Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim

Obecnie Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim stał się tematem zainteresowania wielu ludzi na całym świecie. Od wpływu na społeczeństwo po implikacje dla nauki i technologii, Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim przyciągnął uwagę naukowców, badaczy i specjalistów z różnych dziedzin. Kontynuując eksplorację wymiarów Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim, napotykamy nieskończone możliwości i wyzwania, które zapraszają nas do refleksji nad jego znaczeniem w naszym codziennym życiu. W tym artykule przyjrzymy się bliżej Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim i jego wpływowi na nasze codzienne życie, a także możliwościom, jakie oferuje na przyszłość.

Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim[1][a]
Niematerialne dziedzictwo kulturowe UNESCO
Ilustracja
Horehronie w 2012 roku
Państwo

 Słowacja

Typ

niematerialne dziedzictwo kulturowe

Numer ref.

01266

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2017
na 12. sesji

brak współrzędnych
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Śpiew polifoniczny w regionie horehrońskim[1] (słow. Horehronský viachlasný spev[2]) – rodzaj tradycyjnego wielogłosowego śpiewu wykonywanego w Dolinie Górnego Hronu (słow. Horehronie) w środkowej Słowacji.

Od 7 grudnia 2017 roku tradycja wpisana jest na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[2].

Pochodzenie

Mapa konturowa Słowacji, w centrum znajduje się punkt z opisem „''Horehronie''”
Dolina Górnego Hronu (słow. Horehronie) na mapie Słowacji

Horehroński śpiew polifoniczny jest typowy dla wsi górnego (północnego) i dolnego (południowego) Horehronia. Do pierwszej grupy należą wsie Šumiac, Telgárt i Vernár, zaś do drugiej – Heľpa, Pohorelá, Polomka i Závadka nad Hronom[2][3].

Tradycja śpiewu polifonicznego w tym regionie wywodzi się z elementów pasterskiego trybu życia wprowadzonych na te tereny wraz z osadnictwem wołoskim, które miało miejsce od XIV do XVII wieku[4][2][3]. Pasterze, by porozumiewać się na nieraz duże odległości, używali intensywnej, gardłowej ekspresji o wyraźnych współbrzmieniach polifonicznych, która to umożliwiała[5][6]. Na kulturę wokalną Horehronia, zwłaszcza w jego wschodniej części (Šumiac, Telgárt i Vernár), duży wpływ miały również pieśni kościelne, głównie greckokatolickie[5][2][3]. Stąd też wynikają niewielkie, choć zauważalne, różnice interpretacyjne oraz w kreacji brzmienia śpiewu z wiosek górnego i dolnego Horehronia[2][5].

Charakterystyka

Horehronský viachlasný spev cechuje się zmienną solową melodią wstępną (tzw. predspev), po której następuje bardziej statyczna odpowiedź żeńskiego lub męskiego chóru. Jego punktem kulminacyjnym są wykonywane równocześnie melodie o bogatych wariacjach składających się z dwóch-trzech części, z których każda jest modyfikacją melodii wstępnej[1][7]. Pieśni wykonywane mogą być w ten sposób a cappella lub z instrumentacją przez mężczyzn, mieszane grupy kobiet i mężczyzn oraz grupy żeńskie. Śpiew wielogłosowy nie ma ustalonego schematu – każde wykonanie, a w obrębie pieśni nawet każda zwrotka, mogą być wyjątkowe[4].

Jedną z najbardziej znanych wykonywanych polifonicznie pieśni jest Na kráľovej holi[6][5]. Poszczególne pieśni odnoszą się tradycyjnie najczęściej do prac w polu, a nowe utwory pojawiają się w związku z mającymi wpływ na życie ludzi wydarzeniami w sferze publicznej[1][7]. Współcześnie często wykonywane są spontanicznie podczas świąt i uroczystości rodzinnych[4][7]. Tradycja wciąż podtrzymywana jest oraz przekazywana z pokolenia na pokolenie również dzięki zespołom folklorystycznym, lokalnym władzom samorządowym i indywidualnym artystom[1][4]. Horehroński śpiew polifoniczny jest także prezentowany w ramach organizowanych od 1966 roku Horehrońskich Dni Śpiewu i Tańca(inne języki)[8].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Dziedzictwo niematerialne – Słowacja. Polski Komitet ds. UNESCO. .
  2. ↑ a b c d e f Horehronský viachlasný spev , Slovenská komisia pre UNESCO (słow.).
  3. ↑ a b c Horehronský viachlasný spev zapísaný do zoznamu UNESCO – Centrum pre tradičnú ľudovú kultúru, „Centrum pre tradičnú ľudovú kultúru” (słow.).
  4. ↑ a b c d Multipart singing of Horehronie – Nomination form , ich.unesco.org (ang.).
  5. ↑ a b c d Bianka Stuppacherová, Horehronský spev rozpustí aj hnev , Pravda.sk, 21 września 2022 (słow.).
  6. ↑ a b Zuzana Gálisová, Horehronský viachlasný spev zapísali do zoznamu UNESCO | TVNOVINY.sk , tvnoviny.sk, 10 grudnia 2017 (słow.).
  7. ↑ a b c UNESCO – Multipart singing of Horehronie , ich.unesco.org (ang.).
  8. ↑ Horehrońskie Dni Śpiewu i Tańca – Slovakia.travel , slovakia.travel .