Paweł Chynowski

Dziś Paweł Chynowski to temat, który budzi duże zainteresowanie i debatę w społeczeństwie. Ludzie chętnie dowiadują się więcej na ten temat, czy to ze względu na jego aktualność dzisiaj, wpływ na życie codzienne czy znaczenie historyczne. Z różnych obszarów do Paweł Chynowski podchodzi się i analizuje z różnych perspektyw, oferując wielowymiarową wizję, która wzbogaca zrozumienie tematu. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne aspekty Paweł Chynowski, zapewniając dogłębne spojrzenie, które pozwala czytelnikowi zrozumieć znaczenie i zakres tego tematu dzisiaj.

Paweł Chynowski
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1947
Piotrków Tryb.

Zawód, zajęcie

Teatrolog-baletolog

Miejsce zamieszkania

Warszawa

Narodowość

polska

Edukacja

Liceum Ogólnokształcące im. J. Słowackiego w Piotrkowie Tryb.

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

Kierownik ds. programowo-organizacyjnych Polskiego Baletu Narodowego

Pracodawca

Teatr Wielki – Opera Narodowa

Rodzice

Piotr i Wanda z Kobylańskich

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Paweł Chynowski (ur. 27 grudnia 1947 w Piotrkowie Trybunalskim) – polski filolog, teatrolog i baletolog, krytyk teatralny i baletowy, historyk baletu, librecista. Absolwent wydziału filologii polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1972) ze specjalizacją nauki o teatrze (magisterium o tematyce teatru baletowego u prof. Tadeusza Siverta[1]). W okresie studiów uczył się także tańca klasycznego i występował w uniwersyteckim zespole baletowym „Chorea” pod kierunkiem tancerza Marka Pawlickiego z Teatru Wielkiego w Warszawie, założyciel i pierwszy redaktor naczelny "Tańca" najstarszego w Polsce tytułu poświęconemu tej dziedzinie sztuki.

Publicysta

Jeszcze jako student, w 1970 zadebiutował recenzjami baletowymi na łamach „Ruchu Muzycznego[2], zachęcony do tego przez redaktora naczelnego, wybitnego krytyka muzycznego Ludwika Erhardta[3], który stał się jego mentorem w pierwszych latach pracy publicystycznej. Współpracował z tym dwutygodnikiem regularnie w latach 1971–1981. Prawie jednocześnie, znany dziennikarz muzyczny Zdzisław Sierpiński wprowadził go na łamy dziennika „Życie Warszawy”, z którym związał się na stałe w 1975 jako publicysta kulturalny i pracował tam do 1991, skupiając się głównie na tematyce baletowej i teatralnej, także pod kryptonimem (pch). Recenzował i popularyzował sztukę baletową oraz jej artystów, zamieszczał korespondencje z różnych krajów na temat zagranicznych osiągnięć baletowych, uprawiał publicystykę problemową, upominając się m.in. przez długie lata o autonomizację baletu w Polsce[4], całkowicie uzależnionego w PRL-u od interesów opery w teatrach muzycznych.

W 1974 założył i prowadził pierwszy w kraju magazyn baletowy „Taniec”, wydawany najpierw przez Polski Teatr Tańca pod dyrekcją Conrada Drzewieckiego w Poznaniu (1974-1986), a potem przez Teatr Wielki – Operę Narodową w Warszawie pod dyrekcją Sławomira Pietrasa (1992-1994). Skupił na jego łamach wszystkich ówczesnych publicystów baletowych, jak: Irena Turska, Janina Pudełek, Bożena Mamontowicz-Łojek, Jan Berski, Renata Popkowicz-Tajchert, Jadwiga Ignaczak czy Joanna Sibilska, a także krytyków muzycznych zainteresowanych tematyką baletu, jak: Małgorzata Komorowska, Wanda Obniska, Bogusław Kaczyński, Wacław Panek, Jacek Marczyński i inni.

Publikował liczne eseje w programach teatralnych oraz artykuły na łamach innych polskich czasopism („Le Théâtre en Pologne”, „Polska”, „Przekrój”, „Życie Codzienne”), a także w fachowych miesięcznikach zagranicznych, jak: „Dance Magazine(inne języki)” (USA), „Ballett International” (RFN) i „Tanz und Gymnastik” (Szwajcaria). Pisał hasła baletowe do Encyklopedii muzycznej PWM, Polskiego Słownika Biograficznego i do amerykańskiej International Encyclopedia of Dance (Oxford University Press, New York 1998)[5]. Wiele uwagi w swojej pracy poświęcił historii baletu w Polsce, a zwłaszcza mało zbadanej i rozpowszechnionej naszej XVIII-wiecznej tradycji baletowej. Był inicjatorem, konsultantem i popularyzatorem wielu przedsięwzięć (nagród, festiwali, jubileuszy), obliczonych na podniesienie rangi baletu w Polsce, m.in. ogólnopolskich obchodów 200-lecia Polskiego Baletu w 1985 roku[6]. Członek Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.

W Teatrze Wielkim – Operze Narodowej

Od 1983 związany z Teatrem Wielkim w Warszawie, początkowo – na zaproszenie dyrektora Roberta Satanowskiego – jako konsultant programowy do spraw obchodów 200-lecia Polskiego Baletu (1983-1985), potem dramaturg baletu (1985-1992). W latach 1992–2009, za kolejnych dyrekcji, był kierownikiem literackim Teatru Wielkiego – Opery Narodowej i redaktorem tamtejszych programów teatralnych. W 2009 został pełnomocnikiem dyrektora Waldemara Dąbrowskiego do spraw organizacji baletu, współdziałając w sprowadzeniu z Holandii wybitnego polskiego choreografa Krzysztofa Pastora i w tworzeniu pod jego dyrekcją Polskiego Baletu Narodowego, który tamtego roku uzyskał autonomię artystyczną w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Od 2011 kierownik do spraw programowo-organizacyjnych tego zespołu.

Wybrane publikacje

Libretta baletowe

Jest librecistą baletów:[6]

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. Tadeusz Sivert, Encyklopedia teatru polskiego (osoby) .
  2. Paweł Chynowski, Łódzka prapremiera baletowa, „Ruch Muzyczny”, 1970, nr 12.
  3. Erhardt Ludwik – WIEM, darmowa encyklopedia , portalwiedzy.onet.pl .
  4. Paweł Chynowski, Usamodzielnić balet, „Życie Warszawy”, 1991,nr 27.
  5. International Encyclopedia of Dance – Oxford Reference, DOI10.1093/acref/9780195173697.001.0001/acref-9780195173697 (ang.).
  6. a b c Paweł Chynowski , Teatr Wielki Opera Narodowa (pol.).
  7. Historia PBN , Teatr Wielki Opera Narodowa (pol.).
  8. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki , archiwum.teatrwielki.pl .
  9. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki , archiwum.teatrwielki.pl .
  10. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki , archiwum.teatrwielki.pl .
  11. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki , archiwum.teatrwielki.pl .
  12. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki , archiwum.teatrwielki.pl .
  13. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny , e-teatr.pl .
  14. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny , e-teatr.pl .
  15. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny , e-teatr.pl .
  16. FilmPolski.pl, „FilmPolski” (pol.).
  17. Jadwiga Szajna-Lewandowska | Twórca | Culture.pl, „Culture.pl” (pol.).
  18. Irena Turska, Przewodnik baletowy, Wydanie IV uzupełnione i poprawione, Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, Kraków 2011, s. 257–262, ISBN 978-83-224-0926-8.
  19. Encyklopedia, W warszawskim balecie coś drgnęło , Encyklopedia teatru polskiego (pol.).
  20. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki , archiwum.teatrwielki.pl (pol.).
  21. Klub Miłośników Opery „Trubadur” , trubadur.pl (pol.).
  22. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny , e-teatr.pl .
  23. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny , e-teatr.pl .
  24. Casanova w Warszawie , Teatr Wielki Opera Narodowa (pol.).
  25. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny , e-teatr.pl .
  26. Jezioro łabędzie , Teatr Wielki Opera Narodowa (pol.).
  27. Krzysztof Pastor making movement magic in WA Ballet’s Dracula world premiere | Community News Group, „Community News Group”, 7 września 2018 (ang.).
  28. The story of Count Dracula will come to life on the LNOB stage , World Today News, 3 września 2021 (ang.).
  29. Dracula | Stage Whispers , www.stagewhispers.com.au .
  30. M.P.2005.83.1189 – Wyszukany akt – abc.com.pl , abc.com.pl .
  31. MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis , www.gov.pl (pol.).

Bibliografia