Dudyńce
W tym artykule będziemy odkrywać fascynujący świat Dudyńce, temat, który przykuł uwagę osób w każdym wieku i o każdym zainteresowaniu. Od jego wpływu na społeczeństwo po znaczenie w historii, Dudyńce pozostawił niezatarty ślad w kulturze popularnej. W następnych kilku wierszach szczegółowo przeanalizujemy wszystkie aspekty Dudyńce, od jego początków po dzisiejszą ewolucję. Niezależnie od tego, czy pasjonujesz się tematem, czy po prostu chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, ten artykuł zapewni Ci pełny i wzbogacający wgląd w Dudyńce.
| wieś | |
.jpg) Widok na wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2023) |
176[2]. |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-505[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RSA |
| SIMC |
0346603[4] |
Położenie na mapie gminy Bukowsko  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |
 49°32′03″N 22°04′28″E/49,534167 22,074444[1]
| |
Dudyńce (w latach 1977–1981 Szybistów) – wieś w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Bukowsko[4][5]. Ma status sołectwa[6]. Leży nad potokiem Dudyńce, 17 km od drogi 28.
Historia
Dawne nazwy: Dwdinicze – lata 1372–1378, Dudenycze – rok 1436, de Dudenyecz – rok 1448, * Dudyncze – rok 1486, Dudyniec – rok 1580, Dudence – rok 1678, Dudynce – rok 1745, Dudyńce – wieki XIX i XX. Nazwa patronimiczna w związku z nazwą osoby Duda a ta od dudy, czyli piszczałki, trzciny i rury; ukr. Dudinci, łem. Dudyńci.
Prawdopodobnie jest to osada ruska powstała przed rokiem 1340. W latach 1340–1772 miejscowość leżała w ziemi sanockiej, w województwie ruskim. W latach 1772–1852 w cyrkule leskim, a następnie sanockim, od 1855 pow. Sanok, pow. podatkowy Sanok. Od roku 1867 wieś leżała w powiecie sanockim, w gmina wiejskiej Sanok w prowincji Galicja.
W 1372 wieś została nadana przez księcia Władysława Opolczyka kapelanowi o imieniu Maciej (Mathias), a następnie w roku 1374 stała się własnością Albrychta.
W połowie XIX wieku właścicielkami posiadłości tabularnej w Dudyńcach były Magdalena Rylska i Katarzyna Truskolaska[7]. Potem właścicielami byli Seweryn Truskolaski (stan z 1868)[8], Leopoldyna Horodyńska (stan z 1872)[9]; fundatorka kościoła Wszystkich Świętych w Dudyńcach, wzniesionego w latach 1871-1876[10], posiadająca tamże gorzelnię[11], pochowana na miejscowym cmentarzu[12][13]. Później dobrami władał Hieronim Romer (stan z 1886)[14], w 1890 wraz z Józefą Romer[15]. Od końca XIX wieku właścicielami byli Jachimowscy[16], według stanu z 1904 Kazimierz Jachimowski[17], w 1905 tenże wraz z Marią Jachimowską[18][19], w późniejszych latach drugiej dekady XX wieku figurował samodzielnie Kazimierz Jachimowski[20][21].
W 1898 wieś liczyła 438 osób zamieszkujących 79 domów. W 1936 w gromadzie Dudyńce mieszkało 511 Rusinów i 35 Polaków[22]. We wsi istniał wtedy dom gromadzki, działały straż pożarna i czytelnia Proswity, zaś w tym roku przewidywano eksploatację złóż asfaltu i ropy naftowej[23]
Po 1944 większość Rusinów wyjechała na Ukrainę do wsi Słobódka, od roku 1947 wieś stopniowo zasiedlona była m.in. przez osadników z okolic Nowego Targu.
W latach 70. XX, w okresie rządów premiera Piotra Jaroszewicza, planowana była zmiana nazwy miejscowości na Szybistów. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.
W trakcie badań powierzchniowych na terenie wsi odnaleziono srebrnego denara cesarza Kommodusa z drugiej połowy II w.n.e.[24]
Religia
W Dudyńcach istnieje parafia obrządku łacińskiego pw. Wszystkich Świętych, która niegdyś obejmowała miejscowości: Jędruszkowce, Markowce, Podgaj, Pisarowce. Pobiedno.
Greckokatolicka cerkiew pw. Błogosławionej Dziewicy Marii spłonęła w 1802. Na jej miejscu w 1802 wybudowano kolejną i od 1818 była filialną cerkwią parafii greckokatolickiej w Pielni (ok. 2 km). W latach 1924–28 poddana generalnemu remontowi. W 1988 została przeniesiona do Komańczy, gdzie po znacznej przebudowie pełni funkcję greckokatolickiej świątyni parafialnej.
W miejscowości znajdują się dwa cmentarze - łaciński i greckokatolicki.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 26910
- ↑ Raport o stanie gminy Bukowsko w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 2
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 237 .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 50.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 49.
- ↑ Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 19.
- ↑ Kościół - zespół kościoła pw. Wszystkich Świętych. zabytki-podkarpacie.pl. .
- ↑ Beata Suwała-Szczechowska. Powiat sanocki w okresie autonomii galicyjskiej. „Rocznik Rymanowa Zdroju”. Tom IX, s. 48, 2006. Stowarzyszenie Przyjaciół Rymanowa Zdroju.
- ↑ Dudyńce zdjęcia, galeria - zdjęcie, nagrobek Leopoldyny z Rylskich Horodyńskiej. 2014-01-06. .
- ↑ Kronika. Wspomnienie pośmiertne. „Czas”. Nr 49, s. 2, 2 marca 1897.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 50.
- ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 46.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 48.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 41.
- ↑ Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 34.
- ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 39.
- ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 39.
- ↑ Kwestionariusz 1939 ↓, s. 2.
- ↑ Kwestionariusz 1939 ↓, s. 7.
- ↑ Muzeum Historyczne w Sanoku, srebrny denar
Bibliografia
- Adam Fastnacht, "Osadnictwo Ziemi Sanockiej"
- Akta Grodzkie i Ziemskie
- Kwestionariusze z badania środowiska. Dudyńce. 1936, 1939, s. 1-8.
Linki zewnętrzne
- Dudyńce, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 209.
- Strona genealogiczna poświęcona Dudyńcom. elstonwe.home.att.net. .
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Części wsi |
|
