Zabory

W tym artykule szczegółowo omówimy Zabory, temat, który w ostatnich latach przykuł uwagę wielu ekspertów. Zabory to złożony i fascynujący temat, który wzbudził duże zainteresowanie zarówno społeczności akademickiej, jak i ogółu społeczeństwa. Na następnych kilku stronach przeanalizujemy różne aspekty Zabory, od jego początków po wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Zagłębimy się w debaty, badania i teorie związane z Zabory, aby zapewnić kompleksowy i aktualny pogląd na ten stale rozwijający się temat.

Ten artykuł dotyczy geografii Polski. Zobacz też: rozbiory Polski oraz porohy Dniepru (i wśród nich zabory).

Zabory (ziemia zaborska, kasz. Zabòrë) – historyczna nazwa południowej części Kaszub.

Nazwa odnosi się do ziem położonych za borami (Tucholskimi), patrząc z dawnych ośrodków władzy i administracji świeckiej i duchowej (np. Gdańska). Historycznie ziemia zaborska obejmowała tereny starych parafii Brusy, Wiele i Czersk. Z czasem nazwa objęła także granicę parafii Swornegacie. Dzisiaj, w sensie etnograficznym, do Zaborów zalicza się także okolice Dziemian i Lipusza. Mieszkańców ziemi zaborskiej nazywa się Zaborakami lub Krebanami (spotykane także formy: Krubanie, Krëbanë, Krubacze).

W znanych dokumentach nazwa Ziemia Zaborska[1] po raz pierwszy pojawia się w dokumencie wystawionym przez księcia Polski i Pomorza Władysława I Łokietka z dnia 24 czerwca 1299 w Gnieźnie. W dokumencie tym Władysław nadał Mikołajowi Jankowicowi z rodu Zarembów, wojewodzie (palatynowi) kaliskiemu (poprzednio, w latach 1287–1299 wojewoda pomorski)[2], prawo prowadzenia sądów w kasztelaniach Raciąż i Szczytno oraz palatynat in terra Zaborensi (terra Sabor, terra Zaborensis), czyli na ziemi zaborskiej[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Zaborska ziemia, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 201.
  2. ↑ Antoni Gąsiorowski (red.): Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy. T. I: Wielkopolska. Urzędnicy wielkopolscy XII-XIV wieku. Spisy. Polska Akademia Nauk – Biblioteka Kórnicka, s. 48, 81. ISBN 83-04-01815-2.
  3. ↑ Max Perlbach Pommerellisches Urkundenbuch, Westpreussischen Geschichtsverein Danzig 1882.