
  7. ↑ 185 II Rada Stanu Królestwa Polskiego, sygn .380
  8. ↑ Franciszek Parczewski , genealogia.okiem.pl .
  9. ↑ Ks. Jan Związek, Aresztowanie i męczeństwo kapłanów ziemi wieluńskiej w okresie okupacji hitlerowskiej.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Gmina Sokolniki

Siedziba gminy: Sokolniki

Wsie
Osada
Części wsi
Osady leśne wsi
  • Sokolniki-Leśniczówka
  • Szustry
Przysiółki wsi
Nieoficjalna
część wsi

Herb gminy Sokolniki