KSU

KSU – oznaczenie literowe Ustrzyk Dolnych na tablicach rejestracyjnych pojazdów w Polsce, od 2000 roku skrót dotyczy powiatu suskiego

KSU

KSU w Sanoku (2011)
Rok założenia	1977
Pochodzenie	Ustrzyki Dolne
Gatunek	punk rock
Wydawnictwo	Mystic Production[1]
Powiązania	Orkiestra Jednej Góry Matragona
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

KSU – polski zespół muzyczny założony w 1977 w Ustrzykach Dolnych. Początkowo wykonywał typową muzykę punk rockową i z tym nurtem jest powszechnie utożsamiany, ale z czasem zaczął grać w stylu bliższym rockowi.

Zespół wydał 11 albumów studyjnych, oprócz tego ukazało się ponad 30 pirackich i bootlegowych wydawnictw – głównie z materiałami koncertowymi.

Zespół powstał pod koniec lat 70., w źródłach jako data zespołu widnieją 1977^[2][3] oraz wiosna 1978^[4]. Zespół tworzyli uczniowie szkół średnich i zawodowych: Bogusław „Bohun” Augustyn (śpiew, saksofon), Lesław „Tomkas” Tomków (gitara basowa), Eugeniusz „Siczka” Olejarczyk (gitara), Wojciech „Ptyś” Bodurkiewicz (organy) i Waldemar „Burek” Kuzianik (perkusja)^[5][6]. Wcześniej z nastolatkami był związany perkusista Mirosław Wesołkin, który uczył „Burka” gry na instrumencie^[5]. Pierwsze próby zespołu odbywały się w kombinacie Zakładu Przemysłu Drzewnego^[7]. Początkowo zespół wykonywał covery piosenek Black Sabbath, Deep Purple i Led Zeppelin, następnie zespół grał muzykę punkrockową, wzorując się na twórczości Sex Pistols, Wire, UK Subs i The Damned^[2]. W 1979 roku nowym perkusistą został Bogdan „Tuptuś” Tutak^[5][2].

Istnieją sprzeczne informacje co do powstania nazwy zespołu. Według wspomnień „Siczki” on wraz z Wesołkinem mieli wymyślić nazwę latem 1979, kiedy bezskutecznie próbowali zatrzymać dowolny samochód jadący do Ustrzyk. Zdaniem „Bohuna” nazwę zespołu wymyślił jego brat Michał Broda (właśc. Maciej Augustyn^[8]), sugerując, by posługiwać się skrótem z tablic rejestracyjnej, zaś według „Tomkasa” nazwa zespołu nie odnosi się do tablic rejestracyjnych, a do obrazoburczego skrótu Kurwa Samostijniej Ukrainy^[9]. Przez pewien czas zespół działał jako KSU 1313^[9].

Na początku działalności zespołu muzycy napisali list do Radia Wolna Europa z prośbą o emisję zagranicznej muzyki punkrockowej. Odpowiedź została przyjęta pozytywnie, a rozgłośnia przez kilka tygodni regularnie emitowała twórczość zespołów punkrockowych^[10]. W 1979 roku KSU rozpoczęło nawiązywanie kontaktów z innymi zespołami punkrockowymi, które zaczęły pojawiać się w Polsce (głównie w Warszawie i Gdańsku). Za sprawą ogłoszenia w „Magazynie Muzycznym Jazz” około sierpnia 1979 roku zespół nawiązał kontakt z Kazimierzem „Kazesem” Staszewskim, liderem zespołu Poland^[11].

Przez pierwsze miesiące działalności zespół gra covery (m.in. Dead Kennedys)^[12]. Dużą rolę w ukształtowanie się zespołu miał Michał Broda, który odpowiadał za teksty piosenek i narzucenie ogólnego kierunku działalności KSU^[8][13].

KSU od początku istnienia popierało ideę Wolnej Republiki Bieszczad (także: Wolna Republika Bieszczadzka, WRB), która według obiegowej opinii powstała za sprawą „Bohuna” i Brody^[14]. WRB miało na celu ochronę Bieszczad i jej kultury^[2]. Zdaniem zespołu obszar WRB obejmował Ustrzyki Dolne i okolice (Sanok i Zagórz) oraz wysokie Bieszczady^[15]. Zwolennicy WRB początkowo nosili opaski ze skrótem ruchu, stylizowanym na ukraińskim tryzubie, wówczas kojarzącym się wyłącznie z Ukraińską Powstańczą Armią. Po reprymendzie Brody opaski zarzucono^[16]. Na skutek popierania idei WRB muzycy KSU byli objęci obserwacją przez Służbę Bezpieczeństwa (SB), która 19 marca 1980 roku rozpoczęła akcję „Żyletka”, wymierzoną przeciwko środowisku punkrockowemu w Ustrzykach Dolnych^[17]. Wraz z coraz częstszym pisaniem na budynkach haseł WRB i PUNK zaczęły pojawiać się napisy gloryfikujące faszyzm i swastyki. Zdaniem muzyków hasła profaszystowskie i swastyki stanowiły prowokację ze strony SB^[18]. Akcja „Żyletka” została zakończona 25 lipca 1980 roku, jednak SB śledziła działalność KSU i jej sympatyków do końca PRL^[19].

Dzięki znajomości ze Staszewskim zespół wystąpił na I Ogólnopolskim Przeglądzie Zespołów Rockowych Nowej Fali, który odbywał się w dniach 8–10 sierpnia 1980 roku w Kołobrzegu^[20]. Podczas przeglądu doszło do konfliktu pomiędzy KSU a muzykami z Tiltu, którzy w logotypie KSU (przypominający tryzub) domalowali jądra^[21]. Zespół zagrał w Kołobrzegu dwa koncerty^[12]. KSU odniosło na przeglądzie sukces, relacja ich koncertu została opublikowana na łamach zachodnioniemieckiego czasopisma „Sounds”^[2][13]. Zespół otrzymał propozycję nagrania płyty w Republice Federalnej Niemiec, jednak odrzucił propozycję^[2].

Po sierpniu 1980 roku zespół prowadził próby w Domu Górnika przy ul. Naftowej w Ustrzykach Dolnych^[22]. 30 sierpnia 1980 roku w Domu Górnika odbył się koncert zespołów KSU, Kanał i Poland^[23]. Tuż po koncercie z zespołu odszedł „Ptyś”, który uznał, że organy nie ogrywają odpowiedniej roli w zespole^[24]. Kolejny koncert KSU (ponownie w Domu Górnika) odbył się 21 sierpnia 1980 roku^[25]. Po powołaniu „Tuptusia” do Ludowego Wojska Polskiego zespół zawiesił działalność^[2]. Podczas stanu wojennego powstały utwory: „Pod prąd”, „Martwy rok” i „Moje oczy”^[26]. W 1982 roku z zespołu odszedł „Tomkas”^[27]. 30 listopada 1982 roku zespół zagrał w warszawskim klubie Riviera-Remont^[28]. Reaktywowany w 1982 roku zespół borykał się z częstymi zmianami personalnymi w składzie^[2].

Jesienią 1983 roku „Siczka” otrzymał powołanie do Pierwszego Warszawskiego Pułku Czołgów Średnich im. Bohaterów Westerplatte^[29]. Odbywając służbę wojskową skomponował: „1944”, „Po drugiej stronie drzwi”, „Umarłe drzewa”, „Skazany na 716 dni”. Po odbyciu służby wojskowej „Siczka” rozpoczął ponowne formowanie zespołu^[30]. KSU występowało w składzie: „Siczka” (śpiew, gitara), „Dżordż” (gitara basowa) i „Tuptuś” (perkusja)^[2]. 10 maja 1986 roku zespół wystąpił w Rzeszowie, w styczniu 1987 roku w warszawskim klubie Stodoła (obok Kultu), w lipcu 1987 roku na festiwalu kultury ukraińskiej w gdańskim klubie Kwadratowa^[31].

W maju 1988 roku zespół rozpoczął prace nad debiutanckim albumem muzycznym^[32]. W tym samym roku KSU wydał debiutancki album Pod prąd, na którym znalazły się utwory skomponowane przez „Siczkę” w latach 1982–1988. Większość tekstów do kompozycji „Siczki” napisał Michał Broda^[33]. Płyta sprzedała się w nakładzie 50 tys. egzemplarzy^[34]. Po premierze albumu utwory KSU zadebiutowały w Programie III Polskiego Radia^[33]. Utwór „1944” zajął piąte miejsce na Liście przebojów Programu Trzeciego^[35]. Działając pod opieką Warszawskiej Agencji Impresaryjnej Aktorów w 1988 roku zespół zagrał kilkadziesiąt koncertów (w lipcu koncertując we Lwowie i Truskawcu z zespołami RSC i Wańka Wstańka) oraz stał się jednym z najpopularniejszych polskich zespołów rockowych^[2][36]. W 1989 roku zespół po raz pierwszy pojawił się w telewizji, w programie Non stop kolor prowadzonym przez Wojciecha Manna i Jana Chojnackiego^[37].

Na przełomie 1989 i 1990 roku zespół nagrał album Ustrzyki. Zespół otrzymał propozycję nagrania teledysku, jednakże w wyniku niestawienia się na nagranie ze strony „Siczki” i „Tuptusia” klip nie powstał, a Warszawska Agencja Impresaryjna Aktorów zaprzestała współpracy z zespołem. W wyniku skandalu „Dżordż” odszedł z zespołu. Na jego miejsce przyszedł „Qqś”. W 1991 roku zespół nawiązał współpracę z Krzysztofem Rożejem. Według muzyków Rożej doprowadził do wydania około 30 pirackich wydań albumów KSU. W 1992 roku „Siczka” nawiązał współpracę z Martyną Jakubowicz^[2]. W listopadzie 1993 roku zespół wydał album Moje Bieszczady, w 1994 roku Na 15-lecie!, a w 1995 roku Bez prądu^[3].

W 1997 roku zespół pracował nad albumem Ludzie bez twarzy. Prace przerwano na skutek powodzi tysiąclecia. W 1999 roku w zespole grali: „Siczka” (śpiew, gitara), „Zyga” (gitara), „Kojak” (gitara basowa), „Dziarek” (perkusja)^[2].

W 2001 roku KSU wróciło do prac nad albumem Ludzie bez twarzy^[2]. Album ukazał się w 2002 roku^[3]. W tym samym roku zespół wydał minialbum pt. Kto cię obroni Polsko… będący zapowiedzią albumu Nasze słowa z 2005 roku^[38].

W marcu 2004 roku ukazał się album Pod prąd^[3]. W 2004 do zespołu dołączył perkusista Sebastian Mnich^[39]. W 2005 roku z zespołu odszedł basista i menedżer Paweł Tylko, a nowym gitarzystą basowym został Erik Bobella, który zadebiutował w grupie 8 stycznia 2006 roku koncertem podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Warszawie^[38].

W 2008 zespół obchodził 30-lecie istnienia, z tego powodu wydany został album XXX-lecie, Akustycznie^[40][41], zawierający starsze nagrania grupy wykonane w konwencji folkowo-akustycznej i pięć premierowych utworów^[42][43].

8 grudnia 2014 grupa wydała album pr. Dwa narody^[44]. 24 lutego 2023 ukazał się album pt. 44. Do płyty wydanej w wersji digipak dołączony został Blu-ray 4K UHD z zapisem blisko trzygodzinnego koncertu zarejestrowanego podczas występu dnia 18 sierpnia 2018 z okazji 40-lecia zespołu w Ustrzykach Dolnych^[45].

Ten artykuł od 2024-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

• Eugeniusz „Siczka” Olejarczyk – śpiew, gitary, muzyka (od 1977)
• Leszek „Dziaro” Dziarek – perkusja, chóry, programowanie (1999-2003, od 2007)
• Jarosław Kidawa – gitara^[46]
• Maciej Biernacki – gitara solowa, gitara akustyczna (od 2017)
• Tomasz "Szamot" Rzeszutek – gitara basowa (od 2017)
• Eliza Kuźnik – skrzypce (od 2012)
• Konrad Oklejewicz – flety (od 2014)

• Bogdan „Bohun” Augustyn – śpiew, saksofon (1977–1983)
• Leszek „Plaster” Tomkow – gitara basowa (1977–1982)
• Wojciech „Ptyś” Bodurkiewicz – instrumenty klawiszowe (1977–1982)
• Bogdan „Tuptuś” Tutak – perkusja (1979–1995)
• Artur Solarz – gitara basowa (1989)
• Adam „Dżordż” Michno – gitara basowa (1982–1991)
• Bartłomiej „QQŚ” Kądziołka – gitara basowa (1991–1995)
• Dariusz „Nero” Dziuroń – gitara (1992–1993)
• Mirosław Wesołkin – perkusja (1978)
• Waldemar „Burek” Kuzianik – perkusja (1978–1979)
• Waldemar „Valdi” Moskal – gitara (1995–1996)
• Piotr „Seru” Sewerniak – gitara (1999)
• Zygmunt „Zyga” Waśko – gitara (1999–2001)
• Damian „Cewka” Hombek – gitara (2001)
• Jakub „Kuba” Ziemba – gitara (2001–2003)
• Marcin „Nowy” Nowak – gitara basowa (2002–2003)
• Grzegorz „Gekon” Hejman – gitara (2003–2004)
• Rafał „Sysy” Grela – perkusja (2003–2004)
• Paweł „Prezo” Tylko – gitara basowa, management (2003–2005)
• Sebastian Sipa – gitara basowa (2005)
• Sebastian Mnich – perkusja (2004–2007)
• Erik „Tuna” Bobella – gitara basowa (2005–2007)
• Mateusz „Joseph” Sowa – gitara solowa, gitara akustyczna, piszczałki (2008–2009)
• Jarosław „Jasiu” Kidawa – gitara solowa, gitara akustyczna, realizacja (2004–2010)
• Paweł „Kojak” Gawlik – gitary basowe (1999–2003, 2007–2011)
• Piotr „LEGO” Leszega – gitara solowa, gitara akustyczna, klawisze (2009–2015)
• Łukasz „Luc” Zawada – gitara basowa (2011–2016)^[47]

• Śmierć bohaterom (TVP Rzeszów, 1999)
• KSU – legenda Bieszczad, legenda rocka (reż. Jerzy Jernas; Garaż-film 2007)^[65]
• Idź pod prąd (reż. Robert Bombała, TVP Rzeszów, 2008)
• Siczka i KSU. Historia podkarpackiego rocka (reż. Adam Bienias, TVP Rzeszów, 2018)^[66]
• Idź pod prąd (reż. Wiesław Paluch, 2024)^[67]

• KrzysztofK. Potaczała KrzysztofK., KSU Rejestracja buntu. Opowieść o punk rocku w Bieszczadach, wyd. 1, Rzeszów: Wydawnictwo Libra, 2010, ISBN 978-83-89183-62-0, OCLC 708742453 .
• IwonaI. Woźniak IwonaI., EwaE. Szymańska EwaE., Poznaje się ludzi po śmieciach, Wywiady Bez Kitu, Kowary: Wydawnictwo Narbook, 2010, ISBN 978-83-62771-00-4 .

• Oficjalna strona zespołu. KSU. .
• KSU w serwisie YouTube