Oligocen

Oligocen (ang. Oligocene)

• w sensie geochronologicznym: najmłodsza epoka paleogenu, trwająca około 11 milionów lat (od 33,9 do 23,03 mln lat temu). Oligocen jest młodszy od eocenu a starszy od miocenu. Dzieli się na dwa wieki: rupel i szat.

• w sensie chronostratygraficznym: najwyższy oddział paleogenu, wyższy od eocenu a niższy od miocenu. Oligocen dzieli się na dwa piętra: rupel i szat.

Nazwa pochodzi od połączenia dwóch greckich słów ὀλίγος, oligos – mało i καινός, kainos – nowy. Nazywany czasami złotym wiekiem ssaków.

Wymarły prawalenie (Archaeoceti), a powstały fiszbinowce. Pojawiły się dwie oryginalne rodziny ryb: wstęgorowate i podnawki. Pojawiły się duże ssaki: Indricotherium, Brontotherium, Entelodont, Hyaenodon, Megistotherium.

• pojawiają się pierwsze jeleniowate
• pojawia się pierwszy kot Proailurus lemanensis odkryty w Europie
• pierwsze propliopiteki (naczelne): (rodzaj Propliopithecus)
• dalsza ewolucja koniowatych: Mesohippus
• największy ssak lądowy wszech czasów indrikoterium.

W oligocenie nadal trwała sedymentacja, która była spowodowana transgresją morską w eocenie. Przy czym na obszarach lądowych powstawały lokalnie pokłady węgli brunatnych. Pod koniec oligocenu płytkie morze wycofało się ku północnemu zachodowi, a na Niżu Polskim zapanowała sedymentacja limniczna i rzeczna (piasek i ił z przewarstwieniami węgli brunatnych).

Na obszarze Dolnego Śląska w późnym oligocenie nastąpiły w wielu rejonach wylewy law bazaltowych.

• trzeciorzęd

• ICS-Chart/Time Scale. Międzynarodowa Komisja Stratygrafii. . (ang.).
• Mapa paleogeograficzna dla 30 mln lat temu w Kazmin V. G. i Natapov L. M.: The paleogeographic atlas of northern Eurasia. Institute of Tectonics of the Lithospheric Plates, Russian Academy of Natural Sciences, 1998. .