Dom handlowy Haase & Co. w Poznaniu

Dom handlowy Hasse & Co.

nr rej. A-434 z 19.04.1994[1]
Budynek Hasse – po prawej, obok gmach PKO BP
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Adres	Plac Wolności 4
Architekt	Hermann Röhde
Rozpoczęcie budowy	1908
Ukończenie budowy	31 marca 1909
Ważniejsze przebudowy	1990-1992 (remont kapitalny)
Położenie na mapie Poznania Dom handlowy Hasse & Co.
Położenie na mapie Polski Dom handlowy Hasse & Co.
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Dom handlowy Hasse & Co.
52°24′27,65″N 16°55′38,32″E/52,407681 16,927311
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom handlowy Haase & Co. (według niektórych źródeł Hasse) – położony w centrum Poznania dawny konfekcyjny dom handlowy spółki Haase, której właścicielem był Gustav Haase (współwłaściciel okazałej kamienicy Haase i Wagnera). Zlokalizowany przy Placu Wolności 4, w bezpośrednim sąsiedztwie modernistycznego gmachu Oddziału 1 PKO BP.

Budynek zaprojektował w 1908 architekt z Berlina – Hermann Röhde (autor Szpitala im. Raszei). Dom handlowy uroczyście otwarto 31 marca 1909 (wcześniej sklepy firmy mieściły się przy ul. Nowej 3 – obecnie Paderewskiego). Bogato zdobiona elewacja posiada cechy eklektyczne – łączy w sobie elementy secesyjne, jak i barokowe. Umieszczono na niej liczne płaskorzeźby, odnoszące się do handlu, zwłaszcza tkaninami. Są więc figury dziecięce z atrybutami tekstylnymi, jak również postać Merkurego. Marcin Libicki nazywa ten styl neobarokiem berlińskim (styl wilhelmiński). Porównuje stylowo obiekt do pobliskich: Bazaru i gmachu PTPN.

Budynek przeznaczony był do celów handlowych w parterze i na 1. piętrze. Wyżej znajdowały się apartamenty. Sprzedawano tu przede wszystkim: materiały na ubrania, jedwabie, artykuły dla mężczyzn i bieliznę (parter), konfekcję damską (duży salon na piętrze) i nowości konfekcyjne (przeszklony, wolnostojący pawilon). W czasie trwania Wystawy Wschodnioniemieckiej firma miała własne stanowisko w głównej hali. Prezentowano tam wyroby na miarę, podłóg paryskich i wiedeńskich modeli.

W czasach PRL funkcjonowały na parterze popularne delikatesy, w których można było okresowo nabywać mniej dostępne artykuły spożywcze. Obecnie całość pełni funkcję bankowo-biurową, po kapitalnym remoncie przeprowadzonym przez Bank Handlowy w latach 1990–1992. Zachowała się m.in. oryginalna balustrada w klatce schodowej. W 1993 Bankowi Handlowemu przyznano nagrodę w konkursie dla najlepszego użytkownika obiektu zabytkowego za przystosowanie do pełnienia funkcji bankowych z zachowaniem zabytkowego układu przestrzennego i wystroju architektonicznego oraz sztukatorskiego^[2].

W pobliżu znajduje się zabytkowy neobarokowy gmach Banku Włościańskiego oraz inny były dom handlowy – Dom Brandtów.

• Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
• Atlas architektury Poznania, JanuszJ. Pazder (red.), AleksandraA. Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 319, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 .
• Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.42, ISBN 83-89525-07-0
• MarcinM. Libicki MarcinM., Poznań – przewodnik, PiotrP. Libicki (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Gazeta Handlowa, 1997, s. 309, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402 .
• Waldemar Karolczak, Paletoty i jupki czyli oferta handlowa poznańskich magazynów konfekcyjnych w latach 1900–1914, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/2002, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, ss.184-185, ISSN 0137-3552