W tym artykule dokładnie zbadamy temat Zrzeszeńcy i wszystkie jego implikacje. Od jego początków po dzisiejszy wpływ – zagłębimy się w wyczerpującą analizę, która obejmie wszystkie istotne aspekty. Niezależnie od tego, czy Zrzeszeńcy jest osobą, wydarzeniem historycznym, zjawiskiem społecznym czy jakimkolwiek innym tematem, naszym celem jest zapewnienie pełnego i szczegółowego przeglądu, który zaspokoi ciekawość naszych czytelników. Idąc tym tropem, zagłębimy się w różne aspekty charakteryzujące Zrzeszeńcy, od jego wpływu na społeczeństwo po jego znaczenie w obecnej panoramie. Nie ma wątpliwości, że Zrzeszeńcy budzi szerokie zainteresowanie, dlatego proponujemy zaoferować głębokie i odkrywcze spojrzenie, które pozwoli nam zrozumieć jego prawdziwy zakres.
Zrzeszeńcy, niekiedy także Zrzeszińcy lub Zrzeszowcy, po kaszubsku Zrzëszińcë – potoczne określenie członków Zrzeszenia Regionalnego Kaszubów w Kartuzach oraz autorów publikujących na łamach ich organu prasowego Zrzësz Kaszëbskô. Termin stosowany w kaszubskim literaturoznawstwie, opracowaniach historycznych i publicystyce.
Po II wojnie światowej wznowienie oficjalnej aktywności Zrzeszeńców okazało się niemożliwe z powodu komunistycznych represji[1], stąd nazwa ta zaczęła odnosić się do nieformalnego kręgu towarzysko-literacko-ideologicznego, wzmocnionego także więzami rodzinnymi. Spajało go przekonanie, że kaszubszczyzna nie jest gwarą języka polskiego, co głosiło ówczesne językoznawstwo polskie częściowo podporządkowane pryncypiom politycznym, ale samodzielnym językiem słowiańskim. Ponadto Zrzeszeńcy twierdzili, że Kaszubi są samodzielnym narodem słowiańskim, który państwo polskie brutalnie asymiluje, dopuszczając jedynie folklorystyczne, koncesjonowane formy aktywności.
Niektórzy Zrzeszeńcy znaleźli się w gronie członków założycieli Zrzeszenia Kaszubskiego, ale z powodu swojej bezkompromisowości zostali zepchnięci jego na margines. Inni nie angażowali się w prace tej organizacji, twierdząc, że jest ona infiltrowana przez UB. Zarzut ten częściowo się potwierdził w ostatnich latach w wyniku badań dr Aliny Paczoskiej z IPN. Przy okazji wyszło jednak na jaw, że do osób najsilniej rozpracowywanych przez UB, a następnie SB, należeli sami Zrzeszeńcy.
Po roku 1989 wśród Kaszubów nastąpiła rewitalizacja dorobku Zrzeszeńców, nie tylko w wymiarze literackim, ale i ideowym.
Na podstawie źródła[2]