Niesnujowate

W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Niesnujowate. Niesnujowate to temat, który od długiego czasu budzi zainteresowanie i debatę. Ta osoba/temat/data wywarła znaczący wpływ na społeczeństwo jako całość i ważne jest, aby zrozumieć jej znaczenie i znaczenie w dzisiejszym świecie. W tym artykule zbadamy różne aspekty Niesnujowate, od jego historii po dzisiejsze wpływy, w celu zapewnienia pełniejszego i szerszego spojrzenia na ten temat. Mamy nadzieję, że pod koniec tego artykułu czytelnicy lepiej zrozumieli i docenili Niesnujowate.

Niesnujowate
Pamphiliidae[1]
Cameron, 1890
Okres istnienia: jura środkowa–dziś
174.7/0
174.7/0
Ilustracja
Niesnuja różana
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Infragromada

nowoskrzydłe

Nadrząd

skrytoskrzydłe

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

rośliniarki

Nadrodzina

osnujowce

Rodzina

niesnujowate

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Żerujące larwy Neurotoma flaviventris.

Niesnujowate[2][3], osnujowate[4] (Pamphiliidae) – rodzina owadów z rzędu błonkówek, z podrzędu rośliniarek[1].

Budowa ciała

Owady o średniej wielkości, osiągają długość 8–18 mm. W ubarwieniu owadów dorosłych przeważają ciemne barwy, z jaśniejszym wzorem. Charakteryzują się krępą budową ciała i silnie spłaszczonym odwłokiem[4]. Ich czułki są cienkie, nitkowate[5][4]. Skrzydła przedniej pary odznaczają się wyraźnie falistą żyłką analną[6]. Drugi z tergitów odwłoka jest podzielony przez środek[6], a ponadto tergity od drugiego do ósmego są po bokach ostro zagięte nad przetchlinkami[6][5].

Ekologia i występowanie

Gąsienicowate larwy tych owadów są fitofagami, żerującymi na liściach (foliofagi). Wyposażone są gruczoły przędne. Z wytwarzanych nici formują na liściach oprzędy i sieci. Przedstawiciele Cephalciinae żerują na igłach nagonasiennych z rodziny sosnowatych, a pozostałe rodzaje współczesne na roślinach okrytonasiennych, których liście uprzednio zawijają w rolki. W pojedynczym oprzędzie żerować może jedna (gatunki samotne) lub wiele larw[7][6].

Wiele niesnujowatych uznawanych jest za ważne szkodniki w sadownictwie i leśnictwie np. osnuja gwiaździsta, osnuja świerkowa i osnuja sadzonkowa[8].

Owady głównie holarktyczne[6], zasiedlające strefę umiarkowaną i borealną Eurazji i Ameryki Północnej. Na południe sięgają do Meksyku, Mjanmy i Indii[7]. W Polsce stwierdzono 38 gatunków[2] (zobacz: niesnujowate Polski).

Systematyka i ewolucja

Rodzina niesnujowatych obejmuje 330 gatunków współczesnych oraz 8 wymarłych, zgrupowanych w 10 rodzajach współczesnych[6][9] i 5 rodzajach wymarłych, w tym[7][9]:

Niesnujowate znane są w zapisie kopalnym od jury środkowej, a najstarsze ich skamieniałości należą do gatunku Scabolyda orientalis i pochodzą sprzed około 165 milionów lat[6]. Wszystkie gatunki mezozoiczne należą do podrodziny Juralydinae, a z eocenu obok wymienionej podrodziny znany jest jeszcze rodzaj Ulteramus. W oligocenie żył rodzaj Tapholyda, a z miocenu pochodzą skamieniałości żyjącego również współcześnie rodzaju Acantholyda. Brak w zapisie kopalnym Pamphiliinae[7]. Analizy filogenetyczne Wanga i innych z 2016 wskazują, że po przeniesieniu rodzaju Neurotoma do Juralydinae wszystkie podrodziny są monofiletyczne, a Juralydinae zajmują pozycję bazalną[6].

Przypisy

  1. ↑ a b Pamphiliidae, Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b Wiesław Piotrowski, Robert Rozwałka, Danuta Sołtyk. Dane o występowaniu przedstawicieli rodzin okrzeczowatych Xyelidae, niesnujowatych Pamphiliidae i szarżnikowatych Megalodontesidae (Hymenoptera: Symphyta) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 25 (2), s. 89–96, 2006. Polskie Towarzystwo Entomologiczne. ISSN 0138-0737. (pol.). 
  3. ↑ Wiesław Piotrowski, Henryk Szołtys. Rośliniarki (Hymenoptera: Syrnphyta) w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Część 1: rodziny Xyeloidae, Pamphiliidae, Megalontesidae, Xiphydriidae, Siricidae, Cephidae, Orussidae. „Acta entomologica sitesia”. 14–15, s. 45–54, 2007. ISSN 1230-7777. (pol.). 
  4. ↑ a b c osnujowate, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
  5. ↑ a b Henri Goulet: Chapter 6. Superfamilies Cephoidea, Megalodontoidea, Orussoidea, Siricoidea, Pamphilioidea, and Xyeloidea. W: Hymenoptera of the world: An identification guide to famihes. Henri Goulet, John T. Huber (red.). Ottawa: Minister of Supply and Services Canada, 1993, s. 104–110. ISBN 0-660-14933-8.
  6. ↑ a b c d e f g h Mei Wang, Alexandr P. Rasnitsyn, Hu Li, Chungkun Shih, Michael J. Sharkey, Dong Ren. Phylogenetic analyses elucidate the inter-relationships of Pamphilioidea (Hymenoptera, Symphyta). „Cladistics”. 32, s. 239–260, 2016. DOI: 10.1111/cla.1212. 
  7. ↑ a b c d S.B. Archibald, A.P. Rasnitsyn. Taxonomic names, in New early Eocene Siricomorpha (Hymenoptera: Symphyta: Pamphiliidae, Siricidae, Cephidae) from the Okanagan Highlands, western North America. „The Canadian Entomologist”. 148, s. 209–228, 2015. 
  8. ↑ Józef Banaszak: Rząd: błonkówki – Hymenoptera. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 324–328.
  9. ↑ a b Mei Wang, Alexandr P. Rasnitsyn, Chung Kun Shih, Dong Ren. New fossils from China elucidating the phylogeny of Praesiricidae (Insecta: Hymenoptera). „Systematic Entomology”. 41, s. 41–55, 2015.