Jagiellonia Białystok w latach 1920–1923

Dzisiaj zajmiemy się bardzo ważnym tematem Jagiellonia Białystok w latach 1920–1923, który stał się istotny w różnych aspektach życia codziennego. Kwestia ta wzbudziła zainteresowanie wielu osób i wywołała intensywną debatę w całym społeczeństwie. Jagiellonia Białystok w latach 1920–1923 to temat będący przedmiotem badań, refleksji i analiz ekspertów z różnych dziedzin, którzy poświęcili czas i wysiłek na zrozumienie jego implikacji i konsekwencji. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom Jagiellonia Białystok w latach 1920–1923, zbadamy jego wpływ w różnych obszarach i omówimy możliwe rozwiązania lub podejścia do skutecznego rozwiązania tego problemu.

42 Pułk Piechoty Białystok
1924
sezon 1920-1923
Stroje
domowe

Rok 1920

W maju 1920 roku żołnierze stacjonującego w Białymstoku Batalionu Zapasowego 42 Pułku Piechoty powołali do życia Koło Sportowe - sekcję piłki nożnej. Zespół dokładnie nosił nazwę K.S.B.Z. 42PP, czyli Klub Sportowy Batalionu Zapasowego 42 Pułku Piechoty. Klub przyjął biało-czarne barwy. Drużyna rozgrywała swoje mecze na placu przy koszarach 42 Pułku Piechoty przy ul. Tragutta. Wówczas był to jedyny plac w mieście, gdzie można było rozgrywać mecze w piłkę nożną, a dzięki uprzejmości dowództwa jednostki z boiska mogły korzystać wszystkie białostockie drużyny.

Pierwszy mecz odbył się 30 maja z miejscową drużyną Kresowców. Wojskowi wygrali 5:1.

Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1920
Lp. Data, Kraj, Miasto Mecze Frekw. D/W boisko Przeciwnik Wynik Strzelcy bramek Sędzia Źródło
1 30.05.1920 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Kresowcy Białystok Polska 5:1 (3:1) Hamczyk 3' 44' Nowak 31' 59' Ambrust 68' Bennet Mieczysław KSBZ 42PP[1]

Rok 1921

  • Z powodu uczestnictwa 42 Pułku w działaniach wojennych rozwój sportowy klubu w tym okresie był ograniczony. Dnia 22 sierpnia 1921 roku odbyło się uroczyste powitanie[2] żołnierzy 42 Pułku Piechoty powracających do koszar.
  • Po zakończeniu działań wojennych życie piłkarskie w Białymstoku rozkwitło, powstawały nowe drużyny i to głównie z nimi wojskowi toczyli boje w meczach towarzyskich.
Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1921 roku
Lp. Data, Kraj, Miasto Mecze Frekw. D/W boisko Przeciwnik Wynik Strzelcy bramek Sędzia Źródło
1 19.06.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Naprzód Białystok Polska 1:0 b.d. - [3][4]
2 31.07.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Makkabi Warszawa Polska 3:0 (1:0) - Ludertowicz [5]
3 31.07.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta KS "Śmiały" Warszawa Polska 15:0 (9:0) - - [6]
4 ?.07.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta WKS 10PU Białystok Polska 6:0 (-) - - [7]
5 ?.08.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Korona Warszawa Polska 5:2 (0:2) Romeczko 49' Dyda 52' 55' (b.d)x2
wyróżniony Ludertowicz		 Koziołkowski [8][9]
6 4.09.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Warszawianka Polska 1:6 (1:2) - Koziołkowski [10][11]
7 13.09.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Makabi Białystok Polska 9:0 (3:0) Dyda x4, Nowakowski x4, Ślusarczyk x1(karny)
wyróżniony Ślusarczyk pomocnik środkowy		 Koziołkowski [12]
8 8.10.1921 Białystok turniej[13] - D/ul.Tragutta Makabi II Białystok Polska 1:0 (0:0) (b.d.) 89'
wyróżniony Szwaracki (obrona), Szlauer (napastnik)		 Ropelski B [14]
9 8.10.1921 Białystok tow. - D/ul.Tragutta WKS 79pp Słonim Polska 3:5 (3:3) - - [14]
10 10.10.1921 Białystok turniej - D/ul.Tragutta Makabi Białystok Polska 0:4 (0:2) - Szlauer [14]
11 14.10.1921 Białystok turniej - D/ul.Tragutta Naprzód Białystok Polska 18:0 (-) - Frejnkel [15]
12 15.10.1921 Białystok turniej - D/ul.Tragutta Makabi Białystok Polska 4:3 (2:1) Wiśniewski 19' Dyda 25' 67'(karny) 79'
wyróżniony Wiśniewski, Dyda, ppor.Krasicki		 Dudziak [15]

Rok 1922

Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1922
Lp. Data, Kraj, Miasto Mecze Frekw. D/W boisko Przeciwnik Wynik Strzelcy bramek Sędzia Źródło
1 4.06.1922 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Strzelec Białystok Polska [16] - - [17]
2 11.06.1922 Białystok tow. - D/ul.Tragutta WKS Warszawa Polska 1:2 - - [18]

Rok 1923

Dnia 23 września[19] odbyło się otwarcie nowego boiska przy koszarach 42 Pułku Piechoty na ul.Traugutta. Boisko miało wymiary 105x68m[20] oraz posiadało bieżnię.

Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1923
Lp. Data, Kraj, Miasto Mecze Frekw. D/W boisko Przeciwnik Wynik Strzelcy bramek Sędzia Źródło
1 6.05.1923 Białystok tow. - Zwierzyniec(?) Strzelec Białystok Polska 1:8 - - [21]
1 14.07.1923 Białystok tow. - ul.Lipowa 52 Bielski KS Polska 3:0 - - [22]
2 16.07.1923 Białystok tow. - ul.Lipowa 52 BOSO II Białystok Polska 1:2 - - [23]
3 15.08.1923 Białystok tow. - ul.Lipowa 52 BOSO Białystok Polska 1:5 - - [24]
4 18.08.1923 Białystok tow. - b.d. BOSO Białystok Polska 1:1 - - [25]
5 25.08.1923 Białystok tow. - ul.Lipowa 52 WKS Grodno Polska 5:1 - - [26]
6 26.08.1923 Białystok tow. - ul.Lipowa 52 WKS Grodno Polska 0:2 - - [26]
7 1.09.1923 Białystok tow. - b.d. Trumpeldor Białystok Polska 7:2 - - [27]
8 8.09.1923 Białystok tow. - b.d. Makabi Grodno Polska 12:0 - - [28]
9 9.09.1923 Białystok tow. - b.d. Makabi Grodno Polska 6:1 - - [28]
10 16.09.1923 Białystok tow. - b.d. ŻKS Białystok Polska 2:0 - Bennet Mieczysław [29]
11 23.09.1923 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Warszawianka Polska 4:1 - - [19]
12 25.09.1923 Białystok tow. - D/ul.Tragutta BOSO Białystok Polska 5:0 - - [19]
13 30.09.1923 Białystok tow. - D/ul.Tragutta Warszawianka Polska 3:3 - - [30]
14 2.10.1923 Białystok tow. - D/ul.Tragutta ŻKS Białystok Polska 4:1 - - [30]

Boisko przy ul.Traugutta przy koszarach 42pp

Historia pierwszych meczów przy Traugutta sięga roku 1913. Pierwszy mecz piłki nożnej rozegrano 21 lipca 1913 roku właśnie na placu ćwiczeń stacjonującego w Białymstoku 64 Kazańskiego Pułku Piechoty. Był to międzynarodowy pojedynek, żołnierze niemieccy kontra rosyjscy z wynikiem końcowym 2:2. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, na terenach koszar stacjonował 42 Pułku Piechoty. W latach 1920–1926 boisko przy Traugutta było główną areną Białegostoku. W roku 1923 przebudowane, a w zasadzie zbudowane od nowa posiadało bieżnię i małe drewniane trybuny.

  • Tekst z Tygodnika Sportowego z dn.12.08.1922r., cyt. "Dnia 30 lipca gościła „Makkabi" białostocka drużynę warszawską. (Makabi Białystok – Makabi Warszawa 1:6[31],) Boisko bardzo kiepskie, piaszczyste, piłka sama „stoppuje". Jest to jedyne boisko w Białymstoku na dziedzińcu koszarowym 42 p.p., z którego dowództwo tegoż pułku w zrozumieniu doniosłego znaczenia rozwoju sportu, zezwala bezinteresownie korzystać innym cywilnym klubom sportowym, (czego w innych miastach kresowych niestety nie widać).""
  • Tekst z Tygodnika Sportowego z dn.28.10.1922r., cyt. Wiele pomogło sportom i tutejszem Dowództwo 42 p. p., które pozwala korzystać z boiska wojskowego, (jedynego w naszem mieście) za co należy mu się gorące podziękowanie. Także p. Ludertowiczowi, który ofiarował dużo energji i czasu dla dobra sportu tutejszego, należy się wdzięczność tutejszych klubów.[32]
  • Jak podaje Tygodnik Sportowy[33] w styczniu tego roku środowisko sportowe, a w szczególności Związek Strzelecki w osobach komendanta związku Mieczysława Banneta oraz Haknberga, zwróciły się do władz miejskich o wydzierżawienie placu pod budowę boiska w Białymstoku. Do tej pory drużyny białostockie korzystały z boiska (placu) przy koszarach 42 Pułku Piechoty przy ul.Tragutta lub placu-boiska BOSO przy Lipowej 52. Władze miejskie zgodziły się i przeznaczyły działkę w Parku Zwierzyńcu, a nad budową zgodził się bezinteresownie czuwać architekt miejski inż.Rybałowicz. Prace nad budową boiska miały rozpocząć się w marcu 1923 roku, a koszt budowy miały ponieść kluby i towarzystwa sportowe. Prace ta nie doszły do skutku, powrócono do inicjatywy budowy stadionu miejskiego dopiero w 1926 roku.
  • Jak donosi Dziennik Białostocki w 1922 roku popularność futbolu sprawiła, że piłka nożna stała się "plagą" sportową w Białymstoku. A to za sprawą wszechobecnej młodzieży, która wszędzie gra w futbol nie bacząc na przechodniów[34].
  • Otwarcie boiska przy koszarach 42 PP przy ul.Traugutta. Jak podaje Dziennik Białostocki sporym nakładem sił i finansów, dowództwo oraz korpus oficerski 42 Pułku Piechoty, wybudowano profesjonalne boisko z bieżnią lekkoatletyczną na terenie koszar przy ul.Tragutta. Prace trwały około 3 miesięcy, a uroczyste otwarcie nastąpiło dnia 23 września 1923 roku, wstęgę przeciął dowódca Pułku p.Pułk. Kustroń. W tym dniu wojskowi zmierzyli się w meczu z Warszawianką, który to białostoczanie wygrali 4:1.[19][20]

Inne kluby z Białegostoku

  • W roku 1920 powstała drużyna Kresowców, niewiele wiadomo o jej działalności, jedynie to, że rozegrała kilka meczów w 1920 roku, min. z 42PP i Makabi.
  • Jak podaje prasa, w listopadzie 1920 roku reaktywowano[35] żydowski klub sportowy Makabi, co prawda Makabi grało już wcześniej, w kwietniu 1920 roku z Kresowcami[36]. Z powodu braku rejestracji[37] w latach 1923–1925 Makabi występowało pod nazwą Amatorzy.
  • W kwietniu 1921 roku powstał klub sportowy Strzelec należący do Związku Strzeleckiego, i to on na początku lat 20. był najlepszym klubem z Białegostoku. Strzelec większość swoich meczów rozgrywał przy koszarach na ul.Poniatowskiego.
  • Silną konkurencję stanowili tzw. bosacy, czyli drużyna BOSO należąca do straży pożarnej. Co ciekawe to BOSO jako drugie w mieście posiadało swoje boisko, które mieściło się na zapleczu kamienicy BOSO przy ul.Lipowej 52. Niestety jak donosiła prasa boisko to było równie fatalne jak to przy koszarach na Traugutta. 4 maja 1924 roku BOSO otworzyło nowe boisko na ul.Kolejowej 8.
  • Oprócz wojskowych z 42 PP pojawiały się co jakiś czas inne drużyny wojskowe np. WKS 10 Pułku Ułanów, czy WKS ZM3 Białystok.
  • W 1921 roku powstał klub Naprzód należący do organizacji skautów, która po swojej reformie przerodziła się w organizację harcerzy RP. Klub zatem zmienił nazwę na HKS (Harcerski Klub Sportowy) i brał udział w latach 20 w rozgrywkach ligowych.
  • Także w roku 1921 powstało Towarzystwo Gimnastyczne Sokół.
  • Gimnazjum Białystok (1921-1923), od 1923 znane jako UKS Białystok (Uczniowski KS). UKS powstał w sierpniu 1923 roku, pierwszy swój mecz rozegrali 1 września 1923r. wygrywając na wyjeździe z Makabi Grodno 4:0.
  • Trumpeldor Białystok powstał w 1922 roku drużyna skautów Żydowskich, związek imienia Józefa Trumpeldora w skrócie Betar lub Bejtar.
  • 1922 powstał ŻKS Białystok, który jako nieliczna nowo powstała drużyna posiadała swoje boisko treningowe[20].

Przypisy

  1. ↑ Dziennik Białostocki nr 126 z dn.2.06.1920
  2. ↑ Dziennik Białostocki nr138/1921
  3. ↑ Dziennik Białostocki nr 134/1921
  4. ↑ Dziennik Białostocki nr 135/1921
  5. ↑ Tygodnik Sportowy nr 13/1921
  6. ↑ Tygodnik Sportowy nr 14/1921
  7. ↑ Tygodnik Sportowy nr 14/1921
  8. ↑ Tygodnik Sportowy nr 15/1921
  9. ↑ Na meczu był Naczelnik Państwa J.Piłsudski
  10. ↑ Ilustrowany Tygodnik Sportowy nr10 z dn.15.09.1921r.
  11. ↑ Tygodnik Sportowy nr 17/1921
  12. ↑ Tygodnik Sportowy nr 20/1921
  13. ↑ Jak podaje Tygodnik Sportowy, cyt. "Z inicjatywy K.S.42 p.p. i K.S. Makabi odbył się w Białymstoku wielki turniej footbalowy, w którym brało udział 6 drużyn, a mianowicie: 42 p.p. I. i II, Makabi I i II, Naprzód i Gimnazjum. Turniej trwał 3 dni 8. 9. i 10. października.
  14. ↑ a b c Tygodnik Sportowy nr 23/1921
  15. ↑ a b Tygodnik Sportowy nr 24/1921
  16. ↑ Mecz się nie odbył, gdyż Strzelec tego dnia grał z WKS Warszawa
  17. ↑ Dziennik Białostocki nr 123/1922
  18. ↑ Tygodnik Sportowy nr61 z dn.16.06.1922r.
  19. ↑ a b c d Dziennik Białostocki nr 239 z dn.27.09.1923
  20. ↑ a b c Dziennik Białostocki nr 233 z dn.21.09.1923
  21. ↑ Dziennik Białostocki nr 94/1923
  22. ↑ Dziennik Białostocki nr 168/1923
  23. ↑ Dziennik Białostocki nr 171/1923
  24. ↑ Dziennik Białostocki nr 183/1923
  25. ↑ Dziennik Białostocki nr 204 z dn.23.08.1923
  26. ↑ a b Dziennik Białostocki nr 211 z dn.30.08.1923
  27. ↑ Dziennik Białostocki nr 217 z dn.5.09.1923
  28. ↑ a b Dziennik Białostocki nr 228 z dn.16.09.1923
  29. ↑ Dziennik Białostocki nr 231 z dn.19.09.1923
  30. ↑ a b Dziennik Białostocki nr 246 z dn.4.10.1923
  31. ↑ Tyg.Sport.nr 13/1922
  32. ↑ Tyg.Sport.nr24/1922
  33. ↑ Tygodnik Sportowy nr 45 z dn.10.03.1923r.
  34. ↑ Dziennik Białostocki nr160/1922
  35. ↑ Dziennik Białostocki nr 253/1920
  36. ↑ Dziennik Białostocki nr 123/1920
  37. ↑ Tygodnik Sportowy nr 41/1922

Bibliografia

Jagiellonia Białystok sezon po sezonie