Morelly

W dzisiejszym świecie Morelly stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego grona osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, wpływ na kulturę popularną, czy też znaczenie w nauce, Morelly zdołał przyciągnąć uwagę ludzi w każdym wieku i o każdym pochodzeniu. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Morelly, analizując jego ewolucję w czasie, jego dzisiejszy wpływ i możliwe konsekwencje, jakie jego obecność będzie miała w przyszłości. Dzięki multidyscyplinarnemu podejściu będziemy starali się zaoferować kompleksowe spojrzenie na Morelly, zapewniając czytelnikowi pełny i wzbogacający przegląd tego fascynującego tematu.

Étienne-Gabriel Morelly
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1717
Vitry-le-François

Data śmierci

1778

Narodowość

francuska

Język

francuski

Dziedzina sztuki

literatura, filozofia

Multimedia w Wikimedia Commons
Kodeks natury, 1755

Étienne-Gabriel Morelly (ur. 1717 w Vitry-le-François, zm. 1778) – francuski filozof, przedstawiciel komunizmu utopijnego.

Poglądy

Podobnie jak współczesny mu Jean-Jacques Rousseau uważał, że ludzie w stanie natury żyli w zgodzie, a dopiero powstanie cywilizacja, a zwłaszcza instytucja własności prywatnej wpłynęła na zepsucie i podział ludzi. W swoich poglądach nawiązywał także do Jana Mesliera[1].

Społeczeństwa, według Morelliego, dzieliły się na żyjące w zgodzie (np. pierwotne gminy chrześcijańskie) i "skażone" cywilizacją (społeczeństwa, w których istnieje własność prywatna – np. współczesne mu francuskie społeczeństwo). Dzięki zniesieniu własności prywatnej społeczeństwa zepsute, mogą wrócić do stanu kreowanego przez prawo natury.

Komunizm czyli stan, w którym własność najważniejszych dla społeczeństwa dóbr będzie wspólna. Według Morelliego istnieć będzie dzięki urzeczywistnieniu podstawowych zasad:

  1. dobra istotne społecznie będą własnością społeczeństwa. Jednostki będą miały prawo do własność rzeczy osobistych,
  2. każdy obywatel będzie uczestniczył czynnie w życiu i rozwoju społeczeństwa,
  3. każdy będzie budował dobrobyt społeczny w miarę swoich możliwości.

Władza w ustroju komunistycznym, według Morelliego, należeć ma do:

  1. senatu wybieranego corocznie, spośród osób w wieku co najmniej 50 lat. Zadaniem senatu ma być tworzenie zrozumiałego dla wszystkich prawa,
  2. rady najwyższej, która sprawować ma władzę wykonawczą pod kontrolą senatu,
  3. naczelnika narodu.

Główne prace

  • Le Code de la nature (Kodeks natury), 1755 r. – przez wiele lat praca ta przypisywana była Denisowi Diderotowi[2],
  • Essai sur le coeur humain ou Principes naturels de l'éducation, 1745 r.,
  • Naufrage des îles flottantes ou la Basiliade du célèbre Pilpai, 1753 r.

Przypisy

  1. ↑ Krystyna Chojnicka, Henryk Olszewski: Historia doktryn politycznych i prawnych : podręcznik akademicki. Poznań: Ars boni et aequi, 2004, s. 134. ISBN 83-87148-60-1.
  2. ↑ Władysław Tatarkiewicz: Historia Filozofii t. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 184.

Bibliografia

  • Elżbieta Kundera, Marek Maciejewski: Leksykon myślicieli politycznych i prawnych. Warszawa: C. H. Beck, 2006, s. 308-309. ISBN 83-7387-908-0.