Himalaje to najwyższe góry na świecie, które rozciągają się na długości ponad 2400 km. Są częścią regionu górzystego, który biegnie przez południową Azję, a ich wysokość wynosi ponad 8000 metrów nad poziomem morza. Jak jednak powstały te imponujące góry?
Historia Himalajów sięga około 225 milionów lat temu, kiedy to kontynent tzw. Gondwana zderzył się z kontynentem Azji. Kolizja ta spowodowała powstanie ogromnego pasma górskiego, które obejmowało wiele dzisiejszych kontynentów, w tym obecną Afrykę i Europę. Na tym etapie nie było jeszcze mowy o Himalajach, ale to właśnie wtedy rozpoczęło się ich kształtowanie.
Kolejne 70 milionów lat temu, w trakcie trwającej eocenu, kontynent indyjski zaczął przesuwać się w kierunku Azji. Ten ruch był bardzo powolny - około 5 cm na rok - ale jego skutki były oszałamiające. Indyjska płyta kontynentalna przesuwała się na północ, zsuwając przed sobą skały i warstwy geologiczne. W wyniku tych procesów powstały olbrzymie fałdowania, które z kolei spowodowały powstanie gór.
Kolizja tych dwóch płyt kontynentalnych, czyli eurazjatyckiej i indyjskiej, trwała ponad 50 milionów lat. W tym czasie Indus, Brahmaputra i Ganges, trzy duże rzeki, które dziś przepływają przez Himalaje, zaczęły zmieniać swój bieg i poziom wody, co wpłynęło na powstanie dolin i ich ukształtowanie. W wyniku skomplikowanego procesu ruchów tektonicznych oraz erozji wody, wiatru i gleby, Himalaje zaczęły przybierać kształt, który znamy dzisiaj.
Skąd wiemy, jak to się stało? Badacze z całą pewnością potwierdzają fakt, że Himalaje nie zawsze były tak wysokie, jakie znamy dziś. W procesie ich powstawania było wiele etapów i wpłynęło na to wiele czynników, takich jak: ruchy tektoniczne, erozja, trzęsienia ziemi, zmiany klimatyczne i wiele innych.
Jednym z najważniejszych czynników wpływających na powstawanie Himalajów jest ruch tektoniczny. Takie ruchy objawiają się m.in. fałdowaniami górskimi oraz trzęsieniami ziemi. Pod wpływem tych ruchów, skały ulegają odkształceniu, zostając skruszone, przemieszczone i ułożone w charakterystyczne fałdy. To właśnie one nadają górom kształt, jaki znamy dzisiaj.
Erozja to kolejny ważny czynnik, który wpłynął na powstanie Himalajów. Erozja to proces, w wyniku którego powierzchnia ziemi ulega zużyciu z powodu działania różnych sił, takich jak: woda, wiatr, gleba. W przypadku gór, erozja prowadzi do przemieszczania ziemi, skal i innych osadów, co w efekcie powoduje uformowanie dolin, wąwozów i innych form terenu. Zresztą każdy, kto widział Himalaje, wie, jak piękne są doliny oddzielające poszczególne szczyty.
Innym czynnikiem, który wpłynął na powstanie gór, są zmiany klimatyczne. Wiadomo, że obszałty górskie, takie jak Himalaje, są szczególnie podatne na wpływ klimatu - zmiany temperatury, opadów, ich intensywności i formy. Właśnie dlatego klimat i jego wpływ na procesy geologiczne w regionie były kwestią, którą badacze byli i są szczególnie zainteresowani.
Podsumowując, Himalaje powstały w wyniku skomplikowanych procesów geologicznych, a ich powstanie trwało setki milionów lat. Kolizja płyty indyjskiej z euroazjatycką, wymieszanie się skał i osadów, erozja oraz zmiany klimatu - to tylko niektóre z czynników, które wpłynęły na kształtowanie gór. Dzięki tym procesom góry te stały się jednym z najbardziej imponujących i pięknych regionów świata.