Paweł Klecki

W dzisiejszym świecie Paweł Klecki to temat, który przyciągnął uwagę i zainteresowanie dużej liczby osób. Od momentu pojawienia się Paweł Klecki wywołał debatę i pytania, a także wpłynął na różne aspekty społeczeństwa. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na kulturę popularną czy wpływ na życie codzienne, Paweł Klecki zdołał przekroczyć granice i pokolenia, stając się tematem zainteresowania zarówno specjalistów, jak i ogółu społeczeństwa. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane ze zmienną Paweł Klecki, analizując jej znaczenie, implikacje i znaczenie w bieżącym kontekście.

Paweł Klecki
Ilustracja
Paweł Klecki (1965)
Data i miejsce urodzenia

21 marca 1900
Łódź

Data i miejsce śmierci

5 marca 1973
Liverpool

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent

Multimedia w Wikimedia Commons

Paweł Klecki, również jako Paul Kletzki (ur. 21 marca 1900 w Łodzi, zm. 5 marca 1973 w Liverpoolu[1][2]) – polsko-szwajcarski dyrygent i kompozytor żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku 9 lat[3]. Jego pierwszą nauczycielką była Róża Schindler-Süss[2]. W wieku 15 lat występował na otwarciu Łódzkiej Orkiestry Symfonicznej. W czasie I wojny światowej walczył na froncie. W latach 1915–1919 grał w Łódzkiej Orkiestrze Symfonicznej, jednocześnie studiując kompozycję u Juliusza Wertheima i dyrygenturę u Emila Młynarskiego[3]. Ponadto od 1918 do 1921 roku studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim[2]. Wziął udział w wojnie polsko-radzieckiej w latach 1920–1921[3].

Studia muzyczne kontynuował od 1921 roku w Berlinie, gdzie kontynuował naukę u Juliusza Wertheima oraz Friedricha Ernsta Kocha (teoria muzyki) w Hochschule für Musik. W 1923 roku miał miejsce jego debiut jako dyrygenta[2], a od 1925 dyrygował Berlińską Orkiestrą Filharmoniczną i innymi orkiestrami niemieckimi[3]. W 1933 roku wyemigrował z Niemiec i wyjechał do Włoch, gdzie uczył kompozycji i orkiestracji w Scuola Superiore di Musica w Mediolanie. W latach 1937–1938 był dyrygentem orkiestry Filharmonii w Charkowie. W roku 1939 zamieszkał w Szwajcarii, której obywatelstwo przyjął w 1947 roku. W 1940 rozpoczął współpracę z Orchestre de la Suisse Romande w Genewie, w 1943 objął kierownictwo festiwali muzycznych w Lozannie[2].

W roku 1946, w związku z zaproszeniem Arturo Toscaniniego, brał udział w koncertach uświetniających otwarcie po wojnie Teatro alla Scala (dyrygował m.in. Uwerturą Antoniego Szałowskiego), a w 1947 roku zadebiutował w Londynie dyrygując London Philharmonic Orchestra. W latach 1954–1955 dyrygował Royal Liverpool Philharmonic Orchestra. Koncertował w Europie (m.in. w 1955 z Israel Philharmonic Orchestra) i Ameryce Południowej. Od roku 1958 w Stanach Zjednoczonych prowadził najpierw Philadelphia Orchestra, a od 1958 do 1963 Dallas Symphony Orchestra[2]. W latach 1964–1966 zajmował podobne stanowisko w Bernie, a w latach 1966–1970 był dyrektorem generalnym Orchestre de la Suisse Romande[3]. Koncertował również w Polsce z Orkiestrą Filharmonii Narodowej oraz z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia[2].

Napisał ok. 30 utworów, w tym trzy symfonie, dwa koncerty (skrzypcowy, fortepianowy). Utwory te były wykonywane, lecz poświęcił się głównie dyrygenturze[3].

Zmarł podczas próby z Royal Liverpool Philharmonic Orchestra[2].

W 2023 roku w Muzeum Miasta Łodzi zrealizowano wystawę poświęconą Kleckiemu pt. „Paweł Klecki i muzyka Łodzi”[4][5][6].

Ważniejsze kompozycje

  • Kwartet smyczkowy a-moll op. 1 (1923)
  • Cztery pieśni op. 2 na głos i fortepian (1923)
  • Trzy pieśni nocne op. 3 na głos i fortepian (1923)
  • Trzy preludia op. 4 na fortepian (1923)
  • Trzy pieśni op. 6 na głos i fortepian (1923)
  • Sinfonietta e-moll op. 7 na orkiestrę (1923)
  • Fantazja c-moll op. 9 na fortepian (1924)
  • Kwartet smyczkowy nr 2 c-moll op. 13 (1925)
  • Osiem pieśni op. 15 na głos i fortepian (1926)
  • Trio fortepianowe D-dur op. 16 (1926)
  • Symfonia d-moll op. 17 na orkiestrę (1927)
  • Symfonia nr 2 g-moll op. 18 na głos i orkiestrę (1927)
  • Koncert skrzypcowy op. 19 (1928)
  • Wariacje orkiestrowe op. 20 (1929)
  • Introduction und Rondo op. 21 na skrzypce i fortepian (1930)
  • Koncert fortepianowy op. 22 (1930)
  • Kwartet smyczkowy nr 3 d-moll op. 23 (1931)
  • Capriccio op. 24 na orkiestrę (1931)
  • Muzyka koncertowa op. 25 na orkiestrę (1932)
  • Sonata skrzypcowa op. 26 (1933)
  • Mała partita op. 27 na fortepian (1933)
  • Trio smyczkowe op. 29 (1934)
  • Suita liryczna op. 30 na orkiestrę (1938)
  • Symfonia nr 3 op. 31 na orkiestrę (1939)
  • Trio na flet, skrzypce i wiolonczelę op. 32 (1940)
  • Concertino op. 34 na orkiestrę (1940)
  • Wariacje na temat E. Jacques Dalcroze’a op. 37 na orkiestrę (1940)

Źródło: Instytut Adama Mickiewicza[2].

Przypisy

  1. ↑ Paul Kletzki , AllMusic (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i Małgorzata Kosińska, Paweł Klecki , Instytut Adama Mickiewicza, 2008 (pol.).
  3. ↑ a b c d e f Marian Fuks Muzyka ocalona. Warszawa 1989, s. 204–207.
  4. ↑ y, Paweł Klecki – łodzianin w wielkim świecie , www.polityka.pl, 2023 (pol.).
  5. ↑ "Paweł Klecki i muzyka Łodzi" - wystawa o łodzianinie światowego formatu , trojka.polskieradio.pl (pol.).
  6. ↑ Klecki Remembered in Łódź – Polish Music Center , polishmusic.usc.edu .

Linki zewnętrzne