Żurawno
W dzisiejszym świecie Żurawno to temat, który przyciągnął uwagę wielu osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie we współczesnym społeczeństwie, wpływ na codzienne życie ludzi, czy wpływ na polu zawodowym, Żurawno stał się podstawowym elementem w różnych obszarach. Od znaczenia w nauce po wpływ na kulturę popularną, Żurawno okazał się tematem cieszącym się dużym zainteresowaniem szerokiego grona odbiorców. W tym artykule szczegółowo zbadamy wiele aspektów Żurawno, analizując jego znaczenie, implikacje i znaczenie we współczesnym świecie.
 Pałac w Żurawnie od ogrodu | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Prawa miejskie |
1393 | ||||
| Powierzchnia |
45,3 km² | ||||
| Populacja (2022) • liczba ludności |
| ||||
| Kod pocztowy |
81780, 81781 | ||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||
 49°15′29″N 24°17′07″E/49,258056 24,285278
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Żurawno (ukr. Журавно) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie żydaczowskim, nad Dniestrem.
Stacja kolejowa Żurawno, położona na linii Lwów – Czerniowce znajduje się około 11 km na północny wschód od wsi.
Położenie
Żurawno leży na prawym brzegu Dniestru, u ujścia Świcy[2] i Krechówki, około 20 km na południowy wschód od Żydaczowa.
Historia
Pierwsze wzmianki z 1435. Prawa miejskie w 1563. W kolejnych latach był własnością Chodorowskich, żurawińskich Rejów, Żółkiewskich, Sapiehów, Leszczyńskich, Szaniawskich, Poniatowskich, Tyszkiewiczów, Czartoryskich. Znany z obrony polskiej dwudziestotysięcznej armii dowodzonej przez króla Jana III Sobieskiego przed stutysięczną armią turecką i czterdziestotysięczną tatarską podczas tzw. „żurawińskich bojów” (25 września – 14 października 1676), zakończonych rozejmem w Żurawnie.
W okresie II Rzeczypospolitej miasto było siedzibą gminy Żurawno w powiecie żydaczowskim, w województwie stanisławowskim. Znane było z pokładów i wyrobów alabastrowych, a współwłaścicielem dóbr Żurawno był Kazimierz Jerzy Czartoryski, który 24 maja 1936 poniósł śmierć w wypadku drogowym nieopodal miejscowości[3][4][5].
1 kwietnia 1927 do Żurawna włączono Pobereże[6].
W 1937 na cmentarzu w Żurawnie odsłonięto pomnik upamiętniający poległych w walkach o niepodległość Polski z lat 1863 i 1919 (przewodniczącym komitetu budowy był burmistrz Niepokulczycki, a projektantem monumentu rzeźbiarz Glet)[7].
W latach 1943–1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 10 Polaków oraz 1 Ukraińca za odmowę wstąpienia do UPA[8]. W latach 1940–1941 i 1944–1959 siedziba rejonu żurawieńskiego.
Zabudowania
- Zamek w Żurawnie – w XVI w. za panowania Żurawińskich herbu Korczak w Żurawnie był murowany obronny zameczek, po którym jeszcze w 1939 r. widać było ślady w postaci kamiennych głazów, naiwnych figur wykutych w piaskowcu, fragmentów kolumn, podziemnych korytarzy i piwnic zwieńczonych sklepieniami[9].
- Pałac w Żurawnie – pierwszy, piętrowy pałac został wybudowany na początku XIX w. przez Tomasza Żebrowskiego. Obiekt powstały obok miejsca, w którym stał obronny zamek, spalił się w 1904 r. Po tym fakcie sto metrów za pałacem przy Dniestrze w latach 1904–1908 wybudowano dla Antoniego Skrzyńskiego[10] nową rezydencję w formie pałacu w neorenesansowym stylu francuskim, według projektu Władysława Sadłowskiego. Wystrój rzeźbiarski wnętrz był autorstwa Piotra Harasimowicza. W pałacu znajdowała się cenna biblioteka, zniszczona w roku 1939. W okresie przedwojennym pałac był własnością rodziny Czartoryskich[9].
- Pod koniec 1938 poświęcono wybudowany Dom Ludowy TSL im. wojewody generała Stefana Pasławskiego[11].
Związani
Przypisy
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2022 року. Державна служба статистики України. Київ, 2022. стор.33
- ↑ Żórawno, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
- ↑ Ks. Kaz. Czartoryski zginął w katastrofie. „Kurjer Warszawski”, s. 6, nr 144 z 26 maja 1936 (wydanie poranne).
- ↑ Kazimierz ks. Czartoryski. Nekrolog. „Kurjer Warszawski”, s. 5, nr 144 z 26 maja 1936 (wydanie wieczorne).
- ↑ Tragiczna śmierć ks. Czartoryskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 119 z 26 maja 1936.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 117, poz. 1058.
- ↑ Pomnik w Żurawnie. „Wschód”. Nr 69, s. 11, 20 grudnia 1937.
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 766, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
- ↑ a b Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 627–634, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Żurawno. Cracovia Leopolis. .
- ↑ Poświęcenie Domu Ludowego T. S. L. w Zurawnie im. wojewody generała Stefana Pasławskiego.. „Wschód”. Nr 109, s. 7, 18 grudnia 1938.
Linki zewnętrzne
- Archiwalna strona
- Mapa okolic Żurawna w MSN World Atlas. maps.msn.com. .
- Żurawno, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 864.
- Relacja z odwiedzin Żurawna przez Kazimierza Karolczaka. up.krakow.pl. .
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
